جرایم رایانه‌ای و مصادیق ان
اختراع رایانه، علاوه بر اینکه امکان ارتکاب اعمال مجرمانه سنتی را تسهیل نموده است، امکان ارتکاب رفتارهای مجرمانه جدیدی را نیز به وجود آورده است. جرم رایانه‌ای در متون قانونی تعریف‌نشده است، معمولاً به برشمردن مصادیق ان اکتفا شده است. در جامع‌ترین سند بین‌المللی در این زمینه یعنی کنوانسیون جرائم سایبر ۲۰۰۱ بوداپست هم تعریفی از این جرائم به عمل نیامده است. پس می‌توان جرائم رایانه‌ای را به دو دسته، جرائم رایانه‌ای سنتی (جرائمی هستند که همان شرایط قانونی را، دارند و استفاده از رایانه تغییری در ماهیت این جرائم به وجود نیاورده است) و جرائم رایانه‌ای مدرن (که رایانه جزئی از ماهیت این جرائم است و قبل از اختراع رایانه امکان ارتکاب ان متصور نبود و توسط قانون‌گذار جدیداً جرم انگاری شده است.) تقسیم نمود. مجرم رایانه‌ای در محیط امن و در خفا با هزینه اندکی به ارتکاب این نوع جرائم می‌پردازد. پیشگیری از ارتکاب این جرائم و احقاق حقوق بزه دیدگان خاص این جرائم، نیازمند آگاه نمودن اشخاص مختلف توسط حقوقدانان و دخالت وکلای متخصص در دادرسی‌های این‌گونه جرائم است.
جرایم رایانه‌ای چیست؟مصادیق ان کدام است؟
در قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات از ماده ۷۲۹ به جرائم رایانه‌ای پرداخته‌شده است. جرائم رایانه‌ای با اشکال مختلفی صورت می‌پذیرد که عبارتند از: جرائم علیه شخصیت معنوی افراد، جرائم علیه اموال و همچنین علیه امنیت و آسایش عمومی.
مصادیق جرائم رایانه‌ای در قانون این‌گونه مقررشده است.
۱) دسترسی غیرمجاز به داده‌های رایانه‌ای یا مخابراتی حفاظت‌شده
۲) شنود غیرمجاز محتوای در حال انتقال ارتباطات غیرعمومی سامانه‌های رایانه‌ای، مخابراتی و امواج الکترومغناطیسی یا نوری
۳) جاسوسی رایانه‌ای که خود شامل چند مورد است:
الف: دسترسی غیرمجاز به داده‌های سری در حال انتقال یا ذخیره‌شده.
ب: در دسترس قرار دادن غیرمجاز داده‌های سری در حال انتقال یا ذخیره‌شده.
د: نقض تدابیر امنیتی جهت دسترسی به داده‌های سری.
ه: بی‌احتیاطی، بی‌مبالاتی، عدم رعایت تدابیر امنیتی از سوی مأموران مسئول حفاظت داده‌ها که منجر به دسترسی اشخاص فاقد صلاحیت به داده‌های سری شود.
داده‌های سری، منظور داده‌هایی است که افشای ان‌ها به امنیت کشور یا منابع ملی لطمه می‌زند.
۴) جعل رایانه‌ای یا استفاده از داده‌های رایانه‌ای با علم به مجعول بودن ان‌ها.(جعل رایانه‌ای هرگونه تغییر و تحریف یا متوقف سازی غیر مجاز، داده‌های رایانه‌ای است که به ایجاد داده‌های نامعتبر منتهی شود یا برای به کارگیری ان‌ها به منزله داده‌های معتبر، در راستای هدف غیر قانونی. )
۵) تخریب و اخلال در داده‌ها رایانه‌ای یا مخابراتی.
۶) سرقت رایانه‌ای (موضوع جرم سرقت رایانه‌ای محدوده وسیع‌تر از سرقت سنتی دارد چرا که اطلاعات و داده‌هایی که جنبه مالی هم ندارند را نیز، در بر می‌گیرد) و کلاهبرداری رایانه‌ای.
۷) انتشار، توزیع، معامله داده حاوی مطالب مستهجن یا تولید و نگهداری ان‌ها به‌قصد تجارت یا افساد. تحریک و ترغیب و تهدید و تطمیع افراد برای دستیابی به محتو یات مستهجن یا شیوه دستیابی به ان‌ها را تسهیل نمودن یا آموزش دادن. ترغیب، تهدید،دعوت یا فریب افراد به ارتکاب جرائم منافی عفت یا استعمال مواد مخدر یا روان‌گردان یا خودکشی یا انحرافات جنسی یا اعمال خشونت‌آمیز یا تسهیل و آموزش ان‌ها از طریق سامانه‌های رایانه‌ای مخابراتی.(این جرم را می توان جرم علیه عفت و اخلاق عمومی رایانه‌ای نامید.)
