قرارداد اعطای نمایندگی انحصاری فروش

با بررسی ماهیت قرارداد اعطای نمایندگی انحصاری فروش همراه شما هستیم.

امروزه صاحبان کار و سرمایه به خوبی می‌دانند که اگر بخواهند کسب و کار خودشان را توسعه دهند و باعث افزایش سود و درآمدشان باشند، باید بتوانند به بازارهای بیشتری دسترسی داشته باشند و برای دسترسی به بازارهای بیشتر لازم است که محصول و خدمات در مکان‌ها و شهرهای بیشتری ارائه شود و دنیای اقتصاد و تجارت کنونی ما از دایره دو رکن اصلی«کالا و خدمات» خارج نیست. اشخاصی که در تولید و عرضه کالایی خاص مشغول هستند یا افرادی که خدمات به خصوصی ارائه می‌دهند، دغدغه رشد و گسترش کارشان را در سر دارند و شاید درگذشته بزرگترین موفقیت، فروش و ارائه خدمات در جغرافیای محل زندگی اشخاص بود، ولی اینک رشد تکنولوژی و ارتباط بیش از پیش جامعه های مختلف با هم، باعث شده است که بازارهای بزرگتری در اختیار عرضه کنندگان کالا و خدمات باشد و شکی نیست،که هیچ کس از این میزان سود و توسعه صرف نظر نمی کند.

به طورمعمول شخصی، نماینده دیگری(شخص) می گردد و در حقیقت ارتباطی که بین آن‌ها شکل می گیردکه در آن یک شخص اصلی است و شخص دیگر با دستورالعمل و راهنمایی‌های او و در جهت اهداف مشترک، اقدام به فعالیت می‌کند و همین شرایط در قرارداد نمایندگی انحصاری فروش نیز همین اتفاق می افتد و یک شخص، شرکت، سازمان یا پایگاه اصلی، به منظور گسترش حوزه فعالیت برای طرف اولیه و اصلی و ایجاد اشتغال برای طرف دوم میان این دو قراردادی تحت عنوان قرارداد نماینده انحصاری فروش تنظیم می‌شود، یعنی شخص دوم نماینده شخص اول در شهر یا منطقه دیگر است.
قرارداد نمایندگی انحصاری فروش قراردادی است که این امکان را فراهم می‌کند تا کسب و کار شما در منطقه‌، شهر و حتی کشور‌های مختلف توسعه داشته باشد.

انواع نمایندگی

طبق موازین حقوقی و ثبتی2 نوع از نمایندگی وجود دارد که عبارتند از؛

الف- نمایندگی قراردادی(غیرثبتی)

به موجب یک قرارداد نمایندگی شخص حقیقی یا حقوقی به عنوان نماینده انتخاب می گردد.

ب- نمایندگی قانونی یا ثبتی

شخص حقیقی یا حقوقی مستقل مقیم ایران براساس قرارداد نمایندگی انجام بخشی از موضوع و وظایف شرکت خارجی را برعهده می گیرد و شخصیتی مستقل دارد و مسئولیت حقوقی نماینده برعهده خودش می باشد.

اقسام قرارداد اعطای نمایندگی انحصاری فروش

انحصار را به صورت کلی می‌توان به دو حالت تقسیم کرد؛
1- انحصار یک جانبه،
2- انحصار دو جانبه.

منظور از اقسام قرارداد اعطای نمایندگی انحصاری فروش؛

انحصار یک جانبه در قرارداد نمایندگی انحصاری فروش

قرارداد، شرکت یا موسسه مرجع و اصیل، مناطق بازاریابی و فعالیت نماینده را مشخص می‌کند. یعنی یک نمایندگی خاص، به صورت انحصاری در یک منطقه شروع به کار می‌کند و شرکت مرجع متعهد است که در آن منطقه و مکان خاص، با شخص دیگری قرارداد نمایندگی فروش برقرار نکند. به بیان دیگر، شرکت مرجع در منطقه نفوذ نمایندگی فروش، نماینده تجاری دیگری را به کار نمی‌گیرد.

