مراجع حل اختلاف مالیاتی

بهترین وکیل حوزه حقوق اداری در این نوشتار به بررسی اختیارات مراجع حل اختلاف مالیاتی پرداخته است.

چنانچه در این زمینه نیازمند اخذ مشاوره هستید با شماره تماس های مندرج در سایت تماس حاصل فرمائید.

بررسی ماهیت، اعضاء و حدود اختیارات مراجع صالح رسیدگی به اختلاف­ات مالیاتی

وظیفه هیات­ های حل اختلاف مالیاتی رسیدگی به شکایات افرادی است که موظف به پرداخت مالیات شده‌ اند، زیرا که تمام اشخاص صاحب کسب‌ و کارها لازم است به دولت مالیات پرداخت کنند و گاهی ممکن است اشخاص مکلف به پرداخت مالیات نسبت‌ به تشخیص مالیاتی تعیین اعتراض دارند، که رسیدگی به شکایت­ های مودیان معترض و حل اختلاف میان آن‌ ها با سازمان امور مالیاتی این هیات­ های حل اختلاف مالیاتی است.

مرجع صالح رسیدگی به اختلاف­ات مالیاتی

مرجع صالح رسیدگی به کلیه اختلافات مالیاتی جز در مواردی که قانون مالیات­ های مستقیم مرجع دیگری پیش‌ بینی شده، هیات حل اختلاف‌ مالیاتی است.

جهت دریافت مشاوره در خصوص مراجع حل اختلاف مالیاتی با گروه مشاوره تخصصی موسسه مهر پارسیان از طریق شماره تماس های 88663925 یا 88663926 یا 88663927 با ما در ارتباط باشید.

اقسام هیات­ های حل اختلاف‌ مالیاتی

هیات­ های حل اختلاف‌ مالیاتی را می­توان به دسته ذیل تقسیم نمود؛

1. هیات­ حل اختلاف‌ مالیاتی بدوی

جلسه ­های هیات‌ های حل اختلاف مالیاتی با حضور 3 نفر رسمی است و رای هیات‌ های مزبور با اکثریت آراء قطعی و لازم‌ الاجرا است، ولی‌ نظر اقلیت باید در متن رای قید گردد.

اداره امور هیات‌ های حل اختلاف مالیاتی و مسئولیت تشکیل جلسه­ های هیات‌ ها به عهده سازمان امور مالیاتی کشور می‌ باشد و حق‌ الزحمه ‌اعضاء هیات‌ های حل اختلاف از‌ محل اعتباری که به همین منظور در بودجه سازمان مذکور پیش‌ بینی شده است، قابل پرداخت خواهد بود.

در مواردی که هیات حل اختلاف مالیاتی بدوی برگ تشخیص مالیات را رد و یا این که تشخیص اداره امور مالیاتی را تعدیل نماید،‌ مکلف است نسخه‌ ای از رای خود را به انضمام رونوشت برگ تشخیص مالیات جهت رسیدگی نزد دادستان انتظامی مالیاتی ارسال کند تا در صورت‌ احراز تخلف نسبت به تعقیب متخلف اقدام نماید.

نکته: رای هیات حل اختلاف مالیاتی بدوی بایستی متضمن اظهارنظر موجه و مدلل نسبت به اعتراض مودی بوده و در صورت اتخاذ تصمیم به‌ تعدیل درآمد مشمول مالیات، جهات و دلایل آن توسط هیات در متن رای قید شود.

اعضاء هیات حل اختلاف‌ مالیاتی بدوی

هر هیات حل اختلاف مالیاتی از 3 نفر به شرح ذیل تشکیل می­ شود؛

• 1 نفر نماینده سازمان امور مالیاتی کشور،

نکته: نمایندگان سازمان امور مالیاتی کشور عضو هیات از بین کارمندان سازمان مذکور که دارای حداقل 10 سال سابقه خدمت بوده و لااقل 6‌ سال آن را در امور مالیاتی اشتغال داشته و در امر مالیاتی بصیر و مطلع باشند، انتخاب خواهند شد.

