آزادی مشروط زندانیان
نظام آزادی مشروط زندانیان، برای نخستین بار، در قانون راجع به آزادی مشروط زندانیان، مصوب23 اسفندماه 1337 مطرح شد. ماده واحده راجع به آزادی مشروط زندانیان، که در تاریخ 30 فروردین 1338 و پس از تایید مجلس سنا، در روزنامه رسمی منتشر گردید و از 15 روز بعد از انتشار در روزنامه رسمی، قابلیت اجرا یافت، نخستین تحول در اعطای امتیاز آزادی مشروط زندانیان و عفو مشروط، لقب گرفت. بعد از تصویب و اجرای قانون راجع به آزادی مشروط زندانیان و عفو مشروط، تغییراتی در قانون مذکور داده شد و آخرین تحول در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، مجلس شورای اسلامی، اتفاق افتاد که از ان، به عنوان نظام آزادی مشروط بحث شده است. آزادی مشروط زندانیان، درخواست آزادی مشروط، بررسی شرایط اعطای آزادی مشروط زندانیان، عفو مشروط زندانیان، وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی، وکیل کیفری، روند اعطای آزادی مشروط به زندانی و سایر مطالب مربوط به آزادی مشروط زندانیان، به همت دفتر وکالت محمدرضا مهری و موسسه حقوقی محمدرضا مهری، وکیل پایه یک دادگستری و وکیل کیفری، جمع آوری شده و به بیان ساده، توسط موسسه حقوقی و داوری بینالمللی طلیعه عدالت و مهر پارسیان و گروه وکلای مهر، در سایت رسمی محمدرضا مهری منتشر میشود، موضوع بحث این تحقیق حقوقی میباشد.
سوالات حقوقی درباره نظام آزادی مشروط زندانیان
- آزادی مشروط زندانیان چیست و در چه مواردی اعمال میشود؟
- آزادی مشروط زندانیان، باعث از بین رفتن سوء پیشینه کیفری میشود؟
- شرایط اعطای آزادی مشزروط زندانیان چیست و آیا استفاده از نظام آزادی مشروط و عفو مشروط، نیاز به درخواست محکوم دارد؟
- مرجع تصمیم گیری درباره اعطای آزادی مشروط زندانیان و عفو مشروط زندانیان کجاست؟
- حکم رد درخواست آزادی مشروط زندانیان، قابل اعتراض است؟
- آیا دادگاه در صورت حصول شرایط، ملزم و مکلف به صدور حکم آزادی مشروط زندانی است؟
- در صورت تعدد و تکرار جرم هم محکوم میتواند از نظام آزادی مشروط و عفو مشروط استفاده کند؟
- وکیل پایه یک دادگستری و وکیل کیفری جهت مشاوره درباره آزادی مشروط زندانیان کیست؟
تعریف آزادی مشروط زندانیان و بررسی شرایط عفو مشروط
نظام آزادی مشروط زندانیان، جهت رعایت حال محکومین به زندان وضع شد، که برای اولین بار، تحمل حبس می نمودند. در قانون مجازات اسلامی جدید، نظام آزادی مشروط زندانیان، کمی تغییر در شرایط اعطا و برخوردای از عفو مشروط ایجاد کرد. بند ت ماده58 قانون مجازات اسلامی جدید، شرط استفاده محکوم از آزادی مشروط را از محکومیت قبلی به حبس، به عدم استفاده از آزادی مشروط یا عفو مشروط از سوی محکوم تبدیل نموده، که با چالش های بسیاری روبرو شده است. آزادی مشروط زندانیان، نوعی ارفاق برای محکوم به حبس است که حتی با برخورداری محکوم به حبس از عفو عمومی یا خصوی، هم قابل اعمال است. استفاده از آزادی مشروط، با تعدد و تکرار جرم نیز ممکن است و پس از احراز شرایط، حتی نیازی به درخواست صدور حکم آزادی مشروط از سوی زندانی هم ندارد، هر چند روال و رویه عملی جهت بررسی درخواست آزادی مشروط زندانی، درخواست اولیه از وی سوی زندانی میباشد.