انحصار دو جانبه در قرارداد نمایندگی انحصاری فروش

قرارداد، تمامی تعهدات نمونه قرارداد نمایندگی انحصاری فروش یک جانبه رعایت می‌شود و علاوه بر آن، تکلیفی نیز به‌ عهده نماینده است. دراین نمونه قرارداد، نماینده متعهد می‌شود که کالاهای مشابه یا به طورکلی، کالای دیگری را از منابع دیگر تهیه نکند. در این شرایط اخذ نمایندگی از دیگران برای نمایندگی فروش محدود می‌شود.

قرارداد اعطای نمایندگی انحصاری فروش

در توصیف این نوع از قرارداد می توان گفت که منظور ازقرارداد نمایندگی انحصاری فروش که یکی از انواع قرارداد اعطای نمایندگی است که برای رشد و توسعه مشاغل مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این رونق و توسعه هم به سود صاحب و سهام دار اصلی کار است و هم باعث اشتغال زایی و ایجاد یک کسب و کار برای اشخاص دیگر می‌شود.

نمایندگی انصاری حالتی از نمایندگی است که در آن از قید انحصار استفاده شده است. به این معنی که در آن منطقه یا شهر خاص، فقط و فقط نمایندگی در اختیار یک نمایندگی است و تمامی فروش‌ها در نمایندگی آن‌ها اتفاق می‌افتد. به همین دلیل است که به این نوع نمایندگی، نمایندگی انحصاری می‌گویند.

شروط ویژه قرارداد اعطای نمایندگی انحصاری فروش

وقتی که شخص حقیقی یا حقوقی، نمایندگی یک شرکت، می خواهد برند یا کسب و کار دیگر را در اختیار بگیرد، باید شروط ویژه‌ای به شرح ذیل را رعایت کند؛

• برای برقراری قرارداد اعطای نمایندگی انحصاری فروش شخص نماینده باید توانایی انجام کار در راستای فعالیت و کار اصلی پایگاه اصلی را داشته باشد.
• شخص نماینده باید با رعایت سیاست‌های کاری و اصول مورد نظر پایگاه و بخش اصلی، با اشخاص جدید و مشتریان صحبت کرده و برای فروش محصول، آن‌ها را متقاعد کند و قرارداد فروش را میان شان برقرار کرده و به امضا برساند.
• به موجب متن قرارداد، نمایندگی براساس دستورالعمل و درخواست کارفرمای اصلی و پایگاه اصلی اقدام به فعالیت می‌کند و به طور پیوسته در ارتباط و کنترل با پایگاه اصلی است.
• به منظور فروش کالا، آن کالا در اختیار نماینده قرار می‌گیرد.
• با اینکه نمایندگی در نگه داری آن‌ها وظیفه، اختیار و قدرت تصرف دارد، اما مالک اموال و کالاها نیست.
• نمایندگی باید باتوجه به متن قرارداد نمایندگی انحصاری فروش که در آن به نوع کالا یا خدماتی که در اختیار واحد نمایندگی قرار گرفته، اشاره شده است، عمل کند.
• به وسیله نمونه قرارداد نمایندگی انحصاری فروش کالا و با تشکیل این نمایندگی تجاری، نماینده یا نمایندگی از فروش محصولات و انجام فعالیت‌های تجاری بهره می‌برد. این بهره به شکل دریافت اجرت و دستمزد یا دریافت کمیسیون فروش است.

ارکان قرارداد اعطای نمایندگی انحصاری فروش

به طورکلی یک قرارداد اعطای نمایندگی انحصاری فروش دارای11رکن است و براساس آن ها تنظیم می‌شود که به شرح ذیل عبارتند از؛
رکن۱- مشخص کننده طرفین قرارداد،
رکن۲ – مشخص کننده موضوع قرارداد،
رکن۳ – مشخص کننده شرایط نمایندگی،
رکن ۴ – مشخص کننده طول مدت قرارداد،
رکن ۵ – مشخص کننده تعهدات طرفین،
رکن ۶ – مشخص کننده تأمین منظم کالا،
رکن 7 – مشخص کننده قیمت محصولات،
رکن 8 – مشخص کننده شیوه تسویه حساب،
رکن 9 – مشخص کننده روش تضمین و التزام،
رکن 10- مشخص کننده روش‌هایی که برای حل اختلاف میان طرفین به کار برده می‌شود،
رکن 11 – مشخص کننده استناد مفاد قرارداد به بندهای قوانین موضوعه کشور.

