اعاده دادرسی شورای حل اختلاف

بهترین وکیل اعاده دادرسی در این نوشتار به بررسی اعاده دادرسی شورای حل اختلاف پرداخته است، چنانچه در این زمینه نیازمند اخذ مشاوره هستید با شماره تماس های مندرج در سایت تماس حاصل فرمائید.

بررسی امكان يا عدم امكان اعاده دادرسی احکام آراء شورای حل‌ اختلاف

شکل امروزی تشكيل شوراهای حل‌ اختلاف تا حدودی مبین نهادی جديد می باشد، زيرا سلب صلاحيت از دادگستری و انتقال اين صلاحيت به شورای حل اختلاف به عنوان يک نهاد برای داوری و حل اختلاف اقدام نوینی است، كه صورت گرفته است و این مولود جديد نياز به بررسی و تحقيق دارد. به ويژه اينكه اين نهاد نوین از آئين و رويه منسجمی نيز پيروی نمی كند و بايد ديد تمام مقررات شكلی موجود قابل تطبيق با اين نهاد تازه تاسيس می باشد يا نه و اگر شورای حل اختلاف از قانون آئين دادرسی مدنی و كيفری تبعيت می كند آيا تمام مقررات آن را می توان در مورد آن اعمال كرد، برای­ مثال احكام شورای حل اختلاف قابل اعاده دادرسی هستند يا خير؟

اعاده دادرسی

نهاد اعاده‌ دادرسی یک شیوه خاص و استثنائی اعتراض به آراء قطعی محاکم است که به سبب آن، پرونده ای که با رای قطعی مختومه شده‌، دوباره مفتوح و مورد رسیدگی قرار می‌ گیرد و منظور از این­که یک روش خاص و استثنائی اعتراض به آراء قطعی محاکم، این است که در برابر روش‌ های عمومی اعتراض به آراء محاکم قرار دارد، به تعبیر دیگر دو روش عمومی اعتراض به آراء محاکمی وجود دارد؛«واخواهی» و «تجدید نظر خواهی» که در این دو روش، هر شخصی که رایی علیه او صادر شده باشد (اعم از آنکه محکوم شده باشد یا حقی برای او به اثبات نرسیده باشد) می‌ تواند نسبت به آن رای اعتراض و درخواست رسیدگی مجدد در همان مرجع (واخواهی) یا مرجع بالاتر (تجدید نظر) نماید و به­ غیر از محکومیت، موجب دیگری برای طرح این درخواست وجود ندارد.

ولی در مقابل روش‌ خاص و استثنائی اعتراض به آراء اعاده‌ دادرسی، صرف صدور حکم به ضرر شخص برای طرح این اعتراض کافی نیست و بایستی بطور حتمی علت مشخصی که توسط قانون تعیین شده نیز وجود داشته باشد، به­ تعبیر دگر، جهات و مبانی طرح این درخواست‌ ها،محدود و غیر معمول می‌ باشد.

جهت دریافت مشاوره در خصوص اعاده دادرسی شورای حل اختلاف با گروه مشاوره تخصصی موسسه مهر پارسیان از طریق شماره تماس های 88663925 یا 88663926 یا 88663927 با ما در ارتباط باشید.

صلاحيت شورای حل اختلاف

الف) صلاحيت ذاتی شورای حل اختلاف

برخی از احكام صادره از شوراهای حل اختلاف در واقع ناشی از صلاحيت ذاتی شورا هستند، به اين معنی كه بر اساس قانون شورای حل اختلاف رسيدگی به تعدادی دعاوی ابتدا در صلاحيت ذاتی شوراهای حل اختلاف می باشد، لذا رسيدگی به اين دعاوی در دادگاه صورت نمی گيرد و در صورت مراجعه به دادگستری، مستقيم به شورای حل اختلاف ارجاع می گردد، تا شورا نسبت به آن اقدام به رسيدگی و صدور حكم نماید و اين دعاوی به شرح ذیل عبارتند از؛

