امروز با آموزش نحوه تقسیم مال مشاع با شما هستیم.
تقسیم مال مشاع، یکی از موضوعات مهم امور حسبی است.
مالکیت هر فرد بر مال خود، عنوان اصلی است که مورد حمایت قانون است.
هر شخص بسته به توان اقتصادی که دارد می‌تواند مالی را به عنوان دارایی خود داشته باشد.
بیشتر افراد در مالکیت خود تمایل به افراز دارند و به این صورت می خواهند که مالک منحصر ملک خود باشند تا برای اعمال تصرف در حقوق خود دچار محدودیت نگردند.
مالکیت افراد، و دارا بودن انان در حقی می‌تواند به نحو اشاعه و مشترک باشد و منحصر به فرد خاصی نباشد.
در این صورت همه اشخاص به مقدار سهمی که در مالکیت مال دارند، مالک هستند و در عالم اعتباری حقوق میزان سهم انان مشخص می‌باشد.
ولی در عالم مادی در در ذره ذره مال مشاع سهیم هستند.
در اشاعه در مالکیت، تعهد و سهم همه افراد در مالکیت به اندازه ی سهم انان می‌باشد.
در این مقاله با نحوه تقسیم مال مشاع و شرایط تقسیم و دادگاه و مراجع صالح برای تقسیم که توسط موسسه حقوقی و داوری بین‌المللی طلیعه عدالت و مهر پارسیان تحت سرپرستی جناب آقای محمدرضا مهری منتشر می گردد، مطالبی جهت آشنایی بیشتر با این موضوع قرار می گیرد.
مفهوم مفروز و مشاع – اخذ به شفعه – تقسیم مال – تقسیم مال مشترک – وکیل امور ملکی – وکیل ملک و وکیل قراردادهای ملکی مورد بحث خواهند بود.
سوالات متداول درباره دعوی تقسیم مال مشاع
- -ماهیت اشاعه و مفروز و مشاع، چیست؟
- – تقسیم مال مشاع به چه نحو است؟
- -انواع تقسیم چیست؟
- –مرجع صالح برای تقسیم مال مشاع، کدام است؟
- –بطلان تقسیم مال مشاع، به چه نحو است؟
ماهیت اشاعه
اشاعه در لغت به معنی اجتماع حقوق چند نفر در مال و یا عین، در واقع چند نفر در مالکیت مالی با هم سهیم باشند. اشاعه خود می‌تواند به طور قهری و یا اختیاری باشد.
بنابراین اشاعه قهری وقتی است که چند نفر بدون انکه خود خواسته باشند مالک می‌شوند. مانند ارث که ورثه در ترکه سهیم می‌باشند.
اشاعه، وقتی اختیاری است که چند نفر با یکدیگر عین و یا مالی را به سبب موارد تملیکی مالک می‌شوند.
مانند اینکه چند نفر باهم ملکی را خریداری می کنند.
تصرف مالکین در ملک مشاع به هر نحو، منوط به رضایت سایر مالکین می باشد و از این جهت شریکی که قصد تصرف در سهم خود را دارد، محدودیت برای او وجود دارد.
هر چند شریک می‌تواند سهم خود را منتقل کند ولی برای تسلیم باید از جانب سایر مالکین ماذون باشد.
تقسیم مال مشاع
گاهی اوقات اشخاص به دلیل محدودیتی که در مال مشاع دارند، مخصوصا در مواردی که اشاعه قهری می باشد و تمایلی به اشاعه ندارند.
در این صورت می‌توانند درخواست تقسیم مال مشاع را به دادگاه ارائه نمایند.
درخواست تقسیم مال مشاع به اراده هریک از مالکین مشاع خواهد بود ولی در صورت موارد زیر تقسیم مال مشاع امکان‌پذیر نمی باشد:
– هرگاه در اشاعه، مالکین ملک مشاع به وجه ملزمی از تقسیم منع شده باشند در نتیجه نمی‌توانند درخواست تقسیم بدهند.(۵۸۹ق.م.)
– در صورتی که تقسیم مال مشاع، موجب ضرر برای یکی از مالکین مشاع گردد، مگر اینکه خود او به تقسیم رضایت دهد.(۵۹۳ق.م.)