ارکان مهم قرارداد اعطای نمایندگی انحصاری فروش

درباره قراردادهای اعطای نمایندگی انحصاری فروش2 رکن مهم از ارکان آن وجود دارد؛

تأمین منظم کالا؛

یکی از ارکان مهمی که در قرارداد های نمایندگی فروش لحاظ می شود رکن تأمین منظم کالا است، که در طی آن شرکتی که ارائه دهنده خدمات یا محصولات در مقابل نماینده متعهد می شود که به موقع و طبق قرارداد کالایی که قرار است نماینده به فروش آن بپردازد را در اختیار وی قرار دهد و درخصوص این مورد باید ضمانت هایی قرارداده شود تا درصورت بروز این مشکل نماینده بتواند خسارت وارده را جبران کند.

قیمت محصولات؛

رکن مهم بعدی نیز قیمت محصولاتی است که نماینده باید به فروش آن بپردازد. این مورد به طور معمول در ابتدای این که قرارداد بسته شود به صورت توافقی بین طرفین مطرح و مشخص می شود و نمایده به طور معمول طبق لیست قیمتی که به صورت کشوری یکسان می باشد اقدام به فروش و ارائه خدمات می کند.

شرایط شکلی قراردادهای اعطای نمایندگی انحصاری

• موضوع(عنوان) قرارداد

این موضوع ها می تواند مواردی چون انجام همه امور بازاريابي، توزیع، فروش، نصب و اجرا، ارائه خدمات پس از فروش کليه محصولات، وصول مطالبات باشد.

مدت قرارداد

مدت قرارداد نمایندگی باید به گونه ای باشد که، هم اعطاکننده نمایندگی بتواند، درصورت عدم حسن ایفای تعهدات نمایندگی از سوی نماینده بتواند قرارداد نمایندگی را فسخ کند و هم اینکه مدت قرارداد به صورتی باشد که نماینده انگیزه و رغبت کافی را برای اخذ نمایندگی پیدا کند. اگر نمایندگی برای مدت کوتاهی باشد، نماینده نمی تواند برای ایجاد شبکه بازاریابی و فروش محصولات تولیدکننده سرمایه گذاری نماید. این اطمینان برای نماینده حاصل نخواهدشد؛ مگر حداقل مدت نمایندگی طبق عرف تجاری مربوطه به نماینده داده شده باشد.

منطقه تحت پوشش

به طورمعمول نماینده به دنبال دراختیار گرفتن محدوده جغرافیایی بیشتری برای ایجاد شبکه خود می باشد، اما تولیدکننده باید این محدوده را به تدریج به نماینده واگذار کند.

انحصار یا عدم انحصار

از چالش های اساسی در ذیل قراردادهای نمایندگی این است که آیا تولید کننده می تواند در یک محدوده چندین نماینده داشته باشد؟ اگر اینگونه باشد، تداخل امر بازاریابی یا فروش رخ نمی دهد؟ آیا نماینده قبول می کند که به صورت غیرانحصاری فعالیت نماید؟ همه این سوالات طرفین قرارداد را به این امر می رساند که درخصوص انحصاری یا غیرانحصاری بودن نمایندگی با یکدیگر مذاکره نمایند.

تعهدات نماینده

1. تعهد اصلی نماینده این است که حقوق و مصلحت تولیدکننده را در امر بازاریابی و فروش به طور کامل رعایت نموده و حقوق مادی و معنوی وی را حفظ کند،
2. تبلیغات جهت فروش محصولات تولیدکننده،
3. ایجاد شبکه فروش و خدمات پس از فروش هوشمند و پاسخ گو،
4. ارائه گزارش های فروش ماهانه یا چند ماه یکبار،
5. مدیریت شکایت مشتریان،
6. ایجاد سیستم نرم افزاری فروش محصول یا پشتیبانی محصول،
7. مدیریت و راهبری مسئولیت فنی کار،
8. ارائه اطلاعات بازار ایجاد شده به تولیدکننده،
9. حفظ اسرار تجاری تولیدکننده،
10. عدم رقابت با محصول تولیدی تولیدکننده،
11. عدم نمایندگی کردن از محصولات مشابه تولیدکنندگان دیگر به صورت همزمان،
12. تضمین حداقل فروش درماه یا چندماه،
13. مدیریت مالی تسویه حساب ها با مشتریان و وصول مطالبه ها،
14. عودت اسناد، مدارک و اطلاعات تولیدکننده درصورت فسخ قرارداد یا خاتمه همکاری با نماینده،
15. عدم انتقال اطلاعات مکتسبه از تولیدکننده به اشخاص ثالث، حتی پس از خاتمه همکاری.