شرایط برخورداری از آزادی مشروط
- تحمل نصف مدت حبس در محکومیت به حبس بیش از ده سال و تحمل یک سوم مدت حبس در یا سایر محکومیت های حبس که باید به تایید قاضی اجرای حکم در رسیدگی به گزارش رییس زندان محل تحمل محکومیت حبس برسد.
- دارا بودن حسن خلق و حسن رفتار زندانی در زمان اجرای حکم حبس، با گزارش رییس زندان و تایید قاضی اجرای احکام
- پیشبینی عدم ارتکاب جرم توسط محکوم به حبس در صورت آزادی از زندان با توجه به رفتار وی در طول مدت حبس که توسط رییس زندان گزارش شده و باید به تایید قاضی اجرای احکام برسد.
- تنظیم درخواست آزادی مشروط از سوی زندانی و یا مدیران زندان و تایید و پیشنهاد قاضی اجرای احکام زندان.
- عدم استفاده قبلی محکوم از حکم آزادی مشروط یا عفو مشروط زندانی.
- پرداخت خسارت و ضرر و زیان شاکی و مدعی خصوصی، یا اینکه ترتیبی برای پرداخت خسارات شاکی داده شود. جلب رضایت شاکی، از شرایط برخورداری از آزادی مشروط نیست. در صورتی که شاکی یا مدعی خصوصی دادخواست ضرر و زیان نداده باشد، دادگاه حهت صدور حکم آزادی مشروط در این گونه موارد، تکلیفی در رعایت حال شاکی ندارد.
آزادی مشروط زندانیان در حبس ابد
با توجه به اینکه شرط اولیه برخورداری از آزادی مشروط زندانیان، گذراندن مدتی مشخص از حبس می باشد، درحبس ابد، امکان استفاده از آزادی مشروط وجود ندارد. چرا که تعیین مدت در حبس ابد، مقدور نیست. اما تبصره یک ماده واحده قانون راجع به آزادی مشروط زندانیان مصوب 1337 که تاکنون نسخ صریح یا ضمنی نشده است، مقرر می دارد محکومین به حبس ابد، پس از گذراندن 12 سال از حبس، میتوانند از آزادی مشروط و عفو مشروط استفاده نمایند. به نظر موسسه حقوقی محمدرضا مهری، وکیل پایه یک دادگستری و متخصص پروندههای کیفری، نظام آزادی مشروط زندانیان و محکومین به حبس ابد نیز با توجه به اطلاق قانون مذکور و عدم نسخ قانون، قابل اجراست.
شرایط درخواست آزادی مشروط زندانیان
در درخواست آزادی مشروط زندانیان، که عموما توسط زندانی، خطاب به دادگاه صادر کننده حکم حبس قطعی، نوشته میشود و توسط رییس زندان محل تحمل محکومیت، و پس از بررسی گزارش رییس زندان، توسط قاضی اجرای حکم حبس، به دادگاه صادر کننده حکم ارسال میشود، موارد ذیل درج میشود:
نمونه درخواست آزادی مشروط زندانی
ریاست محترم زندان اوین
موضوع: درخواست صدور حکم آزادی مشروط
با سلام و احترام، این جانب ش. م فرزند داریوش، دارای کد ملی1111111111 که به موجب دادنامه قطعی شماره1111 مورخ11/11/1111 صادر شده از شعبه 1 دادگاه یک کیفری تهران، محکوم به تحمل…. حبس شده ام، با توجه به انقضای مدت قید شده در ماده 58 قانون مجازات اسلامی جدید، خواهشمندم نسبت به بررسی شرایط صدور حکم آزادی مشروط و انعکاس درخواست به دادگاه صادر کننده حکم محکومیت، اقدام فرمایید. با احترام مجدد
درخواست آزادی مشروط زندانیان، پس از وصول و ثبت در دفتر زندان با گزارش رییس زندان، به نظر قاضی اجرای حکم رسانده میشود و پس از بررسی قاضی اجرای حکم، پیشنهاد صدور حکم آزادی مشروط به دادگاه صادر کننده حکم، داده میشود. دادگاه صادر کننده حکم حبس، در صورت قبول پیشنهاد، نسبت به صدور حکم آزادی مشروط اقدام مینماید و در صورت رد درخواست صدور حکم آزادی مشروط، این حکم قابل اعتراض نیست ولی رد درخواست، مانع درخواست مجدد صدور حکم آزادی مشروط نیست.