– در صورتی که تقسیم مال مشاع، موجب نقصان و ضرر فاحش گردد در این صورت رضایت شریک هم تاثیری در صدور مجوز برای تقسیم مال مشاع، نخواهد داشت.
در این صورت هر شریک می‌تواند درخواست تقسیم ملک را از مرجع صالح بخواهد و به هر روش مقتضی برای تقسیم اقدام خواهد کرد.(۳۰۰ق.ا.ح.)
انواع تقسیم مال مشاع
برای تقسیم روش و طرق مختلفی وجود دارد که هر کدام از این موارد در طول یکدیگر قرار دارند و در صورت امکان‌پذیر نبودن به وسیله یکی از طرق، طریق دیگر اعمال می‌شود.
برای تقسیم ابتدا تعدیل سهام را در نظر می گیرند؛
تعدیل سهام یعنی اینکه در صورتی که مال مشاع را بتوان به سهام و قطعات متساوی فرض کرد.
در نتیجه بین هر یک از مالکین این قطعات سهام تقسیم شود.
این طرق هم در قانون مدنی و هم در قانون امور حسبی بیان شده است:
افراز
اولین طریقی که که در قانون برای تقسیم پیش‌بینی شده است، افراز است.
یعنی هرگاه مال مشاع به صورت مثلی(یعنی اینکه اشباه و نظایر ان زیاد باشد) و دارای قطعات یکسان باشد که هر کدام از این قطعات دارای ارزش یکسان باشند.
تعدیل
در صورتی که مال به نحو افراز قابل تقسیم نباشد و مال مشاع متعدد باشد و هر کدام دارای ارزش متفاوتی باشد و در واقع قیمی باشد که هر کدام به میزانی ارزش خواهد داشت.
بنابراین به بعضی از شرکا معادل سهام وی، یکی از اموال و به شریک دیگر معادل سهام، اموال دیگر داده می‌شود. در صورت اختلاف، به قرعه تعیین می‌شود.
تعدیل به رد
در صورتی که مال مشاع متعدد باشد و هر کدام به میزان متفاوتی قیمت داشته باشد، شریکی که مال مشاع به ارزش و قیمت بیشتر برای تقسیم داده می‌شود.
به شریک دیگر برای تقسیم مال کم ارزش تر داده می‌شود، شریکی که سهم بیشتری برده است، باید مبلغی از بابت اینکه مال بیشتری برده است به شریک دیگر بدهد.
در صورت اختلاف، به قرعه تعیین می‌شود.
فروش
در صورتی که ملک یا مال مشاع به سه طریق قبلی قابل تقسیم نباشد، هر یک از شرکا و یا مالکین مشاعی می‌تواند بدون نیاز به رضایت شرکای دیگر، درخواست فروش مال مشاع را از مرجع صالح بخواهند.(۳۱۷ق.ا.ح.)
در این صورت مرجع صالح پس از وصول درخواست جلسه ای را برای حضور افراد ذی نفع و یا درخواست دهنده تشکیل می‌دهد.(۳۰۵ و ۳۰۶ق.ا.ح.)
افراد در دادگاه می‌توانند برای انجام مقدمات تقسیم با یکدیگر تراضی نمایند و یا اینکه نحوه تراضی را مشخص نمایند.(۳۰۸ق.ا.ح.)
بعد از اینکه دادگاه درخواست تقسیم مال مشاع، را پذیرفت،کارشناسی را برای قابل تقسیم بودن و یا نبودن ملک و همچنین برای ارزیابی قیمت مال مشاع، تعیین می کند.(۳۱۵ق.ا.ح.)
در صورتی که ملک مشاع غیرمنقول باشد برای اینکه ملک تقسیم شود، باید جریان ثبتی ان خاتمه یافته باشد و مالکیت ملک مورد تنازع نباشد.
در صورتی که کارشناس ملک را قابل تقسیم نداند، طرفین می‌توانند به تصمیم کارشناس اعتراض نمایند تا به نحو مقتضی تصمیم گرفته شود.
هرگاه تصمیم کارشناس مورد تایید دادگاه باشد ملک را غیر قابل تقسیم می داند و این تصمیم قطعی است و طرفین می‌توانند به نحو دیگری برای تقسیم تراضی و اقدام کنند.