۸) هتک حیثیت افراد با انتشار فیلم و صوت و عکس دیگری با علم به تغییر یا تحریف ان‌ها.
۹) انتشار صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی افراد بدون رضایت ان‌ها به‌وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا در دسترس قرار دادن ان.
۱۰) انتشار اکاذیب و یا نقل‌قول از اشخاص حقیقی و حقوقی برخلاف حقیقت به‌وسیله سامانه‌های رایانه‌ای مخابراتی با قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی.
مسئولیت کیفری داشتن شخص حقوقی در تحقق جرم رایانه‌ای
امکان مسئولیت کیفری داشتن شخص حقوقی پیش‌بینی‌شده است، چنانچه که جرم به نام و در راستای منافع ان ارتکاب یابد. علاوه بر مقرر شدن سه تا شش برابر حداکثر جزای نقدی جرم ارتکابی، قانون مجازاتی را مخصوص شخص حقوقی، تعیین نموده است.
موضوع قابل‌توجه دیگر تعیین جزای نقدی یا تعطیلی موقت برای ارائه‌دهندگان خدمات دسترسی در صورت خودداری عمدی از فیلتر کردن محتوای مجرمانه یا بی‌مبالاتی در فراهم آوردن زمینه دسترسی به محتو یات غیرقانونی داده‌ها.
کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه
به‌موجب همین قانون، کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در محل دادستانی کل کشور تشکیل می‌شود. وظایف این کمیته رسیدگی و تصمیم‌گیری نسبت به شکایات راجع به مصادیق فیلتر شده و تقدیم گزارش به روسای قوای سه‌گانه و شورای عالی امنیت ملی در خصوص روند فیلتر محتوای مجرمانه می‌باشد. این کمیته‌ای با حضور وزارتخانه‌های اطلاعات، ارشاد، آموزش‌وپرورش، صداوسیما، ارتباطات و سازمان تبلیغات اسلامی تشکیل شد تا درباره فیلترینگ سایت‌ها تصمیم‌گیری کند.
اقدامات لازم برای طرح دعوای جرم رایانه‌ای
مراجعه به دادسرای تخصصی جرایم رایانه‌ای و تقدیم درخواست شکایت و خرید تمبر ان و به همراه داشتن مدارک و ارائه تمام آن‌ها لازم است. بعد پرونده تشکیل می‌شود و رسیدگی به جریان می افتد.با توجه به حساسیت پرونده موضوع به پلیس فتا نیز ارجاع می‌شود، در صورتی که فرد یا افراد مظنون از سوی شاکی معرفی نشوند، گروه های تخصصی پلیس فتا، شناسایی این افراد و پیگیری ان‌ها را برعهده دارند.پیگیری این دعوا از طریق وکیل متخصص جرم رایانه‌ای مورد تاکید است، چرا که اگر ادعای جرم اثبات نشود، در حکم افترا خواهد بود و آثار سوءیی را برای شاکی در پی خواهد داشت.
خدمات موسسه حقوقی بین‌المللی طلیعه عدالت و مهر پارسیان
پیچیدگی‌های دادرسی جرم رایانه‌ای به دلیل وقوع ان در محیط مجازی و ماهیت خاص ادله اثبات ان،مشکلاتی در دادرسی این‌گونه جرائم وجود دارد، پیش‌بینی دادسرای تخصصی برای این جرم توسط قانون‌گذار و دستگاه قضایی، لزوم دخالت وکیل مجرب را می‌طلبد. مؤسسه حقوقی و داوری بین‌المللی طلیعه عدالت و مهر پارسیان، با اتکا بر عنایات الهی و با اعتقاد بر حاکمیت قانون، اخلاق حرفه‌ای و احترام متقابل، با التزام به اصل صداقت و رعایت اصل محرمانگی، با بهره‌گیری از تخصّص، دانش و تجارب برترین و زبده‌ترین وکلای پایه‌یک دادگستری، قضات سابق دادگستری، کارشناسان ارشد و مشاورین حقوقی، تحت مدیریت محمدرضا مهری، در دعاوی کلیه اشخاص اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی، با تشکیل کارگروه‌های تخصّصی مانند: «گروه وکلای مهر»، «مشاورین حقوق مهاجرت مهر»، «دپارتمان داوری» و «دپارتمان حقوق خانواده»، مبادرت به قبول و انجام وکالت در کلیه زمینه‌های حقوقی اعم از کیفری، تجاری، خانواده، حقوقی، ثبتی، اراضی و املاک، داوری در قراردادها، اختلافات و دعاوی داخلی و داوری تجاری بین‌المللی و غیره، به‌صورت کاملاً حرفه‌ای و تخصّصی می‌نماید.
بدون دیدگاه