مبلغ فروش کالا یا خدمات

تولیدکننده باید لیستی از کالاها و خدمات و نیز نرخ واحد هرکدام را دراختیار نماینده قرار داده و نحوه قیمت دهی به مشتریان را درقالب یک دستورالعمل ابلاغ نماید، ضمن اینکه اگر در یک معامله ای اقتضا برای تخفیف یا فروش اقساطی وجود داشته باشد، باید نحوه تخفیف دهی یا تعیین اقساط نیز در این دستورالعمل منعکس شده باشد، این لیست قیمت می تواند وقت به وقت تغییر یابد، تولیدکننده باید به موقع لیست قیمت جدید را ابلاغ نماید.

حق الزحمه نماینده

حق الزحمه نماینده به دو شکل ذیل قابل تعیین است،که عبارتند از؛
الف – به صورت درصدی از مبلغ فروش کالا: دراین حالت، نماینده در هر ماه صورت وضعیت میزان فروش محصول را به تولیدکننده ارائه داده و بر این اساس تولید کننده درصدی از مبلغ فروش را به عنوان کامزد به وی پرداخت می نماید.
ب – به صورت درصدی از سود حاصل از فروش محصول: دراین حالت تولیدکننده با نماینده توافق می نماید که به ازای فروش هر محصول باید حداقل آ تومان به تولیدکننده بپردازد. مابقی مبلغ مازاد فروش محصول متعلق به نماینده خواهدبود. یا درج می گردد که حداقل قیمت قابل پرداخت از سوی نماینده به تولیدکننده بابت هر محصول ج تومان است. هر مبلغی مازاد بر این مبلغ به صورت … درصد متعلق به تولیدکننده و …. درصد متعلق به نماینده محاسبه و تسویه می گردد.

تعهدهای کارفرما

1- پرداخت به موقع حق الزحمه نماینده،
2- ارائه اقلام تبلیغاتی به نماینده،
3- تولید و تحویل به موقع کالا به نماینده،
4- پشتیبانی از خدمات پس از فروش کالا،
5- ارجاع کلیه مشتریان محدوده ارجاعی به نماینده به وی و عدم معامله مستقیم با مشتریان آن حوزه،
6- معرفی نماینده به ارگان ها و سازمان های مورد درخواست.

تضمین قرارداد

به طورمعمول نماینده بابت تضمین انجام درست تعهدات قراردادی خود تضمینی را دراختیار تولیدکننده قرار می دهد. این تضمین می تواند به صورت چک، سفته یا رهن ملک باشد. میزان تضمین هم بستگی به مورد دارد و نمی توان حداقل مبلغی را برای میزان آن درنظرگرفت.

وجود تضمین ها در قرارداد اعطای نمایندگی انحصاری فروش

به طورمعمول برای جلوگیری از سوء استفاده از نهاد نمایندگی، یکی از شروطی که اصیل در این قراردادها آن را دنبال می کند، این است که نماینده نسبت به فروش حجم یا مبلغ مشخصی از محصول ها در یک بازه زمانی(برای مثال یک ماهه) ملزم باشد و در صورت عدم وجود این شرط ممکن است، رقبای یک برند با هدف تضعیف وی، با گرفتن نمایندگی صوری از او و عدم فروش محصولاتش، بازار آن برند را در یک منطقه به نابودی بکشانند و به طور معمول جهت تضمین این امر در نمایندگی فروش از نماینده چک گرفته می شود.

اشکال عملکرد در نمایندگی انحصاری

در نمایندگی انحصاری به دو شکل عمل می شود؛
شکل اول)صاحب کالا، کالا را به صورت امانی جهت فروش در اختیار نماینده قرار داده و نماینده پس از فروش کالا مبلغ کالا را به حساب صاحب کالا واریز نموده و حق الزحمه خود را بصورت ماهیانه یا در فواصل توافقی دریافت می نماید.

