جرم قاچاق انسان

جرم قاچاق انسان در منشور حقوق بین‌الملل، با توجه به مهاجرت های غیرقانونی و استفاده ابزاری از پناه جویان در کشورهای اروپایی، پدیده ای نوظهور نیست. گاهی جرم قاچاق انسان، جهت بهره کشی جنسی و تامین نیروی کار مراکز فساد و فحشا در کشورهای غربی و کشورهای عربی انجام می‌شود و گاهی نیز، قاچاق چیان انسان، با هدف بهره بردن از فروش اعضا و جوارح و سایر مسائل اقدام به ارتکاب جرم قاچاق انسان می‌نمایند. ماده ۴ اعلامیه جهانی حقوق بشر، بردگی و قاچاق انسان را برای اغراض خاص و عام، ممنوع اعلام کرده است. پس از قاچاق اسلحه و قاچاق موادمخدر، مافیای قاچاق انسان، پرسودترین جرم از نظر گردش مالی در دنیاست. مقاوله نامه بین‌المللی پاریس درباره جرم قاچاق انسان، پروتکل پالرمو و کنوانسیون الحاقی به پروتکل پالرمو درباره قاچاق انسان، از مهم ترین قوانین استنادی درباره جرم قاچاق انسان در سطح بین‌الملل است. جمهوری اسلامی ایران هم با امضا این اسناد خارجی درباره جرم قاچاق انسان و تصویب قانون مبارزه با قاچاق انسان در سال۱۳۸۳، به مبارزه و تعقیب جرم قاچاق انسان، وجهه قانونی بخشیده است.

مستند قانونی مبارزه با جرم قاچاق انسان

همانطورکه در بالاذکرشد، عهدنامه ها و مقاوله نامه های بین‌المللی برای مبارزه با جرم قاچاق انسان که دارای تشکیلات و کارتل های گسترده در دنیاست، مصوب شده و درحال اجراست. مقصد بسیاری از قاچاق چیان انسان که از کشورهایی چون جمهوری خلق چین و گواتمالا، به مقصد ایالات متحده آمریکا، مبادرت به قاچاق انسان می‌نمایند، بهره کشی از نیروی کاربرده ها و نیز بهره کشی از جاذبه های جنسی زنان است. دراین بین، بسیاری از قاچاق چیان انسان، که قواعد و مرام نامه های وحشیانه و غیراخلاقی بین آن‌ها حاکم است، بیشتر این افراد ربوده شده را برای فروش اعضای بدن آن‌ها، قاچاق می کنند. جرم قاچاق انسان که به صورت سازمان یافته، انجام می‌شود، با قاچاق انسان که در سال های اخیر برای اعلام پناهندگی در اروپا و سایر کشورها از کشورهای جهان سوم می‌شود، تفاوت اساسی دارد. افرادی که خود را به قاچاق چیان انسان می سپارند تا در آن سوی مرزها اعلام پناهندگی نموده و موفق به اخذ اقامت یا تابعیت کشور دیگری شوند، به صورت خودخواسته تن به این کار می دهند و با قربانیان قاچاق انسان که معمولا ربوده می‌شوند، تفاوت دارند. اشکال مختلف ارتکاب جرم قاچاق انسان، در کنوانسیون های بین‌المللی آمده است. قانون‌گذار ایران هم به پیروی از جامعه جهانی در سال۱۳۸۳، قانون مبارزه با جرم قاچاق انسان را تصویب و اجرایی نموده است.

موارد ارتکاب جرم قاچاق انسان در حقوق ایران

مصادیق جرم قاچاق انسان در ایران عبارتند از؛

• وارد کردن و یا خارج نمودن، ترانزیت و عبور دادن مجاز وغیرمجاز، فرد یا افراد از مرزهای ایران، با استفاده از زور و تهدید، فریب و حیله، سوء استفاده از قدرت و اکراه، سوء استفاده از وضعیت خاص فرد، به یکی از مقاصد بهره کشی برای فحشا و رابطه جنسی، قاچاق و فروش اعضای بدن.
• به بردگی گرفتن و یا انجام ازدواج اجباری، موجب تحقق جرم قاچاق انسان، به موجب قانون مبارزه با قاچاق انسان است.
• تحویل گرفتن، انتقال یا مخفی نمودن، یا تهیه امکان مخفی کردن افرادی که مورد جرم قاچاق انسان قرار گرفته اند، پس از عبور از مرز ایران، به همان قصد ارتکاب جرم قاچاق انسان، قابل تعقیب به عنوان قاچاق انسان است.