نکته: نمایندگان عضو هیات های حل اختلاف مالیاتی نباید در گذشته نسبت به موضوع مطروحه اظهارنظر داشته یا رای داده باشند.

• 1 نفر قاضی اعم از شاغل یا بازنشسته،

نکته: اگر قاضی بازنشسته واجد شرایطی در شهرستان­ ها یا مراکز استان­ ها وجود نداشته باشد، بنا به‌­ درخواست سازمان امور مالیاتی کشور، رئیس قوه قضائیه 1 نفر قاضی شاغل را برای عضویت هیات معرفی خواهد نمود.

• 1 نفر نماینده از اتاق بازرگانی و صنایع و معادن، یا 1 نفر نماینده از اتاق تعاون، یا 1 نفر نماینده از جامعه حسابداران رسمی، یا 1 نفر نماینده از مجامع حرفه‌ ای، یا 1 نفر نماینده از تشکل‌ های صنفی، یا 1 نفر نماینده از شورای‌ اسلامی شهر به انتخاب مودی در صورتی که برگ تشخیص مالیات ابلاغ قانونی شده باشد و یا همزمان با تسلیم اعتراض به برگ تشخیص در مهلت ‌قانونی مودی انتخاب خود را اعلام ننماید، سازمان امور مالیاتی با توجه به نوع فعالیت مودی یا موضوع مالیات مورد رسیدگی از بین نمایندگان مزبور 1 ‌نفر را انتخاب خواهد کرد.

نکته: قوانین مرتبط با امور مالیاتی، علاوه بر حق اعتراض برای شخص مودی، یکی از حقوقی که برای مودی مالیاتی در زمان اعتراض­ به تشخیص­ های مالیاتی در نظر گرفته­ اند، این است که شخص مذکور می­تواند وکیل یا نماینده تام الاختیار خود را در هیئت­ های حل اختلاف مالیاتی توسط خودشان انتخاب نماید.

جهت دریافت مشاوره در خصوص مراجع حل اختلاف مالیاتی با گروه مشاوره تخصصی موسسه مهر پارسیان از طریق شماره تماس های 88663925 یا 88663926 یا 88663927 با ما در ارتباط باشید.

حدود وظایف و اختیارات هیات حل اختلاف بدوی مالیاتی

حدود وظایف و اختیارات هیات حل اختلاف بدوی مالیاتی به شرح ذیل عبارت است از؛

• اختلاف­ات مالیاتی میان مودیان و سازمان امور مالیاتی،
• تشخیص، احراز و تائید مطالبه مالیات از غیر مودی،
• صدور قرار تامین،
• تعیین ضرایب مالیاتی.

قرارهای مالیاتی قابل صدور از سوی هیات بدوی

صلاحیت هیات حل اختلاف مالیاتی هم جنبه شکلی دارد هم جنبه ماهوی، لذا در رسیدگی به پرونده ­های مورد اعتراض و اختلاف مالیاتی هم می­تواند حکم صادر کند و هم قرار صادر نماید و مهم­ترین قرارهایی که هیات حل اختلاف می­تواند در رسیدگی صادر کند به شرح ذیل عبارتند از؛

• قرار تحقیق و بررسی توسط ماموران مالیاتی،
• قرار کارشناسی توسط کارشناس رسمی دادگستری،
• قرار تامین مالیات،
• قرار اناطه مالیاتی.

2. هیات­ حل اختلاف‌ مالیاتی تجدیدنظر

آراء هیات ­های حل اختلاف مالیاتی بدوی قطعی و لازم الاجراء است. مگر این که ظرف مدت 20 روز از تاریخ ابلاغ رای به مودی، از طرف ماموران مالیاتی مربوط یا مودیان مورد اعتراض کتبی قرار گیرد که در این صورت پرونده جهت رسیدگی به هیات حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر احاله خواهد شد. مودی مالیاتی مکلف است، مقدار مالیات مورد قبول را پرداخت و نسبت به مازاد بر آن اعتراض خود را در مدت مقرر تسلیم کند.

