مجازات نشر اکاذیب

مجازات نشر اکاذیب

جرم انگاری نشر اکاذیب ریشه در آموزه های دین اسلام دارد. مجازات نشر اکاذیب در قانون مجازات اسلامی به عنوان یکی از جرایم تعزیری، به عنوان عنصر قانونی جرم نشر اکاذیب، قید شده است. اشاعه اکاذیب، پخش شایعه متضمن هتک حرمت و هتک حیثیت، افترا و توهین، به نوعی با یکدیگر مترادفند. جرم نشر اکاذیب، و مجازات نشر اکاذیب، در مقاله پیش رو که توسط دپارتمان حقوق کیفری موسسه حقوقی بین‌المللی طلیعه عدالت و مهر پارسیان، تهیه و تدوین شده مورد بررسی کارشناسی قرار گرفته است. ارکان جرم نشر اکاذیب، تفاوت افترا و نشر اکاذیب، بررسی جرم نشر اکاذیب به عنوان جرم مطبوعاتی، بررسی جرم نشر اکاذیب در فضای مجازی و رسانه های دیجیتالی، مجازات نشر اکاذیب رایانه‌ای، مجازات نشر اکاذیب مطبوعاتی، و مجازات نشر اکاذیب به قصد تهدید امنیت ملی و اقدام علیه نظام، معانی نزدیک به هم دارند. اما مجازات نشر اکاذیب در هر گروهی می‌تواند متفاوت باشد که باید مورد دقت قرار گیرد.

مباحث قابل طرح درباره مجازات نشر اکاذیب

• جرم نشر اکاذیب چگونه قابل تحقق است؟ آیا پخش یک شایعه در فضای مجازی هم مشمول جرم نشر اکاذیب و محکومیت به مجازات نشر اکاذیب را به دنبال دارد؟
• آیا لازم است چندین دروغ و کذب به عنوان جرن نشر اکاذیب منتشر شود و یا نشر خبر کذب واحد هم برای مجازات نشر اکاذیب کافی است؟
• اگر سهوا به وسیله انتشار مکتوبی، نشر اکاذیب صورت گیرد و عذرخواهی هم انجام شود باز به عنوان نشر اکاذیب قابل تعقیب کیفری می باشد؟
• تفاوت افترا و نشر اکاذیب در چیست؟ نشر اکاذیب در قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح چه مجازاتی دارد؟

عنصر قانونی جرم نشر اکاذیب

مبنای شرعی مجازات نشر اکاذیب و جرم انگاری نشر اکاذیب، از قران کریم آمده است. در آیه 19 سوره نور، عذاب دنیا و آخرت به کسانی وعده داده شده است که اشاعه فحشا و نشر اکاذیب را دوست دارند. در قانون مجازات اسلامی، در ماده 698 تعزیرات، مجازات نشر اکاذیب را از دو ماه تا دو سال حبس و یا شلاق تا 74 ضربه تعیین نموده است. علاوه بر تحمل مجازات نشر اکاذیب، در صورت امکان، باید از شاکی اعاده حیثیت نیز شود.

عنصر معنوی جرم نشر اکاذیب

عمدی بودن نشر اکاذیب، شرط محکومیت مرتکب به مجازات نشر اکاذیب تعیین شده است. بنابراین اگر کسی اشتباها و بدون قصد و عمد موضوع دروغی را منتشر نمود و یا حتی در بعضی موارد اقدام به عذرخواهی نموده باشد و خبر منتشر شده را اصلاح نماید، نمی توان به عنوان نشر اکاذیب وی را تحت تعقیب قرار داد. قصد اضرار به غیر در تعیین مجازات نشر اکاذیب اهمیت دارد. طبق ماده قانونی حتی اگر ضرری هم متوجه کسی نشود، صرف داشتن قصد اضرار به غیر، باز هم موضوع از نظر کیفری قابل تعقیب است. جرم نشر اکاذیب از جمله جرایم قابل گذشت محسوب می‌شود و با اعلام گذشت شاکی خصوصی، قرار موقوفی تعقیب و یا قرار موقوفی اجرا، حسب مورد صادر می‌شود.

