ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی

ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی

معمولا دعوای ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی توسط سازمان بنادر و دریانوردی جمهوری اسلامی ایران طرح می‌شود. اگرچه بر کشتی ها، به عنوان مال منقول قابل تملک و به ملکیت درآمدن هستند و به این نحو، می توان در ان ها تصرف نمود، ولی با این وجود، دارنده و صاحب کشتی باید برای استفاده از ان، مقررات و قوانینی را رعایت کند تا به مالکیت وی احترام گذاشته شود.

ممکن است که برای بعضی از کشورها دریا و راه آبی وجود داشته باشد. در نتیجه شخصی که به عنوان ناخدا یا کاپیتان کشتی عهده دار هدایت ان می‌شود باید مقررات آبی را رعایت کند. برای عبور و مرور کشتی در آبهای داخلی کشور متبوع ناخدا، باید کشتی دارای تابعیت باشد و این تابعیت به غیر از تابعیت خدمه ی کشتی می‌باشد. اهمیت داشتن تابعیت کشتی در صورتی بیشتر می‌شود که کشتی بخواهد در آبهای بین‌المللی و همچنین آبهای داخلی کشورهای دیگر رفت و آمد داشته باشد و به همین جهت وارد مرز آبی کشورهای دیگر شود.  این مرز آبی هم به منزله ی خاک کشور و قلمرو ان تلقی می‌شود که کشتی باید برای ورود به قلمرو آبی کشور، تابعیت مشخص کشوری را داشته باشد. تابیعت کشتی به وسیله ی پرچم کشوری که در کشتی برافراشته می‌شود و نشان دهنده تابعیت و تعلق کشتی به کشور صاحب پرچم می‌باشد. با این وجود اگرچه کشتی که دارای تابعیت می باشد ولی تحت شرایطی هم ممکن است که ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی صورت بگیرد.

در این مقاله، که توسط دفتر وکالت محمدرضا مهری وکیل پایه یک دادگستری و مدرس دانشگاه تهیه شده است، به بررسی رویه ی قانونی ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی ،پرداخته می‌شود. موسسه حقوقی و داوری بین‌المللی مهر پارسیان و گروه وکلای مهر، اقدام به انتشار این مقاله خواهند نمود.

سوالات درباره ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی

• ابطال ثبت و کسب تابعیت کشتی به چه نحو امکان‌پذیر است؟
• ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی به چه نحو می باشد؟
• نحوه ی ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی چگونه می باشد؟
• ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی دارای چه آثاری می باشد؟
• مرجع درخواست کننده و طرح دعوای ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی کجاست؟

طریقه ثبت و کسب تابعیت کشتی

برای کشتی هایی که در ایران هستند و به ثبت نرسیده اند این امکان وجود دارد که بتوانند جهت اخذ تابعیت ایران اقدام نمایند. بر این اساس، با توجه به اینکه کشتی را به ثبت می رسانند، می‌توانند حق برافراشتن پرچم ایران را داشته باشند. ولی برای داشتن تابعیت کشتی باید شرایطی لحاظ گردد که به شرح ذیل می باشد:

– ظرفیت غیر خالص ثبت شده ان حداقل ۲۵ تن باشد.

– کشتی به اشخاص تابع ایران (‌اعم از حقیقی و حقوقی) تعلق داشته باشد.

– در صورتیکه کشتی متعلق به شرکت ایرانی باشد باید سهام ان با‌ نام بوده و حداقل ۵۱ درصد سرمایه واقعی ان متعلق به اتباع ایرانی باشد.

– در مورد کشتی های نفتکش متعلق باشخاص (‌اعم از طبیعی یا حقوقی) که به امر تولید و یا تصفیه و یا حمل و نقل نفت خام و یا گاز و یا محصولات‌ نفتی اشتغال دارند، می‌توانند بدون رعایت حد نصاب مقرر(حداقل ۲۵ تن) به ثبت رسیده و‌ تابعیت ایران را تحصیل کنند.

به این ترتیب هر کدام از مالکین کشتی برای اخذ تابعیت کشتی، می‌توانند درخواست ثبت و اخذ تابعیت کشتی را با رعایت موارد مربوطه به سازمان بنادر و کشتیرانی که مرجع صدور گواهی ثبت و صدور تابعیت کشتی می باشد، بدهند و در صورت موافقت، تابعیت کشتی ایرانی ثبت می گردد. همچنین در موارد زیر کشتی های مورد نظر تابعیت ایرانی را کسب می کنند:

– هر کشتی که در ایران ساخته می‌شود و ظرفیت ان حداقل ۲۵ تن باشد تا وقتی که سازنده کشتی ان را تحویل نداده است کشتی ایرانی تلقی می‌شود.