رای هیات حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر قطعی و لازم الاجراء می باشد.

اگر رای صادره هیات بدوی از سوی یکی از طرفین مورد اعتراض تجدیدنظر خواهی قرار گرفته باشد، در مرحله تجدیدنظر فقط به ادعای آن طرف رسیدگی و رای صادر خواهد شد.

نکته: رای هیات حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر بایستی متضمن اظهارنظر موجه و مدلل نسبت به اعتراض مودی بوده و در صورت اتخاذ تصمیم به‌ تعدیل درآمد مشمول مالیات، جهات و دلایل آن توسط هیات در متن رای قید شود.

نکته: سازمان امور مالیاتی کشور اجازه دارد، شکایت کتبی مودیان مالیاتی از آراء هیات­ های حل اختلاف مالیاتی را 1 بار به هیات­ های حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر به منظور رسیدگی و صدور رای مقتضی احاله نماید.

شرایط اعتراض به رای هیات حل اختلاف مالیاتی بدوی

برای این که اعتراض مودی در هیات حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر رسیدگی شود، مودی مالیاتی مکلف به پرداخت مقدار مالیات مورد قبول می­ باشد و بایستی نسبت به مازاد بر آن اعتراض خود را در مدت مقرر تسلیم نماید.

قانون­گذار در قانون مالیات­ های مستقیم اعتراضی را منشاء اثر می­داند که به­ صورت کتبی ارائه شده باشد، والا اگر به صورت شفاهی باشد، پذیرفته نخواهد بود.

جهت دریافت مشاوره در خصوص مراجع حل اختلاف مالیاتی با گروه مشاوره تخصصی موسسه مهر پارسیان از طریق شماره تماس های 88663925 یا 88663926 یا 88663927 با ما در ارتباط باشید.

مرجع دریافت اعتراض به رای هیات حل اختلاف مالیاتی بدوی

طبق قانون مالیات ­های مستقیم،مرجع تقدیم و دریافت اعتراض، اداره امور مالیاتی که برگ تشخیص را صادر و رای هیات حل اختلاف مالیاتی را ابلاغ کرده است، می­ باشد. اداره مذکور مکلف به ­وصول اعتراض بوده و باید در قبال وصول اعتراض رسیدی مشتمل بر تاریخ وصول و شماره دفتر به معترض ارائه نماید.

اعضاء هیات حل اختلاف‌ مالیاتی تجدیدنظر

هیات حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر از 3 نفر به شرح ذیل تشکیل می ­شود؛

• 1 نفر نماینده سازمان امور مالیاتی کشور،

نکته: نمایندگان سازمان امور مالیاتی کشور عضو هیات از بین کارمندان سازمان مذکور که دارای حداقل 10 سال سابقه خدمت بوده و لااقل 6‌ سال آن را در امور مالیاتی اشتغال داشته و در امر مالیاتی بصیر و مطلع باشند، انتخاب خواهند شد.

نکته: نمایندگان عضو هیات­ های حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر نباید در گذشته نسبت به موضوع مطروحه اظهارنظر داشته یا رای داده باشند.

• 1 نفر قاضی اعم از شاغل یا بازنشسته،

نکته: اگر قاضی بازنشسته واجد شرایطی در شهرستان­ ها یا مراکز استان­ ها وجود نداشته باشد، بنا به‌­ درخواست سازمان امور مالیاتی کشور، رئیس قوه قضائیه 1 نفر قاضی شاغل را برای عضویت هیات معرفی خواهد نمود.