عنصر مادی جرم نشر اکاذیب

با توجه به ماده 698 قانون مجازات اسلامی، جرم نشر اکاذیب، باید به وسیله نامه، شکواییه، مراسله، عریضه، گزارش، توزیع هر گونه اوراق چاپی با امضا و بدون امضا و هر نوع مکتوبی که متضمن انتشار مطالب خلاف واقع و یا نقل قولی از مسوولین که خلاف واقع باشد را منتشر نماید، مشمول جرم نشر اکاذیب می‌باشد. اظهارات شفاهی اشخاص، نمی‌تواند مشمول مجازات نشر اکاذیب قرار گیرد و رویه قضایی نیز این نظر را تایید می کند. لازم نیست که اوراق مذکور به اشخاص متعددی ارسال شود و یا اکاذیب و شایعات متعددی نسبت داده شود. صرف نسبت دادن یک دروغ با ارکان مندرج در ماده جرم نشر اکاذیب می‌تواند موجب شکایت شاکی شود. شعبه دوم دیوان عالی کشور، در رای شماره 2632 در تفسیر ماده 698 تعزیرات، بیان داشته که هر چند ماده با آوردن کلمه جمع نشر اکاذیب در مقام بیان بوده ولی منظور نوع ان بوده است. اگر کسی یک امر کذب و خلاف واقع را بر خلاف حقیقت و به نحو مقرر در قانون به کسی نسبت دهد قابل محکومیت به مجازات نشر اکاذیب می‌باشد.

مجازات نشر اکاذیب به عنوان جرایم مطبوعاتی

اگر نشر اکاذیب در روزنامه ها و نشریات، یا هرگونه مطبوعات دیجیتال و آنلاین و در خبرگزاری ها، اتفاق افتاده باشد، به عنوان جرم مطبوعاتی به شرحی که در مقاله دادگاه رسیدگی به جرایم مطبوعاتی ونوشتار آشنایی به جرایم مطبوعاتی وب سایت گروه وکلای مهر و دفتر حقوقی محمد رضا مهری منتشر شده است، در دادگاه ویژه مطبوعات و با حضور هیئت منصفه مطبوعات قابل رسیدگی است. اما مجازات قابل اعمال در نشر اکاذیب به وسیله نشریات، تفاوتی به سایر موارد ندارد.

مجازات نشر اکاذیب به عنوان جرایم رایانه‌ای

تفاوت عمده نشر اکاذیب به وسیله سامانه های مخابراتی ورایانه‌ای در مجازات نشر اکاذیب رایانه‌ای قابل مشاهده است. اگر نشر اکاذیب به وسیله ارسال پیامک انبوه یا غیر انبوه، ارسال ایمیل، نشر اکاذیب از طریق کانال های تلگرامی و یا اینستاگرام، و به صورت کلی نشر اکاذیب در فضای مجازی با استفاده از رایانه و سامانه های مخابراتی صورت گیرد، مرتکب به حبس از 91 روز تا 2 سال، یا پرداخت جزای نقدی از 5 میلیون تا 40 میلیون ریال، محکوم می‌شود. بنابراین مجازات نشر اکاذیب رایانه‌ای از مجازات نشر اکاذیب عادی، شدید تر است.

مجازات نشر اکاذیب در قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح

ماده 78 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح، در تعیین مصادیق نشر اکاذیب، گزارش خلاف واقع را مد نظر قرار داده است. به موجب این ماده، هر نظامی که عمدا، گزارشی خلاف واقع به فرماندهان یا دیگر مقامات، ارائه نماید یا با مخفی کردن حقایق، و تغییر موضوع گزارش یا ارائه گزارش ناقص موجب عواقبی که در ادامه خواهد آمد بشود، یا اینکه به صورت عمدی، جرایم ارتکابی نظامین تحت امر خود را گزارش نکند یا از گزارش ان جلوگیری نموده و در وقت مقرر گزارش های لازم را ارائه ننماید، در صورتی که اعمال وی موجب شکست جبهه اسلام و تلفات جانی گردد، به مجازات محارب محکوم می‌شود.

