جرم قاچاق، حمل، نگهداری و فروش مشروبات الکلی

با بررسی ماهیت، شرایط و مجازات قانونی جرم قاچاق، حمل، نگهداری و فروش مشروبات الکلی در نظام حقوق کیفری ایران همراه شما هستیم.

در دنیای امروز ما جرم قاچاق و ارتکاب آن نقش مهمی در برهم زدن اقتصاد جوامع دارد و دولت ها هرکدام به گونه ای برای اقدام علیه آن می اندیشند. جرم قاچاق مسائل سیاسی، اجتماعی و حتی امنیتی جوامع را به شدت تحت تأثیر قرار می دهد. جرم قاچاق باتوجه به موضوع آن به دسته های مختلفی تقسیم می شود؛ که یکی از این دسته ها قاچاق مشروبات الکلی است. مشروبات الکلی موادی هستند که سکرآور هستند و موجب مستی می شوند. مشروبات الکلی در ایران اجازه تولید و ساخت ندارند، اما بعضی به طور مخفیانه اقدام به ساخت مشروبات الکلی می کنند که در صورت کشف منجر به مجازات خواهدشد. در مواردی هم مشروبات الکلی به کشور وارد می شوند، وارد کردن مشروبات الکلی تحت هر عنوانی به کشور غیر قانونی است و درصورتی که کشف شوند مجازاتی سخت و سنگین برای آن درنظر گرفته شده است. قاچاق مشروبات الکلی تحت هر عنوان جرم محسوب می شود و غیرقانونی است. لذا دارای مجازات می باشد.

جرم قاچاق

جرم قاچاق یا همان نهان فروشی درواقع هرگونه ورود و خروج، هر شی یا کسی که به صورت مخفیانه و بدون رعایت ضوابط و مقررات مرزی و بدون اخذ مجوزهای لازم از نهادهای ذی ربط بالاخص دولت از مرزهای کشور وارد یا خارج می شود و به شخص یا اشخاصی که مبادرت به ارتکاب جرم قاچاق می نمایند، قاچاقچی گفته می شود.

قاچاق سازمان یافته

منظور جرمی است که با برنامه ریزی و هدایت گروهی و تقسیم کار توسط یک گروه به نسبت منسجم متشکل از سه نفر یا بیشتر که برای ارتکاب جرم قاچاق، تشکیل یا پس از تشکیل، هدف آن برای ارتکاب جرم قاچاق منحرف شده است صورت می گیرد.

قاچاقچی

شخص یا اشخاصی که مبادرت به انجام قاچاق می‌کنند را قاچاقچی می‌گویند.

قاچاقچی حرفه‌ای

منظور شخصی است که بیش از 3 بار مرتکب قاچاق شود.

جرم قاچاق مشروبات الکلی

قاچاق مشروبات الکلی تحت هر عنوان جرم محسوب می شود و غیرقانونی است. لذا دارای مجازات می باشد. موضوع مشروبات الکلی از دسته جرایم حدی بوده و مقنن برای آن مجازات تعیین کرده است و زمانی که در کنار جرم قاچاق قرار می گیرد، مجازات آن سنگین تر می شود. جرم قاچاق مشروبات الکلی با هر وسیله نقلیه که صورت گیرد، موجب ضبط وسیله نقلیه می شود. باید دقت داشت که عالم بودن و جاهل بودن مالک وسیله در مجازات موثر می باشد.

مشروبات الکلی کالای ممنوعه

منظور از کالای ممنوعه؛ آن نوع از کالاهایی هستند که به طورکلی از نظر قانون واردات یا صادرات (ورود و خروج) آن ها ممنوع می باشد. قاچاق مشروبات الکلی از مصادیق قاچاق کالا ممنوعه می باشد.

وارد نمودن مشروبات الکلی به کشور، قاچاق محسوب می گردد. واردکننده صرف نظر از میزان آن به ۶ ماه تا ۵ سال و تا ۷۴ ضربه شلاق و نیز پرداخت جزای نقدی به میزان ده برابر ارزش عرفی (تجاری) کالای یاد شده محکوم می شود. رسیدگی به این جرم در صلاحیت محاکم عمومی است.

اعمال مجرمانه مرتبط با قاچاق مشروبات الکلی

طبق قانون مجازات اسلامی اعمال مجرمانه مرتبط با قاچاق مشروبات الکلی، به شرح ذیل عبارتند از؛

• واردکردن مشروبات الکلی به هر نحو و هر شکل به داخل کشور،
• ساخت مشروبات الکلی،
• خرید و فروش مشروبات الکلی،
• حمل و نگهداری مشروبات الکلی،
• برگذاری محلی و یا مراسمی برای شرب خمر.

