افزایش مهریه

امروز با موضوع بررسی امکان افزایش مهریه بعد از عقد با شما هستیم.

با توجه به اینکه به دلایل مختلفی، زن و شوهر خواستار افزایش مهریه پس از انعقاد عقد ازدواج می‌باشند، لذا در این نوشتار که توسط گروه وکلای مهر به نگارش در آمده است، به بررسی اجمالی امکان افزایش مهریه در قوانین و مقررات و رویه دفاتر رسمی ازدواج و دفاتر اسناد رسمی بعد از عقد، خواهیم پرداخت.

نظر به اینکه گاهی مشاهده می‌گردد که مرد به زن وعده می‌دهد که مثلاً ده عدد سکه به عنوان مهریه در عقدنامه درج شود و پس از ازدواج، مهریه را افزایش خواهد داد و یا پس از ازدواج، طرفین تراضی می‌نمایند که نسبت به افزایش مهریه اقدام نمایند، لذا باید توجه نمود که آیا امکان افزایش مهریه در قوانین و مقررات پیش بینی شده است یا خیر؟

نکات مهم در بررسی امکان افزایش مهریه بعد از ازدواج

[stextbox id=’mehri’ direction=’rtl’]

آیا امکان افزایش یا کاهش مهریه تعیین شده بعد از ازدواج وجود دارد؟

برای افزایش مهریه بعد از عقد و ازدواج چه باید کرد؟

بهترین وکیل مطالبه و وصول مهریه چه ویژگیهایی دارد؟

[/stextbox]

شرایط تعیین مهریه

مهریه مالی است که زن بر اثر عقد ازدواج، مالک آن می شود و مرد ملزم به تسلیم آن به زن می‌گردد. مهریه در هنگام انعقاد عقد نکاح، با توافق و تراضی زن و مرد تعیین می‌گردد. تعیین مهریه بر اساس مواد 1078 تا 1101 قانون مدنی صورت می‌گیرد که همگی مواد مزبور از فقه امامیه گرفته شده است.

به موجب مقررات قانون مدنی در مواد فوق الاشاره، مهریه باید مالیت داشته باشد، یعنی دارای ارزش اقتصادی باشد، ضمن اینکه مهریه باید قابل تملک به وسیله زوجه باشد، لذا اموال عمومی و دولتی که قابلیت تملک ندارند را نمی‌توان به عنوان مهریه تعیین نمود.

مرد نمی‌تواند مالی را که مالک آن نیست و یا اذن در انتقال آن را ندارد به عنوان مهریه تعیین نماید و همچنین مهریه باید معلوم و معین بوده و مرد قدرت بر تسلیم آن به زوجه را داشته باشد.

مطالبه مهریه از ضامن هم فقط در صورتی امکان پذیر است که ضامن به صورت کتبی، پرداخت مهریه را ضمانت کرده باشد.

تفاوت مهریه در عقد دائم و ازدواج موقت

در نکاح دائم، تعیین مهریه در هنگان انعقاد عقد، از جمله شرایط صحت آن نمی باشد، لذا ممکن است ازدواج دائم بدون تعیین مهریه محقق گردد، در این صورت، زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود.

اما در عقد نکاح موقت، تعیین مهر، از شرایط صحت و از ارکان تشکیل دهنده ی عقد ازدواج موقت می‌باشد، به نحوی که عدم تعیین آن موجب بطلان عقد خواهد شد.

هر چند تعیین مهریه در هنگام عقد ازدواج دائم برای صحت آن ضرورتی ندارد، اما مطابق با عرف، زن و مرد به هنگام انعقاد عقد نکاح دائم، نسبت به تعیین مهریه اقدام نموده و سردفتر رسمی ازدواج، مهریه تعیین شده را در سند نکاحیه درج می‌نماید.

حال پس از توافق زوجین بر مهریه‌ای معین، مثلاً یکصد و ده عدد سکه تمام بهار آزادی و یا مبلغ پنجاه میلیون تومان و ….، طرفین چه با توافقی که قبل از ازدواج نموده‌اند و یا به واسطه تراضی پس از ازدواج، اراده می‌نمایند که میزان مهریه را افزایش دهند، آنچه در پی پاسخ به آن هستیم، اینکه، آیا علیرغم اینکه زن و مرد به میزان معین و مشخصی از مهریه توافق نمودند، پس از ازدواج می‌توانند نسبت به افزایش مهریه اقدام نمایند؟

شرایط افزایش مهریه بعد از ازدواج

یکی از مهم ترین متون حقوقی که درباره افزایش مهریه وجود دارد، قسمت (ب) بند 151 مجموعه بخشنامه ‌های ثبتی صادره از سازمان ثبت اسناد و املاک کشور می‌باشد، با توجه به قسمت (ب) بند 151 مجموعه بخشنامه ‌های ثبتی، برخی از وکلای دادگستری و حقوقدانان معتقد بودند با توجه به منطوق و مفهوم این بخشنامه، در صورتی که به هر دلیلی مرد بخواهد نسبت به افزایش مهریه اقدام نماید، می‌تواند با تنظیم اقرارنامه ای رسمی در یکی از دفاتر اسناد رسمی، نسبت به افزایش مهریه اقدام نماید.

در تأیید این نظر، برخی از حقوقدانان با تمسک به اصل آزادی قراردادها و قاعده فقهی «الناس مسلطون علی اموالهم» و نیز با استناد به ماده 190 قانون مدنی، امکان افزایش مهریه را نه تنها خلاف شرع که حتی موافق با قوانین و اصل حاکمیت اراده نیز می‌دانستند.