در صورتی که موضوعات فوق الذکر مربوط به امور جنگی یا مسائل امنیت داخلی و خارجی باشد به حبس از دو تا پنج سال و در سایر موارد که صرفا تخلف انظباطی محسوب می‌شود به حبس از سه ماه تا یکسال محکوم خواهد شد.

تفاوت نشر اکاذیب با افترا

در جرم افترا، نسبت دادن عملی که در قانون برای ان مجازات تعیین شده است موضوع جرم است. اگر شاکی در مرجع رسمی صراحتا جرمی به کسی نسبت دهد و نتواند ادعای خود را ثابت نماید به شرط داشتن تعمد در انتساب جرم، به عنوان مفتری تحت تعقیب قرار می گیرد. اما در نشر اکاذیب، صرف شایعه پردازی و انتشار موضع دروغ مورد جرم انگاری قرار گرفته است. در مجازات نشر اکاذیب و مجازات افترا نیز تفاوت هایی وجود دارد. در صورت نیاز به مشاوره حقوقی درباره مجازات نشر اکاذیب و مجازات افترا، با گروه حقوقی مهر تماس حاصل فرمایید.

مرجع صالح جهت شکایت نشر اکاذیب

جرم نشر اکاذیب، با توجه به محل وقوع ان، در صلاحیت دادسرای عمومی و انقلاب محل وقوع جرم، قابل رسیدگی و طرح شکایت می‌باشد. جرم نشر اکاذیب به عنوان جرم مطبوعاتی، در محل انتشار نشریه مورد شکایت، و جرم نشر اکاذیب رایانه‌ای در دادسرای جرایم رایانه‌ای در تهران و شهرستآن‌هایی که دارای دادسرای جرایم رایانه‌ای می‌باشند قابل شکایت است و در شهرهایی که دادسرای جرایم رایانه‌ای و یا دادسرای فرهنگ و رسانه در آن‌ها آغاز به کار ننموده است، در دادسرای عمومی و انقلاب قابل طرح است. جرم نشر اکاذیب نیروهای مسلح در دادسرای نظامی و جرم نشر اکاذیب روحانیون در دادسرای ویژه روحانیت قابل طرح و پیگیری می‌باشد.

مشاوره حقوقی درباره مجازات نشر اکاذیب

جستجوی وکیل پایه یک دادگستری در تهران و سایر شهرها، جهت مشاوره حقوقی درباره وکیل متخصص در نشر اکاذیب و تشخیص وقوع یا عدم وقوع جرم نشر اکاذیب با توجه به مستندات شاکی، در سایت رسمی کانون وکلای دادگستری مرکز، قابل انجام است. گروه حقوقی مهر، با هدایت و ساماندهی جمعی از بهترین وکلای تهران، با هدف دستیابی آسان به خدمات مشاوره حقوقی مطمئن، و به دور از هرگونه دلالی در امور حقوقی، آماده ارائه خدمات مشاوره حقوقی درباره شرایط طرح شکایت نشر اکاذیب، دعوت از طرفین برای ایجاد صلح و سازش، تنظیم گزارش اصلاحی جهت اعاده حیثیت در جرم نشر اکاذیب و نهادینه نموده رعایت قوانین و مقررات در روابط بین اشخاص، آماده پذیرش مراجعین می‌باشد. با توجه به ارائه مشاوره توسط بهترین وکلای پایه یک دادگستری و دارای سابقه کافی در امور حقوقی و کیفری، کلیه خدمات مشاوره حضوری و آنلاین وکلای گروه حقوقی مهر، مستلزم پرداخت هزینه‌های مربوطه می‌باشد. با توجه به عدم امکان ارائه مشاوره صحیح، از ارائه مشاوره تلفنی رایگان و یا مشاوره بدون ملاحظه مستندات، پیشاپیش از محضر عزیزان عذرخواهی می‌شود.