رد داور

با بررسی موضوع رد داور همراهتان هستیم.

منظور از جرح و رد داور چیست؟

گاهی ممکن است این استقلال و بی‌طرفی داور که به آن اشاره شد، مورد تردید یکی از طرفین قرار بگیرد و آن شخص مایل باشد تا اصطلاحا داور را «جرح» کند. منظور از جرح و رد داور در حقوق داخلی، زایل کردن وصف استقلال داور است.

موارد جرح و رد داور

داور در صورتی قابل جرح است که؛

1. اوضاع و احوال موجود باعث تردید موجهی نسبت به بی‌طرفی و استقلال او شود.
2. فاقد اوصافی که طرفین تعیین کرده‌اند باشد.
3. اشخاصی که بی‌طرفی و استقلال ایشان در موضوع داوری محل تردید باشد.
4. اشخاصی که فاقد اهلیت قانونی هستند.
5. اشخاصی که به موجب حکم قطعی دادگاه و یا در اثر آن از داوری محروم شده‌اند.
6. کلیه قضات و کارمندان اداری شاغل در محاکم قضایی.
7. کسانی که سن آن‌ها کمتر از ۲۵ سال تمام باشد.
8. کسانی که در دعوی ذی‌نفع باشند.
9. کسانی که با یکی از اصحاب دعوا قرابت سببی یا نسبی تا درجه دوم از طبقه سوم داشته باشند.
10. کسانی که قیم یا کفیل یا وکیل یا مباشر امور یکی از اصحاب دعوا می‌باشند؛ یا یکی از اصحاب دعوا مباشر امور آن‌ها باشد.
11. کسانی که خود یا همسرشان وارث یکی از اصحاب دعوا باشند.
12. کسانی که خود یا همسرشان با یکی از اصحاب دعوا یا با اشخاصی که قرابت نسبی یا سببی تا درجه دوم از طبقه سوم با یکی از اصحاب دعوا دارند، درگذشته یا حال دعوی کیفری داشته باشند.
13. کسانی که خود یا همسرشان و یا یکی از اقربای سببی یا نسبی تا درجه دوم از طبقه سوم او با یکی از اصحاب دعوا یا زوجه و یا یکی از اقربای نسبی یا سببی تا درجه دوم از طبقه سوم او دعوی حقوقی داشته باشد.
14. کارمندان دولت در حوزه ماموریت آنان.

نکته: هریک از طرفین تنها به استناد دلایلی که پس از تعیین« داور» از آن مطلع شده‌اند، می‌تواند داوری که خود تعیین کرده یا در جریان تعیین او مشارکت داشته جرح کند.

اقدامات لازم برای جرح و رد داور

اگر داور مطابق با یکی از موارد فوق‌الذکرجرح شد، تشریفات جرح و رد داور به شرح زیر است؛

1-تشریفات جرح داور طبق قانون آیین دادرسی مدنی

درمواردی که داور توسط دادگاه و از طریق قرعه انتخاب شود، هریک از طرفین می‌توانند پس از اعلام در جلسه، درصورت حضور و درصورت غیبت از‌تاریخ ابلاغ تا ده روز داورتعیین شده را رد کنند، مگر این‌که موجبات رد بعدا حادث شود که دراین‌صورت ابتدای مدت روزی است که علت رد حادث‌گردد. دادگاه پس از وصول اعتراض، رسیدگی می‌نماید و چنانچه اعتراض را وارد تشخیص دهد داور دیگری تعیین می‌کند.

2-تشریفات جرح داور طبق قانون داوری تجاری بین المللی؛

 الف) طرفین می‌توانند در مورد تشریفات جرح داور توافق نمایند. در غیر این صورت طرفی که قصد جرح داور را دارد یا در صورتی‌که جهات رد و جرح داور بعداً در جریان داوری حادث شود باید ظرف ۱۵ روز از تاریخ وصول قبولی داور مربوط، دلایل جرح را همراه با ادله و مدارک مربوطه، طی لایحه ای همزمان بطور مکتوب به دبیرخانه مرکز داوری، داور مربوط و سایر داوران (در صورتی‌که هیات داوران تشکیل شده باشد) و طرف‌های دیگر داوری اعلام کند.

ب) داور مکلف است ظرف ۱۰ روز از تاریخ دریافت جرح، در مورد آن اعلام نظر کند و بطور مکتوب به طرفین و به مرکز داوری اطلاع دهد. در صورتی که داور مربوط جرح را نپذیرد، طرفی که داور را جرح کرده می‌تواند ظرف ۲۰ روز از ابلاغ تصمیم مذکور، به دیوان داوری مرکز داوری مراجعه و درخواست رسیدگی و اتخاذ تصمیم کند.

پ) دیوان داوری مرکز داوری قبل از تصمیم گیری راجع به جرح، مراتب را از طریق دبیرخانه مرکز به داور یا داوران مورد جرح، طرف مقابل و نیز سایر اعضای هیات داوری اطلاع می‌دهد و مهلت مناسب و معقولی جهت اظهار نظر آن‌ها تعیین می‌کند. اظهار نظر کتبی هریک از طرفین و داور یا داوران در خصوص جرح به طرفین و سایر داوران ابلاغ می‌شود.

داوری در قراردادها و دعاوی

نکته: همچنین در صورتی‌که داور از دادن رای امتناع ورزد و یا در جلسه داوری 2بار متوالی حضور پیدا نکند یا در انجام وظیفه قصور کند و هم‌چنین در صورتی‌که داور به عللی از قبیل مسافرت، غیبت طولانی، عدم دسترسی، اشتغال یا بیماری و امثال آن، قادر به انجام وظیفه نباشد، هریک از طرفین می‌تواند مراتب را همراه با ادله و مدارک مربوطه همزمان به دبیرخانه مرکز داوری، داور مربوط و سایر داوران (در صورتی‌که هیأت داوری تشکیل شده باشد) و طرف‌های دیگر دعوی اعلام و درخواست تعویض او را بنمایند.

نکته: در صورتی‌که بین طرفین در خصوص موارد فوق اختلاف باشد، دیوان داوری مرکز نسبت به موضوع رسیدگی و اتخاذ تصمیم می‌کند. تصمیم دیوان داوری مرکز در مورد جرح یا تعویض«داور» قطعی است و دیوان مکلف نیست دلایل خود را اعلام کند.

آثار ناشی از جرح و رد داور

نکته مهم آن است که پس از جرح و رد داور، نیاز است جانشین داور مشخص شود و پروسه داوری ادامه پیدا کند. اگر جرح و رد داور به علت استعفای داور با توافق طرفین و یا به جهات و دلایل قانونی دیگری خاتمه پذیرد و نیز درصورت حجر یا فوت داور، جانشین او مطابق مقررات حاکم بر داوری و نیز این آیین داوری در مورد انتخاب داور، تعیین می‌شود .داور جانشین مکلف است با توجه به لوایح طرفین و رسیدگی‌های انجام شده تا زمان انتخاب او، رسیدگی را ادامه دهد مگر اینکه با ذکر ادله موجه تجدید تمام یا بخشی از رسیدگی‌های قبلی را ضروری بداند.