شکل دوم)صاحب کالا،کالا را به نماینده فروخته ولی حدود و سقف مبلغ فروش برای نماینده مشخص می نماید. دراین حالت قرارداد نمایندگی تبدیل به یک قرارداد فروش با یک سری شروط ضمن عقد برگرفته از قراردادهای نمایندگی است و در این شکل هم دو حالت وجود دارد؛

حالت اول – قرارداد صرفا فروش کالا است و در برگیرنده خدمات پس از فروش نیست. دراین حالت دیگر ماهیت قرارداد، فروش است نه نمایندگی. با این تفاوت که ممکن است صاحب کالا متعهد شود که توزیع کالا صرفا از طریق نماینده در یک محدوده جغرافیایی مشخص انجام پذیرد.

حالت دوم – قرارداد نمایندگی دارای دو بخش است؛
• بخش خرید و فروش کالا .
• بخش خدمات پس از فروش کالای فروخته شده.

قرارداد اعطای نمایندگی انحصاری فروش و نحوه محاسبه کمیسیون فروش

بی شک هدف و قصد نهایی و اصلی تمامی نمایندگانی که قرارداد نماینده انحصاری فروش را امضا می‌کنند، فروش محصول و به موجب آن دریافت کمیسیون آن خواهدبود و درواقع کمیسیون فروش، درآمد اصلی نمایندگان محسوب می‌شود. لازم است که در متن این قرارداد، به میزان کمیسیون یا حق العمل نماینده اشاره شود. علاوه بر کمیسیونی که نمایندگان بابت هر فروش کسب می‌کنند، می‌توان برای آن‌ها حق العمل یا مزایای دیگری نیز در نظر گرفت. البته این امر به نظر و سیاست‌های تشویقی شرکت مرجع بستگی دارد. شرکت‌ها با مزایا و امکانات متفاوتی فعالیت می‌کنند، که همین مسئله نیز می‌تواند میان آن‌ها رقابت ایجاد کند و در تعداد متقاضیان برای دریافت نمایندگی آن‌ها تاثیرگذار باشد.

مدارک مورد نیاز جهت ثبت نمایندگی

مدارک مورد نیاز جهت ثبت نمایندگی برابر آخرین مصوبه ها و قوانین داخلی به شرح ذیل عبارتنداز؛
۱ – گواهی ثبت شرکت،
۲ – اساسنامه شرکت،
۳ – آخرین تغییرات شرکت(درصورتی که تغییراتی در شرکت اصلی ایجاد شده باشد)،
۴ – آخرین گزارش مالی تایید شده شرکت،
۵ – ارائه تصویر مصدق قرارداد نمایندگی با شرکت،
۶ – کپی شناسنامه و کارت ملی(درصورتی که نماینده شخص حقیقی باشد) و کپی مدارک ثبتی شامل روزنامه رسمی، اساسنامه، آخرین تغییرات(درصورتی که شخصی حقوقی باشد)،
۷ – گزارش فعالیت های شرکت طرف نمایندگی و تبیین دلایل و ضرورت اخذ نمایندگی،
۸ – معرفی وزارتخانه ذی ربط.

همانطورکه ملاحظه نمودید، تنظیم قرارداد پیچیدگی های زیادی دارد. با بهره‌گیری از وکلای باتجربه‌ و مجرب موسسه حقوقی مهرپارسیان می توانید، دراین خصوص گام موثری در رسیدن به هدف نهایی(پیروزی در پرونده خود) برداشته باشید. وکلای مبرز موسسه حقوقی مهرپارسیان، در حوزه قراردادها، با کلیه قوانین موجود و مربوط آشنایی کاملی دارند و به دلیل همین شناخت و تسلط، پس از بررسی پرونده یک راهکار مناسب جهت رسیدن به هدف نهایی، یعنی پیروزی انتخاب نموده و شما را در کلیه مراحل دعاوی خود، با مشاوره و راهنمایی موثرشان، همراهی می نمایند. مطمئن باشید با انجام این امر شانس پیروزی در پرونده مذکور چند برابر خواهدشد و از این بابت خیالتان راحت خواهدبود.

جهت دریافت مشاوره با گروه مشاوره تخصصی موسسه مهرپارسیان از طریق شماره تماس 88663925 یا 88663926 یا 88663927 با ما در ارتباط باشید.