نظام حقوقی و قضایی آلمان

در مورد نظام حقوقی و قضایی آلمان چه می دانید؟ ساختار نظام حقوقی و قضایی آلمان چگونه است؟ اعضای تشکیل دهنده نظام حقوقی و قضایی آلمان چه کسانی هستند؟ تکالیف نظام حقوقی و قضایی آلمان چیست؟ زیر مجموعه نظام حقوقی و قضایی آلمان چه سازمان هایی هستند؟

آلمان یکی از صنعتی ترین کشورهای دنیا و پرجمعیت ترین کشور قاره اروپا با بیش از ۸۰ میلیون نفر جمعیت است. آلمان همچنین ثروتمندترین کشور اتحادیه اروپا به حساب می‌آید. نظام سیاسی آلمان جمهوری فدرال دموکراتیک پارلمانی است و دارای ۱۶ ایالت است که این ایالت ها در برخی مسائل می‌توانند مستقل عمل کنند. نظام حقوقی آلمان مبتنی بر حقوق نوشته است که مجموعه ای فراگیر از قوانینی می باشد که بر همه جنبه های زندگی قابل اعمال است. نظام حقوقی آلمان توسط قانون اساسی ترسیم شده اما تحت تاثیر حقوق بین‌الملل و حقوق جوامع اروپایی نیز می‌باشد. حقوق فدرال تقریباً از ۱۹۰۰ قانون و نزدیک به ۳۰۰۰ سند قانونی شکل گرفته است. ایالت ها صلاحیت وضع و تصویب قوانینی در خصوص برخی موضوعات مثل دولت محلی، پلیس، مدارس، دانشگاهها، مطبوعات، تلویزیون و رادیو را دارا هستند.

در این نوشتارکه توسط مشاورین حقوقی موسسه حقوقی طلیعه عدالت و مهر پارسیان برای شما عزیزان به رشته ی تحریر در آمده است، سعی گردیده تا اطلاعاتی در مورد نظام حقوقی و قضایی آلمان، در اختیار شما عزیزان قرار دهد.

ساختار سازمانی قوه قضاییه در آلمان

در خصوص ساختار سازمانی قوه قضاییه کشور آلمان باید ببه استحضار برسانیم، این ساختار به دو بخش کلیات نظام قضاییآلمان و ساختار مدیریتی قوه قضاییه ی آلمان تقسیم می‌شود که کلیات نظام قضایی آلمان شامل، تضمین حمایت قانونی از افراد، اصول کلی حاکم بر رسیدگی قضایی، مدیریت ثبت دعاوی حقوقی و انواع قضاوت و همچنین روش های جایگزین حل اختلاف می‌شود.

اما در خصوص ساختار مدیریتی قوه قضاییه آلمان، وظایف وزارت دادگستری فدرال یکی از موضوعات قابل توجه است. وزارت دادگستری فدرال اصولاً وزارت قانون‌گذاری و مشاوره در این کشور محسوب می‌شود که قوانین را در زمینه های حقوقی که در حوزه صلاحیتی ان تعریف شده را تهیه می‌نماید که عمدتاً در زمینه های حقوق مدنی، حقوق تجاری و اقتصادی، حقوق کیفری و حقوق رویه ای با صلاحیت های مختلف می‌باشد. از وظایف دیگر این وزارتخانه می توان به نظارت حقوقی بر قوانین تهیه شده توسط سایر وزارتخانه ها از نقطه نظر مطابقت آن‌ها با قانون اساسی و نظام حقوقی و نیز مطابقت با الزامات رسمی پیش نویس جهت تعیین یک دست بودن و انجام و استفاده از زبان حقوقی روشن اشاره کرد.

وزارت دادگستری فدرال در زمینه اداری نیز وظایفی را بر عهده دارد که از اهم ان می توان به مواردی چون ایجاد شرایط سازمانی، بودجه ریزی و استخدامی و زیرساخت برای کار وزارت و دادگاه های فدرال و مراجع در حوزه صلاحیت این وزارتخانه و همچنین نظارت اداری بر دادگاه های فدرال و نظارت اداری و ماهوی بر مراجع درون صلاحیت این وزارت و انتشار روزنامه رسمی فدرال اشاره نمود.

حوزه صلاحیت وزارت دادگستری فدرال شامل سه دادگاه دیوان عالی فدرال، دادگاه اداری فدرال و دادگاه مالی فدرال از کل پنج دادگاه عالی فدرالی است. علاوه بر این موارد دادستانی کل فدرال دیوان عالی فدرال، دادگاه اختراعات فدرال، مرکز اختراعات و علائم تجاری آلمان و اداره دادگستری فدرال نیز جزئی از وزارت دادگستری فدرال می‌باشند. این وزارتخانه همچنین در مرحله مقدماتی انتخاب قضات دادگاه قانون اساسی فدرال مشارکت میکند.

ساختار سازمانی وزارت دادگستری فدرال به این گونه است که طیف وسیعی از وظایف دادگستری فدرال را در سازماندهی وزارت دادگستری ارائه نموده است. اهدافی که ساختار سازمانی وزارت دادگستری در پی ان است این است که به سیاست وزارت دادگستری فدرال نظم داده و وزارت دادگستری فدرال را هدایت و رهبری نماید به این ترتیب که وزیر دادگستری در تصمیمات سیاسی دولت فدرال به عنوان یکی از اعضای کابینه مسولیت دارد. همچنین او مشارکت سیاسی در وزارتخانه دارد و در کنار دو دبیر دولتی و دبیر پارلمانی ادارات سیاسی وزارتخانه را تشکیل می دهند. از اهداف دیگر وزارت دادگستری فدرال آلمان که وظایف ادارات کل، ادارات و دوایر زیر مجموعه را تبیین نماید.