• 1 نفر نماینده از اتاق بازرگانی و صنایع و معادن، یا 1 نفر نماینده از اتاق تعاون، یا 1 نفر نماینده از جامعه حسابداران رسمی، یا 1 نفر نماینده از مجامع حرفه‌ ای، یا 1 نفر نماینده از تشکل‌ های صنفی، یا 1 نفر نماینده از شورای‌ اسلامی شهر به انتخاب مودی در صورتی که برگ تشخیص مالیات ابلاغ قانونی شده باشد و یا همزمان با تسلیم اعتراض به برگ تشخیص در مهلت ‌قانونی مودی انتخاب خود را اعلام ننماید، سازمان امور مالیاتی با توجه به نوع فعالیت مودی یا موضوع مالیات مورد رسیدگی از بین نمایندگان مزبور 1 ‌نفر را انتخاب خواهد کرد.

نکته: قوانین مرتبط با امور مالیاتی، علاوه بر حق اعتراض برای شخص مودی، یکی از حقوقی که برای مودی مالیاتی در زمان اعتراض­ به تشخیص ­های مالیاتی در نظر گرفته ­اند این است که، شخص مذکور می­تواند وکیل یا نماینده تام الاختیار خود را در هیئت های حل اختلاف مالیاتی توسط خودشان انتخاب نماید.

ذکر ماخذ محاسبه مالیاتی و اصلاح اشتباه محاسبه

هیات‌ های حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر مکلف هستند، ماخذ مورد محاسبات مالیات را در متن رای قید و اگر در محاسبه اشتباهی کرده‌ باشند، با درخواست مودی یا ‌اداره امور مالیاتی مربوط، به ­موضوع رسیدگی و رای را اصلاح کنند.

جهت دریافت مشاوره در خصوص مراجع حل اختلاف مالیاتی با گروه مشاوره تخصصی موسسه مهر پارسیان از طریق شماره تماس های 88663925 یا 88663926 یا 88663927 با ما در ارتباط باشید.

وظایف دبیرخانه هیات­ های حل اختلاف مالیاتی

وظایف دبیرخانه هیات­ های حل اختلاف مالیاتی به شرح ذیل عبارت است از؛

• مسئولیت آماده سازی، تکمیل پرونده و تعیین وقت رسیدگی،
• ارسال پرونده برای رفع نقص به قسمت ذی­ ربط اداره امور مالیاتی مربوط، در صورت وجود نقص،
• اعاده پرونده پس رفع نقص از ذی ­ربط اداره امور مالیاتی مربوط، جهت اقدام­ های لازم.

وقت رسیدگی هیات­ های حل اختلاف مالیاتی

وقت رسیدگی هیات حل اختلاف مالیاتی در مورد هر پرونده، جهت حضور مودی یا نماینده مودی و نیز اعزام نماینده اداره امور مالیاتی ‌باید به آن ها ابلاغ گردد. فاصله تاریخ ابلاغ و روز تشکیل جلسه هیات نباید کمتر از 10 روز باشد، مگر به درخواست مودی و موافقت واحد مربوط.

عدم حضور مودی یا نماینده مودی و نیز نماینده اداره امور مالیاتی مربوط مانع از رسیدگی هیات و صدور رای نخواهد بود.

صدور رای در هیات­ های حل اختلاف مالیاتی

در قانون مالیات ­های مستقیم، هیچ­گونه موعد مشخصی برای انشاء و صدور رای توسط هیات حل اختلاف مالیاتی تعیین نشده است، اما در صورت تکمیل و آماده بودن پرونده اصل بر فوری بودن رسیدگی و سرعت در رسیدگی هیات مذکور می­­ باشد، زیرا طبق اصل کلی حقوق (تسریع در رسیدگی) ایجاب می­کند که به محض پایان رسیدگی در هیات حل اختلاف مالیاتی، انشای رای انجام شود. از این رو پس از پایان رسیدگی نسبت به اختلاف مالیاتی، هیات حل اختلاف مالیاتی باید خود را مکلف به انشاء فوری رای بداند.