دلایل ارتکاب جرم قاچاق مشروبات الکلی

• تقاضای داخلی،
• کسب سود زیاد از قاچاق کالا،
• افزایش بیکاری در منطق مرزی کشور.

مجازات ارتکاب جرم قاچاق مشروبات الکلی

طبق قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب1392هرشخص کالای ممنوعه (مشروبات الکلی) قاچاق کند، علاوه بر ضبط (توقیف) کالا به ‌شرح زیر مجازات می‌شود؛

• اگر ارزش مالی‌ کالا تا 10 میلیون ریال باشد، به جزای نقدی معادل 2 تا 3 برابر ارزش کالا،
• اگر ارزش مالی کالا از10 میلیون تا 100 میلیون ریال باشد، به جزای نقدی معادل 3 تا 5 برابر ارزش کالا،
• اگر ارزش کالا از 100 میلیون تا 1 میلیارد ریال باشد، به بیش از 6 ماه تا 2 سال حبس و به جزای نقدی معادل 5 تا 7 برابر ارزش کالا،
• اگر ارزش کالا بیش از 1 میلیارد ریال باشد، به 2 سال تا 5 سال حبس و به جزای نقدی معادل 7 تا 10 برابر ارزش کالا.

مجازات ارتکاب جرم نگهداری، حمل و فروش مشروبات الکلی

طبق قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب1392هرشخص کالای ممنوع قاچاق (مشروبات الکلی) را نگهداری یا حمل نماید یا بفروشد، علاوه بر ضبط (توقیف) کالا به ‌شرح زیر مجازات می‌شود؛

• اگر ارزش مالی‌ کالا تا 10 میلیون ریال باشد، به جزای نقدی معادل 2 تا 3 برابر ارزش کالا،
• اگر ارزش مالی کالا از10 میلیون تا 100 میلیون ریال باشد، به جزای نقدی معادل 3 تا 5 برابر ارزش کالا،
• اگر ارزش کالا از 100 میلیون تا 1 میلیارد ریال باشد، به بیش از 6 ماه تا 2 سال حبس و به جزای نقدی معادل 5 تا 7 برابر ارزش کالا،
• اگر ارزش کالا بیش از 1 میلیارد ریال باشد، به 2 سال تا 5 سال حبس و به جزای نقدی معادل 7 تا 10 برابر ارزش کالا.

شرایط ضبط خودرو حمل کننده مشروبات الکلی قاچاق

درمواردی که همراه کالای قاچاق مشروبات الکلی مکشوفه، وسیله نقلیه مورد استفاده در قاچاق کالای ممنوعه (مشروبات الکلی) در صورت وجود هر یک از شرایط ذیل ضبط می گردد و در غیر موارد ذیل وسیله نقلیه به مالک مسترد و معادل ارزش آن به جریمه نقدی مرتکب اضافه می شود؛

• وسیله نقلیه مورد استفاده متعلق به شخص مرتکب قاچاق باشد،
• با استناد به دلائل و قرائن ازجمله سابقه مرتکب و یا کالا ثابت شود که مالک وسیله نقلیه را به صورت عمدی آن را در جهت استفاده برای حمل کالای قاچاق در اختیار مرتکب قرار داده باشد.

مجازات شروع به جرم قاچاق کالا

اگر شخصی که شروع به قاچاق می کند، ولی به دلایل مختلفی موفق نمی شود که کالای مورد نظر را از کشور وارد یا خارج نمایند در این صورت طبق قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز فقط کالاهای متهم ضبط می  شود.

مجازات قاچاق سازمان یافته و حرفه‌ای

درصورتی که قاچاق کالاهای ممنوعه (مشروبات الکلی) به نحو سازمان یافته ارتکاب یابد، مرتکب علاوه بر جزای نقدی، به شرح ذیل محکوم به مجازات می شود؛

• اگر ارزش مالی‌ کالا تا 10 میلیون ریال باشد، به جزای نقدی معادل 2 تا 3 برابر ارزش کالا، به 91 روز تا 6 ماه حبس،
• اگر ارزش مالی کالا از10 میلیون تا 100 میلیون ریال باشد، به جزای نقدی معادل 3 تا 5 برابر ارزش کالا، به بیش از 6 ماه تا 2 سال حبس،
• اگر ارزش کالا از 100 میلیون تا 1 میلیارد ریال باشد، به بیش از 6 ماه تا 2 سال حبس و به جزای نقدی معادل 5 تا 7 برابر ارزش کالا، به حداکثر مجازات حبس،
• اگر ارزش کالا بیش از 1 میلیارد ریال باشد، به 2 سال تا 5 سال حبس و به جزای نقدی معادل 7 تا 10 برابر ارزش کالا، به حداکثر مجازات حبس.