تقسیم مهایات
هرگاه ملک از جهت فروش هم قابل تقسیم نباشد شرکا می‌توانند به جهت بهره‌برداری از منافع مال مشاع اقدام کنند که هر یک به نحوی در مدت زمانی خاص استفاده نماید.
در صورتی که شرکا بعد از تقسیم به تعدیل سهام و تقسیم تراضی نکنند سهام انان به نحو قرعه تعیین می‌شود.(۳۱۹ق.ا.ح.)
مرجع صالح برای تقسیم مال مشاع
اگرچه تشکیل اشاعه می‌تواند به طور قهری و یا اختیاری باشد ولی پایان ان باید به حکم دادگاه باشد تا براین اساس بعد از پایان اشاعه به حکم دادگاه، برای سهم هر شخص یک مالکیت خاص و مفروز در نظر گرفته شود.(۳۲۵ق.ا.ح.)
برای تقسیم مال مشاع، دو مرجع تخصصی و عمومی وجود دارد که هر کدام بر اساس شرایطی صالح به رسیدگی درخواست تقسیم می‌باشند.
بر اساس رویه قضایی موجود در مورد تقسیم مال مشاع، در ابتدا مرجع واحد افراز ثبتی که از شعبات واحد سازمان ثبت املاک و اسناد کشور می باشد، اولویت به رسیدگی به درخواست تقسیم مال مشاع را دارد.
این مرجع در صورتی که مال مشاع مال غیرمنقول و جریان ثبتی ان خاتمه یافته باشد و ملک از نظر کارشناس قابل تقسیم باشد، صالح به تقسیم می‌باشد.(ماده ۱ قانون افراز ثبت)
در صورتی که جریان ثبتی مال خاتمه نیافته باشد و همچنین در بین اموال مشاع غیر منقول مال منقولی وجود داشته باشد و همچنین یکی از شرکا یا ورثه محجور و یا غایب شده باشد، در این صورت دادگاه، صالح به رسیدگی به درخواست تقسیم مال مشاع خواهد بود.
بطلان تقسیم مال مشاع
با واقع شدن تقسیم بین طرفین و شرکا لازم الاجرا می‌شود ولی در صورتی که در تقسیم اشتباهی واقع گردد و یا موجب تضییع حقوق شخص دیگری گردد این از موجبات بطلان تقسیم مال مشاع، خواهد بود.
ذی نفع می‌تواند درخواست بطلان تقسیم مال مشاع را بدهد.
وکیل تضمینی دعاوی ملکی تهران
موسسه حقوقی و داوری بین‌المللی طلیعه عدالت و مهر پارسیان تحت سرپرستی جناب آقای محمدرضا مهری به عنوان بهترین وکیل در زمینه امور ملکی، همراه با تیم وکلای تخصصی اقدام به مشاوره و قبول دعاوی در زمینه تقسیم مال مشاع می کند.
جهت مشاوره تلفنی و حضوری با وکیل پایه یک دادگستری، مشاوره آنلاین با وکیل پایه یک دادگستری، مطالعه پرونده توسط وکیل پایه یک دادگستری، از روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ الی ۱۹ و روزهای پنجشنبه از ساعت ۹ الی ۱۵ با دفتر وکالت محمدرضا مهری وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی تماس بگیرید.
۰۲۱-۸۸۷۹۶۱۴۳
۰۲۱-۸۸۷۹۵۴۰۸
در صورت ضرورت و فوریت موضوع و درخواست وکیل خارج از ساعات یاد شده با شماره همراه اعلامی تماس حاصل فرمایید.
۰۹۱۲۰۰۶۷۶۶۱
۰۹۱۲۰۰۶۷۶۶۲
۰۹۱۲۰۰۶۷۶۶۳
۰۹۱۲۰۰۶۷۶۶۴
۰۹۱۲۰۰۶۷۶۶۵
تماس آنلاین در تمامی ساعات شبانه روز با مدیر دفتر محمدرضا مهری با شماره همراه زیر امکان پذیر است.
۰۹۱۲۰۰۶۷۶۶۹
گروه وکلای رسمی مهر پارسیان
بدون دیدگاه