تصرف عدوانی

شکایت تصرف عدوانی- وکیل متخصص تصرف عدوانی

تصرف عدوانی و تصرف غیر مجاز، به عنوان یکی از جرایم مطرح در حوزه حقوق کیفری، قابل بحث و بررسی می باشد. امروزه که مالکیت خصوصی افراد به عنوان یک اصل در جوامع بشری پذیرفته شده، قانون به مالکین اجازه هرگونه دخل و تصرفی داده است. قانون به این اصل احترام می گذارد و حقوق مالک را در جهت استفاده از اموال محترم می شمارد و به همین خاطر با کسانی که به این اصل احترام نمی گذارند و به نحوی از انحاء مانع اعمال قانونی مالکیت مالکین می‌شود،برخورد قانونی به عمل می آورد. تصرف عدوانی، یکی از این اقدامات غیرقانونی است که نسبت به اموال و حقوق قانونی افراد صورت می‌گیرد و موجب سلب آرامش و آسودگی خاطر مالکین می‌شود. قانون‌گذار با قراردادن ضمانت اجرای مدنی و کیفری برای این عمل، به حمایت از حقوق مالکین اقدام می کند. با توجه به جرم انگاری تصرف عدوانی توسط قانون‌گذار، این فقط در مورد اموال غیرمنقول افراد صادق است و نسبت به اموال منقول صدق نمی کند. در قانون مجازات اسلامی ماهیت این جرم در مواد690 و 692 تعریف شده است. اگرچه قانون‌گذار با قراردادن ضمانت اجرای مدنی هم سعی در جلوگیری این عمل دارد،ولی ضمانت اجرای کیفری به خاطر فوریت و شدت عمل بیشتر از طرف قانون‌گذار، دارای اهمیت و توجه خاصی است. لذا با توجه به شایع بودن این عمل، شناخت ماهیت کیفری این جرم ضرورت پیدا می کند. موسسه حقوقی و داوری بین‌المللی طلیعه عدالت و مهر پارسیان با داشتن تیم وکلای تخصصی تحت سرپرستی آقای محمدرضا مهری اقدام به مشاوره و راهنمایی شما در زمینه تصرف عدوانی می‌نماید.

ماهیت جرم تصرف عدوانی چیست؟ صورت دیگر جرم تصرف عدوانی، تفاوت تصرف عدوانی درقوانین کیفری با قوانین مدنی چیست؟ مجازات و مراجع صالح برای رسیدگی به  جرم تصرف عدوانی چیست؟ مدارک لازم جهت شکایت در جرم تصرف عدوانی چیست؟

ماهیت جرم تصرف عدوانی

جرم تصرف عدوانی با توجه به عنوان ان و مواردی که در قانون ذکر شده است، شامل افعالی می باشد که می‌تواند جرم مورد نظر را تحقق بخشد. عناصر جرم مذکور به شرح زیر می باشد:

1-عنصر مادی

الف) رفتار فیزیکی: با توجه به ماده،  این جرم به صورت انجام فعل و فعل مثبت می باشد و با ترک فعل واقع نمی‌شود. مصادیق افعالی که باعث تحقق جرم می‌شود: صحنه سازی به منظور تهیه ی آثار تصرف در اراضی می باشد و همچنین با توجه به قسمت آخر ماده،« …بدون اجازه سازمان حفاظت محیط زیست یا مراجع ذی‌صلاح دیگر مبادرت به عملیاتی نماید…»، از طرفی هم با توجه به ماده،«…اقدام به هرگونه تجاوز و تصرف عدوانی یا ایجاد مزاحمت یا ممانعت از حق در موارد مذکور…» همگی این موارد شامل رفتار فیزیکی می‌شود.

ب)شرایط حاصله

-شرط لازم با توجه به اول ماده شخص یا اشخاص باید با صحنه سازی اقدام به تصرف کنند بنابراین اگر به منظور عمران و آبادی در ان زمین اقدام به پی‌کنی، دیوارکشی، تغییر حد فاصل، امحای مرز، کرت‌بندی، نهرکشی، حفر چاه، غرس اشجار و زراعت و غیره … نماید و صحنه سازی نباشد، مشمول ماده نمی‌شود.

-این جرم فقط نسبت به اموال غیرمنقول متصور است وتصرف عدوانی نسبت به اموال منقول می‌تواند تحت عنوان جرایم مالی مثل سرقت،کلاهبردار، خیانت درامانت اختلاس انتقال مال غیر باشد.

-با توجه به اطلاق ماده شامل همه موارد املاک و مستغلات و زمین ها می باشد ( اعم از زمین های مزروعی اعم از کشت‌شده یا در آیش زراعی، جنگل‌ها و مراتع ملی‌شده، کوهستان‌ها، باغ‌ها، قلمستان‌ها، منابع آب، چشمه‌سارها، آن‌هار طبیعی و پارک‌های ملی، تأسیسات کشاورزی و دامداری و دامپروری و کشت و صنعت و اراضی موات و بایر و سایر اراضی و املاک متعلق به دولت یا شرکت‌های وابسته به دولت یا شهرداری‌ها یا اوقاف و همچنین اراضی و املاک و موقوفات و محبوسات و اثلاث باقیه که برای مصارف عام‌المنفعه اختصاص یافته)، و هیچ تفاوتی بین اموال خصوصی یا دولتی و عمومی یا موقوفه نمی‌باشد.