• كليه امور مدنی و حقوقی،
• كليه جرائم قابل گذشت،
• جنبه خصوصی جرائم غير قابل گذشت،
• دعاوی مالی راجع به اموال منقول تا نصاب 200 ميليون ريال،
• تمامی دعاوی مربوط به تخليه عين مستاجره به جز دعاوی مربوط به سرقفلی و حق كسب و پيشه،
• دعاوی تعديل اجاره بها به شرطی كه در رابطه استيجاری اختلافی وجود نداشته باشد،
• صدور گواهی حصر وراثت، تحرير تركه، مهر و موم تركه و رفع آن،
• ادعای اعسار از پرداخت محكوم به در صورتی كه شورا نسبت به اصل دعوی رسيدگی كرده باشد،
• دعاوی خانواده راجع به جهيزيه، مهريه و نفقه تا نصاب 200 میلیون ریال،
• تامين دليل،
• جرائم تعزيری كه فقط مستوجب مجازات جزای نقدی درجه 8 باشد.

احکام صادره دعاوی در صلاحیت شورای حل اختلاف

هر چند رسيدگی به دعاوی فوق­ الذکر در صلاحيت شوراهای حل اختلاف می باشد، ليكن احكام صادره در اين دعاوی نيز خود به 2 دسته تقسيم می شوند که عبارتند از؛

1. احكام قابل تجديد نظر

منظور کلیه آراء صادره شورای حل اختلاف است که ظرف مدت 20 روز از تاريخ ابلاغ قابل تجديد نظر خواهی می باشد. مرجع تجديد نظر از آراء قاضی شورا حسب مورد، دادگاه عمومی حقوقی يا كيفری دو همان حوزه قضائی می باشد. چنانچه مرجع تجديد نظر آرای صادره را نقض نمايد، بطور مستقیم اقدام به صدور رای می كند. اين رای، قطعی است و اگر رسيدگی به موضوع در صلاحيت مرجع ديگری باشد، پرونده را به مرجع صالح ارسال مي­ كند.

نکته: احكام صادره با خواسته زير 3 ميليون ريال در امور مالی در هر حال قطعی می باشند، هر چند از شورای حل اختلاف صادر شده باشند و بقيه احكام شوراهای حل‌ اختلاف قابل تجديد نظر می باشند.

2. احكام غير قابل تجديد نظر

منظور برخی از احكام شورای حل اختلاف که اگر دعوا مالی باشد و خواسته خواهان 3 ميليون ريال و پائين‌ تر باشد، قطعی هستند و راه به سوی دادگاه برای تجدید نظر خواهی پيدا نمی كنند.

نکته: آراء دادگاه عمومی که در مقام تجدید نظر از آرای شورای حل اختلاف صادر می ‎شود، قطعی است، بنابراین رای دادگاه عمومی به رد اعاده دادرسی از رای شورای حل اختلاف نیز قطعی و غیر قابل تجدید نظر است.

ب) صلاحيت غير ذاتی شوراهای حل اختلاف

منظور از این نوع صلاحيت شورای حل اختلاف اين است كه رسيدگی به برخی از دعاوی به­ ذات در صلاحيت این شورای نيست، ولی قانون­گذار پیش­ بینی نموده، ممكن است طرفين دعوا برای ايجاد صلح و سازش بين خود به شورای حل اختلاف مربوطه مراجعه نمایند و اگر چه شورای حل اختلاف نمی تواند به ماهیت دعوا ورود و اقدام به صدور رای نمايد، ولی فقط برای ايجاد صلح و سازش می­ تواند تلاش نماید.