نکته­ های یک رای صادره از هیات ­های حل اختلاف مالیاتی

رای صادره از هیات های حل اختلاف مالیاتی بایستی نکته­ های ذیل را در بر داشته باشد؛

• شماره رای با ذکر تاریخ و شماره پرونده،
• مشخصات مودی مالیاتی و نشانی وی،
• منبع مالیاتی مورد اعتراض،
• سال مورد اعتراض،
• خلاصه اظهارات مودی مامور مالیاتی،
• کدملی و کدپستی مودی،
• ذکر اصول و مواد قانونی مورد استناد در رای،
• ماخذ در آمد مشمول مالیات یا ماخذ محاسبه مالیات مورد مطالبه و مورد رای به عدد و حروف،
• مشخصات و سمت اعضاء هیات رسیدگی ­کننده به همراه امضاء آن ها،
• قید نظر اقلیت در برگ رای.

هزینه رسیدگی

در مواردی که شکایت مودیان مالیاتی از آراء هیات ­های بدوی از طرف هیات حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر رد شود و هم­چنین شکایت از آراء هیات ­های تجدیدنظر از طرف شعب شورای عالی مالیاتی مردود اعلام شود، برای هر مرحله معادل 1% تفاوت مالیات موضوع رای مورد شکایت و مالیات ابرازی مودی در اظهارنامه تسلیمی، هزینه رسیدگی تعلق می ­گیرد که مودی مکلف به پرداخت آن خواهد بود.

جهت دریافت مشاوره در خصوص مراجع حل اختلاف مالیاتی با گروه مشاوره تخصصی موسسه مهر پارسیان از طریق شماره تماس های 88663925 یا 88663926 یا 88663927 با ما در ارتباط باشید.

شورای عالی مالیاتی

آراء قطعی هیات­ های حل اختلاف مالیاتی به استثناء مواردی که رای هیات حل اختلاف مالیاتی بدوی با عدم اعتراض مودی یا مامور مالیاتی مربوط قطعی شده است، برابر قانون مالیات­ های مستقیم قابل شکایت و رسیدگی در شورای عالی مالیاتی خواهد بود.

مودی یا اداره امور مالیاتی می‌ توانند ظرف 1 ماه از تاریخ ابلاغ رای قطعی هیات حل اختلاف مالیاتی، به استناد عدم رعایت قوانین و‌ مقررات موضوعه یا نقص رسیدگی، با اعلام دلایل کافی به شورای عالی مالیاتی شکایت و نقض رای و تجدید رسیدگی را درخواست کنند.

مرجع صالح رسیدگی اعتراض به آراء هیات حل اختلاف مالیاتی

رسیدگی به اعتراض یا شکایت نسبت به آراء هیات حل اختلاف مالیاتی طبق قانون دیوان عدالت اداری در صلاحیت این دیوان است.

هیات 3 نفر منتخب وزیر امور اقتصادی و دارایی

در مورد مالیات‌ های قطعی موضوع قانون مالیات­ های مستقیم و مالیات‌ های غیرمستقیم که در مرجع دیگری قابل طرح نباشد و به ادعای غیرعادلانه بودن مالیات مستند به مدارک و دلائل کافی‌ از طرف مودی شکایت و تقاضای تجدید رسیدگی شود، وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌ تواند پرونده امر را به هیاتی مرکب از 3 نفر به انتخاب خود‌ جهت رسیدگی ارجاع نماید.

‌رای هیات به اکثریت آراء قطعی و لازم‌ الاجرا می‌ باشد، این حکم این ماده نسبت به عملکرد سال­ های قبل از ۱۳۶۸ تا کنون نیز جاری خواهد‌ بود.

جهت دریافت مشاوره در خصوص مراجع حل اختلاف مالیاتی با گروه مشاوره تخصصی موسسه مهر پارسیان از طریق شماره تماس های 88663925 یا 88663926 یا 88663927 با ما در ارتباط باشید.