-کشتیرانی به قصد تجارت بین بنادر و جزایر ایران، منحصراا متعلق به کشتیهای ایرانی است مگر انکه در موارد لزوم بنا به پیشنهاد سازمان بنادر و ‌کشتیرانی اجازه مخصوص از طرف هیات وزیران صادر گردد.

موارد ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی

همان طور که کشتی می‌تواند برای عبور و مرور خود در طرق آبی تابعیت داشته باشد و تابعیت کشتی ایرانی می گردد ولی این امکان وجود دارد که تابعیت کشتی از او سلب گردد و تابعیت ایرانی را که به دست آورده است معدوم گردد. ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی در موارد زیر ممکن است رخ دهد:

– در صورتیکه شرایط ثبت کشتی و حق برافراشتن پـرچم جمهوری اسلامی ایران از بین رفته باشد، می‌تواند موجب ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی باشد.

برای اخذ تابعیت کشتی که تابعیت ایرانی داشته باشد، باید سند ثبت کشتی موجود باشد. سند ثبت کشتی گواهینامه ایست که از طرف سازمان بنادر و کشتیرانی بر طبق نمونه مخصوص در دو نسخه بنام کشتی تنظیم و صادر می‌شود. تقاضانامه ی ثبت کشتی به جهت اخذ تابعیت کشتی و صدور سند کشتی، به موجب اظهارنامه به سازمان بنادر و کشتیرانی تسلیم می گردد و در نتیجه سند ثبت کشتی باید به امضاء مالک و یا نماینده او و همچنین سازمان بنادر و کشتیرانی برسد. هرگاه این اسناد به موقع تسلیم سازمان بنادر و کشتیرانی نگردد، حق برافراشتن پرچم ایران را نخواهد داشت و ‌مالک کشتی به پرداخت جریمه محکوم و موظف به تسلیم به اسناد کشتی می‌باشد.

– در صورتی که کشتی مفقود و یا توسط دزدان دریائی و یا در نتیجه عملیات خصمانه تصرف شده باشد. ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی مطرح می‌شود.

– در صورتی که کشتی متلاشی شده و از حیز انتفاع افتاده باشد.

– در صورتیکه مالک کشتی را رها کرده باشد.

نحوه ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی

برای انجام اقدامات و تشریفات سلب تابعیت کشتی باید دادخواست سلب تابعیت کشتی و ابطال ثبت تابعیت توسط سازمان بنادر و کشتیرانی از طریق دادگاه دریایی به عمل می‌آید. به همین جهت در صورت وقوع مواردی که موجب ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی می‌شود باید حداکثر در مدت سی روز، سند ثبت و تابعیت کشتی به اداره ثبت کشتیهای سازمان بنادر و کشتیرانی یا نمایندگان کنسولی ایران مسترد گردد.

آثار ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی

در صورت سلب تابعیت کشتی طبق قوانین ایران، حق برافراشتن پرچم ایران را نخواهد داشت و داشتن پرچم بر فراز کشتی می‌تواند متضمن رابطه ی فرد با دولت متبوع صاحب پرچم باشد و به همین خاطر، کشتی، تابع و تبعه ی ان کشور صاحب پرچم و مورد حمایت او خواهد بود. با ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی، رابطه ی کشتی با دولت متبوع صاحب پرچم از بین می رود و به عنوان تبعه ی او محسوب نمی‌شود.

مشاوره حقوقی ابطال ثبت و سلب تابعیت کشتی

موسسه حقوقی طلیعه عدالت و مهر پارسیان با مشاوره محمدرضا مهری، به عنوان بهترین وکیل در زمینه ی امور مربوط به حقوق دریایی و کشتی و کشتیرانی، مشاوره نحوه اخذ تابعیت، مشاوره حقوقی سلب تابعیت، مشاوره حقوقی ترک تابعیت، مشاوره حقوقی تابعیت مضاعف، مشاوره حقوقی قوانین دریایی، مشاوره حقوقی خانواده، مشاوره حقوقی کیفری، مشاوره حقوقی املاک و مستغلات، به همراه تیم وکلای تخصصی اقدام به مشاوره و قبول دعاوی شما عزیزان می کند. برای انجام امور حقوقی خود می توانید با موسسه تماس گرفته و نسبت به تعیین وقت مشاوره حقوقی حضوری اقدام فرمایید.

نویسنده:سید محسن میرقاسمی- کارشناس ارشد حقوق خصوصی