اعاده دادرسی در احكام صادره شورای حل اختلاف (صلاحیت ذاتی شوراهای حل اختلاف)

طبق قانون آئین دادرسی مدنی نسبت به احكام قطعی شده، می توان تقاضای اعاده دادرسی کرد. ولی با توجه به عنوان قانون مزبور كه آئين دادرسی دادگاه‌ های عمومی و انقلاب می باشد و این­که قانون مزبور به­ صراحت از دادگاه نام برده است. ممکن است که اين­گونه به ذهن خطور نماید که اعاده دادرسی در واقع خاص احكام دادگاه­ هاست، لذا احكامی كه از شورای حل اختلاف صادر می شود و چون از همان ابتدا يا به علت عدم تجديد نظر خواهی قطعی می شوند، قابل اعاده دادرسی نمی باشند چون از دادگاه صادر نمی شوند و فقط احكام شورای حل اختلاف در صورتی كه قابل تجديد نظر بوده راه به سوی دادگاه عمومی پيدا كند، فقط قابل اعاده دادرسی هستند و طبق اصول كلی و نص صريح قانون چون احكام قطعی شده­ اند، دادگاه­ ها بنا به جهاتی كه در قانون آئين دادرسی مدنی پيش بينی شده، قابل اعاده دادرسی هستند و مرجع اعاده دادرسی نيز دادگاه صادر كننده حكم قطعی است كه در اينجا همان دادگاه عمومی است كه به عنوان مرجع تجديد نظر از احكام شورا، احكام شورا را تائيد نموده است.

لازم­ به­ ذکر است­ که، شورای حل اختلاف بطور كلی در رسیدگی تابع تشریفات آئین دادرسی نیست، لیکن از حیث اصول و قواعد، تابع مقررات قوانین آئین دادرسی مدنی و کیفری است و تابع قانون آئين دادرسی مدنی بوده و كليات قانون مزبور شامل اين نهاد شبه قضائی نيز می شود.

بنابراين هر چند در قانون شوراهای حل اختلاف اعاده دادرسی پيش بينی نگرديده است، ولی احكام و مقررات عمومی آن همان است كه در قانون آئين دادرسی مدنی پيش بينی شده است.

جهت دریافت مشاوره در خصوص اعاده دادرسی شورای حل اختلاف با گروه مشاوره تخصصی موسسه مهر پارسیان از طریق شماره تماس های 88663925 یا 88663926 یا 88663927 با ما در ارتباط باشید.

نکته: طبق رای شعبه 35 دیوان عالی کشور مورخ 1394:«…. درخواست اعاده دادرسی در مورد احکام محکومیت قطعی دادگاه­ ها در موارد احصائی قانون آئین دادرسی مدنی پذیرفته می شود و با توجه به اینکه دادنامه مذکور از هیچکدام از دادگاه ها صادر نگردیده بلکه از شورای حل اختلاف صادر شده که این مرجع دادگاه محسوب نمی‌ شود و لذا صرف نظر از نحوه کیفیت رای صادره درخواست در قالب اعاده دادرسی موضوع ماده مذکور پذیرفته نیست و قرار رد صادر و اعلام می گردد.» به­ تعبیر دیگر، درخواست اعاده دادرسی نسبت به احکام صادره از شورای حل اختلاف، قابل پذیرش نیست.