قانون‌گذار ایران به این امر بسنده نکرده و ارتکاب اعمال زیر را هم در حکم جرم قاچاق انسان قرارداده است:

• تاسیس و یا اداره مرکزی به هدف ارتکاب جرایم فوق
• عبور دادن کاروان‌های قاچاق انسان و ترانزیت آن‌ها به صورت سازمان یافته، از ایران حتی با رضایت افراد قاچاق شده
• عبور دادن یا ترانزیت افراد مذکور به قصد سوء استفاده جنسی از آن‌ها، ولو با رضایت آن‌ها

مجازات جرم قاچاق انسان در ایران

درصورتی که مرتکب جرم قاچاق انسان در ایران، به عنوان محارب شناخته شود و یا اقدام به آدم ربایی و سایر اعمال نماید، طبق قانون مجازات اسلامی محاکمه می‌شود. اما اگر فقط مرتکب جرم قاچاق انسان، یا معاونت در قاچاق انسان و یا اینکه شروع به جرم قاچاق انسان نماید، بر اساس ماده۳ قانون مبارزه با قاچاق انسان، به شرح زیر مجازات می‌شود.

• مرتکب جرم قاچاق انسان به موجب قانون، محکوم به تحمل حبس2تا10سال و پرداخت جزای نقدی معادل دو برابر مالی که اخذ نموده است، می‌باشد.
• اگر سن فرد قاچاق شده کمتر از۱۸ سال باشد، مرتکب به حداکثر مجازات حبس محکوم می‌شود.
• معاون جرم قاچاق انسان به تحمل حبس از1تا5 سال و پرداخت جزای نقدی معادل مال برده شده محکوم می‌شود.
• شروع به جرم قاچاق انسان و عدم تحقق کامل بزه، موجب محکومیت مرتکب به6 ماه تا2سال حبس می‌باشد.
• کارکنان دولت و دستگاه های اجرایی که به نوعی در جرم قاچاق انسان همکاری کرده باشند علاوه بر مجازات-های فوق به انفصال موقت یا دائم از خدمات دولتی هم محکوم می‌شوند.
• اگر حین ارتکاب جرم قاچاق انسان، مرتکب جرم دیگری هم شده باشند به مجازات آن جرم نیز محکوم می‌شوند.
• تمامی وسایل نقلیه و آلات و ادوات ارتکاب جرم قاچاق انسان و اموالی که با علم و قصد، به کارگرفته شده اند به نفع دولت ضبط می‌شود.
• موسسات و شرکت های خصوصی که به قصد ارتکاب جرم قاچاق انسان، ولو با نام و عنوان دیگری ثبت شده باشند، علاوه بر مجارزات مدیران و مرتکبان، پروانه فعالیت آن‌ها نیز لغو و باطل می‌شود.

نکته: اتباع ایرانی که خارج از قلمرو جمهوری اسلامی ایران مرتکب جرم قاچاق انسان شده باشند، مشمول مقررات قانون در ایران هستند و دادگاه‌های ایران صالح به رسیدگی به این جرم هستند. در موارد تعارض قوانین و ارتکاب جرم قاچاق انسان به صورت بین‌المللی و باندهای مافیایی، هر کشوری که جرم در آنجا ارتکاب یافته باشد صالح به رسیدگی است و طبیعتا به جرایم ارتکابی در خاک و دریاهای ایران، کشتی های ایرانی و هواپیمای ایرانی، در ایران رسیدگی خواهدشد.

صلاحیت دادسرای بین‌الملل تهران

جرایم ارتکابی توسط خارجی ها در ایران و جرایم ارتکابی ایرانیان در خارج از کشور که به نوعی به ایران بازگردانده می‌شوند و یا در ایران دستگیر می‌شوند، در دادسرای امور بین‌الملل تهران رسیدگی می‌شود. پلیس بین‌الملل ایران و پلیس آگاهی، دراین موضوع خاص، به عنوان ضابط دادسرای بین‌الملل تهران عمل می کنند. اعمال قاچاق چیان انسان درخارج ازکشور نیز قابل شکایت و پیگیری در دادسرای امور بین‌الملل تهران می‌باشد. درصورتی که توسط قاچاق چیان انسان، مورد اخاذی و یا هر نوع آزار و اذیتی قرار گرفته اید، می توانید با طرح موضوع در دادسرای امور بین‌الملل تهران، نسبت به احقاق حق اقدام فرمایید.