-شرط لازم دیگر، این می باشد که تصرفات اعم از شخص حقوقی یا حقیقی باید بدون مجوز از مراجع ذی صلاح (مثل محیط زیست) باشد.

پ )نتیجه ی حاصله: با توجه به ماده ی مذکور، جرم تصرف عدوانی یک جرم مقید می باشد که با توجه به رفتار فیزیکی فرد، باید منتهی به نتیجه خاصی گردد. به طور مثال در صورتی که تصرف می کند باید این تصرف منجر به ذی حق شدن خود یا دیگری باشد و یا در صورتی که اقدام به تصرف در محیط زیست می کند منجر به تخریب ان گردد و یا به گونه ای با تصرفات خود موجب مزاحمت و یا ممانعت در حق گردد. در صورتی که منجر به اقدامات مذکور نشود، جرم حاصل نمی گردد.

عنصر معنوی: داشتن سؤنیت برای جرم مذکور شرط لازم و ضروری است به طوری که اگر شخص به اشتباه تصور می کرده که ملک مورد نظر متعلق به او بوده و در ان تصرف کرده باشد، مشمول جرم نمی‌شود.

صورت دیگر جرم تصرف عدوانی

با توجه به ماده 690ق.م.ا. هرگاه شخصی به قهر و غلبه در ملک شخصی تصرف نماید به مجازات سه ماه تا 1 سال محکوم خواهد شد. رفتار فیزیکی جرم مذکور تصرف است که به صورت قهر و غلبه باشد و قهر و غلبه می‌تواند به اشکال و صور متفاوتی باشد از جمله اینکه با اعمال تهدید و یا خشونت و یا استفاده از سلاح  باشد.

تفاوت تصرف عدوانی در قوانین کیفری با قوانین مدنی

همان طور که بیان گردید قانون هم ضمانت اجرای مدنی و هم کیفری برای تصرف عدوانی تعیین کرده است و از جهت رسیدگی به دعوی متفاوت خواهد بود، این جهات شامل صلاحیت محاکم، شخصیت شاکیان و آثار قانونی مترتب بر ان خواهد بود.

-با توجه به اینکه تصرف  عدوانی در دادگاه مدنی می‌تواند مطرح شود و این در صلاحیت دادگاه حقوقی می باشد و نزدیکترین دادگاه به وقوع مال غیرمنقول صالح به رسیدگی است.از طرفی هم چون این عمل جرم شناخته شده است در نتیجه از جهات رسیدگی در صلاحیت دادگاه کیفری می‌باشد.

-همیشه در یک طرف دعوا و امور ترافعی خواهان قرار دارد و در جایی از موارد خواهان به قائم مقامی از ذینفع اقامه دعوی می کند و در نتیجه تفاوت تصرف عدوانی از جهت شاکیان از این جهت متفاوت خواهد بود:

دعوی از طریق دادگاه حقوقی می‌تواند هم از طریق امین و یا مستأجر ملک مورد تصرف و هم از طریق مالک ملک اقامه شود؛در حالی که از طریق کیفری فقط مالک ملک به موجب سند مالکیت می‌تواند اقدام نماید.

– در صورتی که حکم به تصرف عدوانی خوانده داده شود، اثری که از این حکم ایجاد می گردد دستور دادگاه به رفع تصرف عدوانی و اعاده به وضع سابق می باشد و این در دادگاه حقوقی و هم در دادگاه کیفری به عنوان دستور دادگاه می‌باشد. ولی دادگاه کیفری دارای ضمانت اجرای بیشتر و قوی تری می باشد که به موجب ان می‌تواند منجر به حکم کیفری حبس گردد.

مجازات جرم تصرف عدوانی

جرم تصرف عدوانی یک جرم قابل گذشت و در نتیجه پیگیری ان منوط به شکایت خواهان(مالک یا نماینده قانونی وی) می باشد و از طرفی چون با توجه به اینکه جرم تصرف عدوانی، از نوع درجه ی 7 می باشد بر اساس قانون آیین دادرسی کیفری مستقیما در دادگاه کیفری 2 قابل طرح می‌باشد.

مدارک لازم جهت شکایت در جرم تصرف عدوانی

در صورتی که دادگاه از طریق کیفری پیگیری شود شخص مالک به موجب سند مالکیت و ادله ی خود به دادگاه کیفری مراجعه می کند و اگر در دادگاه حقوقی مطرح شود مالک و یا قائم مقام قانونی وی می‌تواند به دادگاه حقوقی مراجعه کند و رفع تصرف خوانده را بخواهد. موسسه حقوقی و داوری بین‌المللی طلیعه عدالت و مهر پارسیان تحت سرپرستی آقای محمدرضا مهری به عنوان بهترین وکیل در زمینه دفاع در امور کیفری اموال راهنمای شما می‌باشد. لذا می توانید با مراجعه به موسسه از مشاوره وکلای تخصصی بهره مند گردید.