دليل پذيرش قابليت اعاده دادرسي از احكام شورای حل اختلاف

• تبعيت كلی كنونی شوراهای حل اختلاف از مقررات آئين دادرسی مدنی كه رويه عملی شوراها در حال حاضر گويای اين امر می باشد، زيرا نمی توان قبول كرد كه شورا از اين قانون تبعيت می كند، ليكن برخی مقررات آن را به کار نمی برد.
• تردیدی در آن نيست كه شورا نيز كار قضائی انجام می دهد و صلاحيت دادگاه­ ها در بخش­هایی بنا به­ اجبار بر عهده شوراهای حل اختلاف گذاشته شده است.
• باید به­ این موضوع نیز توجه داشت که فلسفه درخواست اعاده دادرسی جلوگيری از نقض عدالت و پايمال شدن حقوق مردم و هم­چنين جبران اشتباه­ های بين قضائی در مواردی خاص می باشد، پس بايستی پذیرفت که احكام شورای حل اختلاف نيز قابل اعاده دادرسی است، زيرا در غير اين­ صورت بايد اذعان داشت احكام دادگستری كه توسط قضات كارآزموده و خبره و باسواد دادگستری صادر می شود قابل اعاده دادرسی می باشد، ولی احكام شورای حل اختلاف كه از اين ويژگی ها برخوردار نيست قابليت اعاده دادرسی ندارد، به­ تعبیر دیگر يعنی قبول اشتباه در احكام شورای حل اختلاف امكان پذير نمی باشد!
• هم­چنین با توجه به صلاحيت ذاتی و اجباری شورا در رسيدگی به بخشی از دعاوی كه بعضی از آن ها دعاوی مهمی نيز هستند و كار قضائی سنگينی می طلبد، قابل پذیرش است كه احكام شوراهای حل اختلاف قابليت اعاده دادرسی را دارند تا بدين طريق از تضييع حقوق افراد جلوگيری گرديده و مانع اجرای احكامی ‌شود كه بطور مسلم برخلاف واقع و حقيقت صادر شده است.

جهات اعاده دادرسی در احکام شوراهای حل اختلاف

نسبت به احکامی که قطعی­ شده­ اند، ممکن است به جهات ذیل تقاضای اعاده دادرسی داده­ شود، که عبارتند از؛

• موضوع حکم مورد ادعای خواهان نبوده باشد،
• حکم به‌ میزان بیشتر از خواسته صادر شده باشد،
• وجود تضاد در مفاد یک حکم که ناشی از استناد به اصول یا به مواد متضاد باشد،
• حکم صادره با حکم دیگری در خصوص همان دعوا و اصحاب آن که در گذشته توسط همان شورا صادر شده است متضاد باشد، بدون آنکه سبب‌ قانونی موجب این مغایرت باشد،
• طرف مقابل متقاضی اعاده دادرسی حیله و تقلبی به‌ کار برده که در حکم شورا مؤثر بوده است،
• حکم شورا مستند به اسنادی بوده که پس از صدور حکم، جعلی بودن آن ها ثابت شده باشد،
• پس از صدور حکم، اسناد و مدارکی به‌ دست آید که دلیل حقانیت متقاضی اعاده دادرسی باشد و ثابت شود اسناد و مدارک یاد شده در‌ جریان رسیدگی شورا مکتوم بوده و در اختیار متقاضی نبوده است.

نکته: نسبت به حکمی که پس از اعاده دادرسی صادر می‌ گردد، دیگر اعاده دادرسی از همان جهت پذیرفته نخواهد شد.

متقاضی اعاده دادرسی احکام شوراهای حل اختلاف

متقاضی اعاده دادرسی در احکام شوراهای حل اختلاف ذی­ نفع یا وکیل یا قائم مقام یا نماینده قانونی او و در اعاده دادرسی غیر از طرفین دعوا شخص دیگری به هیچ‌ عنوان نمی‌ تواند داخل در دعوا شود. به­ تعبیر دیگر اشخاصي كه حق تقاضای اعاده دادرسي دارند، به شرح ذیل عبارتند از؛

• خواهان و خوانده دادرسی بدوی،
• نمايندگان طرفين دعوا،
• قائم مقام طرفين دعوا.

مهلت تقاضای اعاده دادرسی احکام شوراهای حل اختلاف

مهلت تقاضای اعاده دادرسی برای اشخاص مقیم ایران 20 روز و برای اشخاص مقیم خارج از کشور 2 ماه است.

مبدا تقاضای اعاده دادرسی احکام شوراهای حل اختلاف

مبدا تقاضای اعاده دادرسی به شرح ذیل می­ باشد، که عبارتند از؛

• نسبت به آراء حضوری قطعی از تاریخ ابلاغ،
• نسبت به آراء غیابی از تاریخ انقضای مهلت واخواهی و درخواست تجدید نظر.