شش اداره کل زیر مجموعه وزارتخانه هستند که هریک از این ادارات کل به نو به خود ادارات و دوایری را به عنوان زیر مجموعه در خود می بینند.ادارات کل معمولا توسط شخصی که منتخب سیاسی است اداره می‌شود. پس از وزیر و دبیران دولتی، روسای دولتی ادارات کل تصمیم گیرندگان نهایی در ماهیت امور محوله هستند و در امور ادارات جزء، نطارت می‌نمایند و همچنین گردش دوجانبه فی مابین ادارات سیاسی و ادارات کل را ضمانت می‌نمایند.

ساختار قضایی قوه قضاییه در آلمان

محاکم عمومی

دادگاه های عمومی در آلمان به دعاوی کیفری و مدنی رسیدگی می کنند. دادگاه عالی فدرال بالاترین دادگاه عام است. به عبارتی صلاحیت عام که در ماده ۱۳ قانون تشکیلات قضایی پیش‌بینی شده است شامل صلاحیت مدنی برای رسیدگی به پرونده‌های مدنی و نیز صلاحیت کیفری جهت تصمیم گیری در موضوعات و دعاوی کیفری است. سلسله مراتبی در نظر گرفته شده که مطابق ان صلاحیت دعاوی کیفری و مدنی به صورت برابر سازماندهی شده است. محاکم عمومی در کنار دادگاه‌های بخش فعالیت می‌نمایند و در امتداد آن‌ها دادگاه‌های منطقه ای قرار دارند و در سلسله مراتب آن‌ها ،آخرین مرجع تصمیم گیری یعنی دادگاه عالی فدرال سازماندهی شده است که به عنوان مرجع عالی فعالیت می‌نماید و شایستگی بررسی و رسیدگی در تمامی قلمرو ملّی آلمان را دارد. دادگاه های عالی، منطقه ای، محاکم ایالتی محسوب می‌شوند و به عنوان دادگاه های منطقه ای در ایالات صلاحیت رسیدگی دارند. محاکم داوری نیز در آلمان وجود دارد که جهت حل و فصل دعاوی خصوصی ایجاد شده اند که به طور گسترده در ساماندهی حقوق تجارت مورد استفاده می‌باشند و مشمول مواد قانون آیین دادرسی مدنی می‌باشند.

دیوان عالی کشور آلمان

بر اساس قانون اساسی جمهوری فدرال آلمان و مطابق با اصل ۹۵، یک دیوان عالی جهت ایجاد وحدت رویه قضایی در کشور آلمان تاسیس شده است. قضاتی که در دیوان عالی کشور آلمان فعالیت می‌نمایند توسط وزیر دادگستری دولت فدرال و کمیته وزرای دادگستری تعیین و منصوب می‌شوند. با وجود اینکه سال های زیادی از تصویب و اجرای قانون اساسی گذشته است تا به حال هیچ قانونی که نحوه پیچیده اجرای قانون را مشخص نماید مصوب نشده است و لذا دیوان عالی فدرال آلمان از محدوده نوشته، فراتر نرفته است.

سازماندهی و آیین دادرسی دادگاه‌های مدنی

رسیدگی حقوقی مطابق با قانون آیین دادرسی مدنی آلمان صورت می‌گیرد و این قانون به دو قسمت عمده قابل تقسیم است. ایین دادرسی مدنی در آلمان با رسیدگی به صورت ترافعی شروع می‌شود و در نهایت به اصدار حکم منتهی می‌شود. قسمت دوم از رسیدگی مدنی، مرحله ای است که حکم اجرا می‌شود و حقوق و ادعاهای قطعی شده در حکم دادگاه اجرا می‌شود.

مرحله تجدید نطر خواهی

در مواد ۵۱۱ تا ۵۴۴ قانون آیین دادرسی مدنی آلمان چگونگی اقدام جهت تجدید نظر از رای نخستین دادگاه آمده است. لذا تنها آرایی که در مرحله نخستین صادر شده اند، قابلیت تجدید نظر خواهی دارند که البته ارزش مورد دعوا حائز اهمیت است و باید حداقل ۱۵۰۰۰ مارک آلمان باشد. تجدید نظر خواهی باید در فرم های مربوطه و در موعد مقرر و توسط وکیل انجام پذیرد.

مرحله فرجام خواهی

مرحله سوم از روند پرونده در دولت فدرال آلمان مربوط به مرحله فرجام خواهی می‌شود و پس از انکه پزوهش ها موفقیت امیز نباشد مرحله فرجام خواهی انجام می‌شود. مواد ۵۴۵ تا ۵۶۶ در مبحث الف قانون آیین دادرسی آلمان به روند فرجام خواهی اختصاص دارد.

اطلاعات ارائه شده در این مقاله به هدف آشنایی شما همراهان عزیزی است که قصد آگاهی از نظام حقوقی و قضایی آلمان را دارند.

به منظور کسب اطلاعات بیشتر در مورد نظام حقوقی و قضایی کشور آلمان، می توانید با مشاوران مؤسسه حقوقی و داوری طلیعه عدالت و مهر پارسیان تماس حاصل نموده و سوالات و ابهامات خود را با ان ها مطرح نمایید.