مجازات قاچاق مشروبات الکلی به صورت انفرادی و یا سازمان یافته به قصد مقابله با نظام جمهوری اسلامی ایران

درصورتی که ارتکاب قاچاق مشروبات الکلی به صورت انفرادی و یا سازمان یافته به قصد مقابله با نظام جمهوری اسلامی ایران یا با علم به مؤثر بودن آن صورت گیرد و منجر به اخلال گسترده در نظام اقتصادی کشور شود، موضوع مشمول قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور مصوب 1369می گردد و مرتکب طبق مقررات قانون مزبور مجازات می شود.

مجازات قاچاق مشروبات الکلی به منظور تأمین مالی تروریسم

درصورتی که احراز شود مرتکب جرائم قاچاق مشروبات الکلی با علم و عمد، عواید و سود حاصل از این جرائم را به نحو مستقیم یا غیرمستقیم برای تأمین مالی تروریسم و اقدام علیه امنیت ملی و تقویت گروه های معاند با نظام اختصاص داده یا هزینه نموده است، علاوه بر مجازات های مقرر در این قانون حسب مورد به مجازات محارب یا مفسدفی الارض محکوم می گردد.

مجازات قاچاقچی حرفه ای

کسانی که طبق قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، قاچاقچی حرفه ای محسوب می شوند، علاوه بر ضبط کالای قاچاق، به مجازات های ذیل محکوم خواهند شد؛

• محکومیت به حداکثر جزای نقدی،
• مجازات شلاق تعزیری تا 74 ضربه ،

 91 روز تا 6 ماه حبس برای مشروبات با ارزش تا 1 میلیارد ریال+ به نصف حداکثر حبس مقرر

بیش از 6 ماه تا 2 سال برای مشروبات با ارزش بیش از 1 میلیارد ریال+ به نصف حداکثر حبس مقرر

مجازات نگهداری‌، عرضه‌ یا فروش‌ مشروبات الکلی قاچاق‌ توسط واحد‌های صنفی

طبق قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، نگهداری‌، عرضه‌ یا فروش‌ مشروبات الکلی قاچاق‌ حسب مورد توسط واحد‌های صنفی تخلف محسوب و مرتکب علاوه بر ضبط کالا به شرح ذیل جریمه می‌شود؛

• الف‌) مرتبه‌ اول- جریمه‌ نقدی‌ معادل‌ 2 برابر ارزش کالا یا بهای ریالی ارز قاچاق،
• ب‌) مرتبه‌ دوم- جریمه‌ نقدی‌ معادل‌ 4 برابر ارزش کالا یا بهای ریالی ارز قاچاق،
• ج‌ ) مرتبه‌ سوم- جریمه‌ نقدی‌ معادل‌ 6 ‌برابر ارزش کالا یا بهای ریالی ارز قاچاق و نصب‌ پارچه‌ یا تابلو بر سر در محل‌ کسب‌ به‌عنوان‌ متخلف ‌صنفی‌ و تعطیل‌ محل‌ کسب‌ به‌ مدت‌ 6 ‌ماه‌.

دادگاه صالح به رسیدگی به جرم قاچاق مشروبات الکلی

طبق قانون آیین دادرسی کیفری چنانچه شخص مجرم در محل ارتکاب جرم یافت نشود، بایستی در نزدیک ترین استان پرونده فرد قاچاقچی مورد رسیدگی قرار بگیرد.

• طبق قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، رسیدگی به جرایم قاچاق مشروبات الکلی سازمان‌یافته و حرفه‏‌ای که مجازات آن حبس یا انفصال از خدمات دولتی باشد، در صلاحیت دادسرا و دادگاه انقلاب است.
• در مورد اتهام هایی ازقبیل ساخت و کشف و حمل و نقل و نگهداری مشروبات الکلی دادگاه عمومی صالح به رسیدگی است.

تقاوت جرم قاچاق مشروبات الکلی با جرم حمل مشروبات الکلی

طبق رأی شعبه16دیوان عالی کشور1391، در جریان رسیدگی پرونده ای، به صراحت اعلام داشت که جرم قاچاق مشروبات الکلی یعنی اینکه مشروبات الکلی از طریق مبادی مرزی داخل خاک جمهوری اسلامی ایران شده باشد؛ درغیراین‌صورت جرم حمل مشروبات صحیح خواهد بود، نه قاچاق مشروبات.