با توجه به اینکه تعیین مهریه و انواع مهر اعم از مهرالمسمی، مهرالمثل و مهرالمتعه و سایر موضوعات مربوط به مهریه، منبعث از فقه اسلامی می‌باشد، بنابراین مباحث مربوط به کاهش یا افزایش مهریه را می‌بایست در اقوال و آرای فقهای امامیه نیز بررسی نمود.

با قطع نظر از وجود این بخشنامه و امکان ازدیاد مهریه بر اساس آن، برخی از حقوقدانان و وکلای دادگستری معتقد بودند که افزایش مهریه فاقد وجاهت شرعی بوده و بخشنامه صدرالاشاره نیز مغایر با موازین فقهی و شرعی می‌باشد.

سابقه رسیدگی به درخواست افزایش مهریه

با تشتت آراء و نظرات میان حقوقدانان و وکلای دادگستری، در آخر، شخصی با طرح شکایتی به هیات عمومی دیوان عدالت اداری در سال 1387، خواستار ابطال قسمت (ب) بند 151 مجموعه بخشنامه ‌های ثبتی به جهت مغایر بودن افزایش مهریه با موازین شرعی گردید.

دیوان عدالت اداری، با توجه به اینکه موضوع شکایت، ادعای خلاف شرع بودن مفاد بخشنامه مزبور بوده است،

لذا موضوع را برای بررسی خلاف موازین شرعی بودن یا عدم مغایرت آن با موازین شرعی، نزد فقهای شورای نگهبان ارسال نموده است،

فقهای شورای نگهبان پس از بررسی موضوع از حیث مغایرت یا عدم مغایرت با موازین شرعی، به موجب نامه دبیر آن شورا به شماره 35079/30/88 مورخ 12 مرداد 1388، با این استدلال که مهریه به موجب شرع مقدس، همان میزانی است که در ضمن عقد نکاح واقع گردیده است،

لذا ازدیاد و افزایش مهریه بعد از انعقاد عقد نکاح را شرعا صحیح ندانسته و مترتب دانستن آثار مهریه بر آن را خلاف موازین شرعی تشخیص داده است.

ابطال بخشنامه افزایش مهریه در دیوان عدالت اداری

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری پس از تشکیل جلسه، با استناد به نظر فقهای شورای نگهبان، قسمت (ب) از قسمت 151 بخشنامه‌های ثبتی را که افزایش مهریه را مشروط به تنظیم اقرارنامه رسمی در دفاتر اسناد رسمی، امکان پذیر دانسته بود، ابطال نمود.

بنابراین امکان افزایش مهریه بعد از عقد نکاح وجود ندارد مگر اینکه به صورت دین ساده، مرد قبول دین نماید، اما مورد حمایت سند رسمی ازدواج نخواهد بود.

بنابراین در حال حاضر، با صرف نظر از مباحث تخصصی فقهی و حقوقی این موضوع، امکان افزایش مهریه، بر اساس رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری که متعاقب اظهارنظر فقهای شورای نگهبان اصدار یافته است، امکان پذیر نیست.

وکیل پایه یک دادگستری متخصص خانواده

با توجه به اینکه موضوعاتی نظیر کاهش و افزایش مهریه، به صورت صریح در قوانینی همچون قانون مدنی و قانون حمایت خانواده مورد پیش بینی واقع نگردیده‌اند

و  در برخی موارد، مراد و مقصود زوجین، از کم کردن مهریه، می‌تواند مصداق ابراء مهریه و یا بذل آن به زوج باشد

و یا اینکه چنانچه مردی تمایل داشته باشد که مالی را پس از ازدواج به زن خود تملیک نماید، می‌تواند در قالب عقودی همچون صلح، هبه و… نسبت به انجام این امر مبادرت ورزد،

لذا بدیهی است با توجه به آثار هر یک از این عقود و تعهدات و البته قبل از انجام هر کاری، می بایست نسبت به اخذ مشاوره از وکیل دادگستری متخصص در دعاوی خانوادگی، مشاوره حقوقی لازمه را اخذ نمود.

چه آنکه به طور مثال امکان افزایش مهریه بر اساس نظر فقهای شورای نگهبان مغایر با موازین شرع شناخته شده

و هیچ یک از دفاتر اسناد رسمی نمی توانند در قالب ازدیاد مهریه، سندی را ولو تحت عنوان اقرارنامه رسمی تنظیم نمایند.

تماس با موسسه حقوقی مهر پارسیان

[stextbox id=’mehri’ direction=’rtl’]

جهت مشاوره تلفنی و حضوری با وکیل پایه یک دادگستری ملک نور، مشاوره آنلاین با وکیل پایه یک دادگستری نور، مطالعه پرونده توسط وکیل پایه یک دادگستری در دادگاه نور، از روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت9 الی 19 و روزهای پنجشنبه از ساعت 9 الی 15 با موسسه حقوقی بین المللی مهر پارسیان تماس بگیرید.

در صورت ضرورت و فوریت موضوع و درخواست وکیل خارج از ساعات یاد شده با شماره همراه اعلامی تماس حاصل فرمایید.

021-88663925

021-88663926

021-88663927

021-88663628

021-88799562

021-88795408

021-88796143

09120067665

گروه وکلای مهر

[/stextbox]