هدف اعاده دادرسی در احکام شوراهای حل اختلاف

هدف قانونگذار از وضع و ایجاد تأسیس اعاده‌ دادرسی حمایت از حقوق خصوصی افراد، جلوگيری از نقض عدالت و پايمال شدن حقوق مردم و هم­چنين جبران اشتباه­ های بين قضائی در مواردی خاص می باشد.

مرجع صالح رسیدگی به تقاضای اعاده دادرسی احکام شوراهای حل اختلاف

از آن­جا که مرجع تجدید نظر آراء شورای حل اختلاف دادگاه عمومی می­ باشد که در صورت صدور رای از دادگاه عمومی در مقام تجدید نظر مرجع رسیدگی به درخواست اعاده دادرسی همان دادگاه خواهد بود و این مرجع پس از احراز انطباق موضوع تقاضا با یکی از موارد مذکور در قانون­ آئین­ دادرسی­ مدنی، تجویز یا عدم تجویز اعاده دادرسی، را در قالب یکی از دو قرار ذیل اعلام می­ دارد که عبارتند از؛

قرار پذیرش اعاده‌ دادرسی

با صدور قرار قبولی اعاده‌ دادرسی، پرونده از حالت مختومه خارج و مجدد در مسیر رسیدگی قرار می‌ گیرد، برای آن وقت رسیدگی تعیین می‌ شود و طرفین آن احضار می‌ گردند و از آن پس مثل سایر پرونده‌ های در جریان با آن برخورد می‌ شود و تشریفات رسیدگی بدوی یا تجدید نظر (بر حسب اینکه حکم موضوع اعاده‌ دادرسی، حکم بدوی قطعی بوده باشد) نسبت به آن اجرا می‌ گردد.

شرایط صدور قرار پذیرش اعاده‌ دادرسی

اگر دادگاه عمومی وجود همه شرایط ذیل را احراز نماید، قرار قبولی اعاده‌ دادرسی را صادر می‌ نماید که عبارتند از؛

• تقاضا در مهلت مقرر طرح شده باشد،
• تقاضا منطبق بر یکی از جهات قانون آئین دادرسی مدنی باشد،
• دلیل ابرازی متقاضی اعاده‌ دادرسی متناسب با جهت مورد درخواست باشد،
• دلیل ابرازی شرایط قانونی مربوط به آن جهت را داشته باشد.

قرار عدم پذیرش اعاده‌ دادرسی در امور مدنی

و اگر دادگاه یکی از شرایط 4 گانه فوق­ الذکر را احراز ننماید، قرار رد تقاضای اعاده‌ دادرسی را صادر می‌ نماید و پرونده مختومه و بلااقدام باقی می‌ ماند.

همانطور که ملاحظه نمودید، پرونده ‌های اعاده دادرسی شورای حل اختلاف پیچیدگی ­های زیادی دارند. با بهره ‌گیری از وکلای با تجربه‌ و مجرب موسسه حقوقی مهر پارسیان می ­توانید، در این خصوص گام موثری در رسیدن به هدف نهایی (پیروزی در پرونده خود) برداشته باشید. وکلای مبرز موسسه حقوقی مهر پارسیان، در حوزه دعاوی اعاده دادرسی شورای حل اختلاف، با کلیه قوانین موجود و مربوط آشنایی کاملی دارند و به دلیل همین شناخت و تسلط، پس از بررسی پرونده یک راهکار مناسب جهت رسیدن به هدف نهایی، یعنی پیروزی انتخاب نموده و شما را در کلیه مراحل دعاوی خود، با مشاوره و راهنمایی موثرشان، همراهی می ­نمایند. مطمئن باشید با انجام این امر شانس پیروزی در پرونده مذکور چند برابر خواهد شد و از این بابت خیالتان راحت خواهد بود.

جهت دریافت مشاوره در خصوص اعاده دادرسی شورای حل اختلاف با گروه مشاوره تخصصی موسسه مهر پارسیان از طریق شماره تماس های 88663925 یا 88663926 یا 88663927 با ما در ارتباط باشید.