مدت آزادی مشروط زندانی
بقیه مدت باقیمانده از مجازات مشمول حکم آزادی مشروط میشود که کمتر از یکسال و بیشتر از5 سال نیست. در مواردی که باقیمانده مدت حبس کمتر از یکسال است، مدت آزادی مشروط، نیز به مدت باقیمانده حبس است. دادگاه میتواند ضمن صدور حکم آزادی مشروط زندانی، شرایط و وظایفی را که محکوم، ملزم به رعایت ان در مدت آستفاده از حکم آزادی مشروط، ملزم به رعایت آنهاست، به صراحت قید نماید.
ضمانت اجرای سرپیچی از دستور دادگاه در حکم آزادی مشروط
- در صورت عدم اجرای دستورهای دادگاه در طول استفاده از آزادی مشروط بدون عذرموجه، برای بار اول یک تا دو سال به مدت آزادی مشروط اضافه مینماید.
- در صورت تکرار برای بار دوم، مدت باقیمانده حبس به اجرا در خواهد آمد.
- در صورت ارتکاب جرم جدید جرایم عمدی موجب حد قصاص و دیه و تعزیر تا درجه 7، علاوه بر محکومیت جدید مدت حبس قبلی نیز باید تحمل شود در صورت عدم ارتکاب جرم و رعایت دستورات دادگاه، آزادی وی قطعی میشود.
صدور حکم آزادی مشروط زندانیان، موجب رفع اثر از سوء پیشینه کیفری نمیشود و آثار حقوقی محکومیت کیفری باقی می ماند.
موانع صدور حکم آزادی مشروط
- استفاده قبلی محکوم از آزادی مشروط.
- عدم داشتن حسن خلق و رفتار در طول اجرای حبس.
- عدم پرداخت خسارات شاکی و یا عدم احراز حسن رفتار و اصلاح محکوم.
- داشتن سابقه محکومیت به حبس تعلیقی.
حبس تبدیل شده به جزای نقدی و یا استفاده از عفو، و همچنین تعدد و تکرار جرم، به شرط عدم استفاده از آزادی مشروط قبلی، مانع صدور حکم آزادی مشروط نیست.
وکیل کیفری جهت پرونده آزادی مشروط زندانیان
تقدیم درخواست صدور حکم آزادی مشروط زندانی و یا پیگیری پرونده درخواست صدور حکم آزادی مشروط زندانیان، نیازی به اعطا وکالت به وکیل کیفری و یا وکیل پایه یک دادگستری ندارد. جهت مشاوره حقوقی حضوری درباره شرایط و موانع آزادی مشروط زندانیان، می توان با موسسه حقوقی و داوری بینالمللی طلیعه عدالت و مهر پارسیان و دفتر وکالت محمدرضا مهری، بهترین وکیل کیفری تهران و مشاور آزادی مشروط زندانیان، تماس حاصل نمود. موسسه حقوقی محمدرضا مهری، با توجه به کثرت مراجعین از ارائه هرگونه مشاوره حقوقی تلفنی معذور است.
چه کسانی حق استفاده از آزادی مشروط را دارند؟
سلام
جرایم تعزیری باشد، نصف ایام حبس گذرانده شده باشد و مجازات باید حبس باشد