بررسی ارکان اصلی قرارداد

با بررسی ارکان اصلی قرارداد همراهتان هستیم.

منظور قرارداد چیست؟

می­توان یک قرارداد را توافقی حاصل از تراضی بین دو یا چند شخص با تعیین شروط مورد نظر فی مابین به منظور انجام کار یا کارهایی برای رسیدن به هدف یا اهداف مطلوب تعریف کرد. قرارداد به مجموعه توافقاتی گفته می­ شود که بین طرفین آن برای مثال فروشنده و خریدار یا کارفرما و پیمانکار نوشته می­ شود که پس از امضاء طرفین موظف به رعایت و اجرای آن می­ باشند.

جهت دریافت مشاوره در خصوص قرارداد و تنظیم قرارداد با گروه مشاوره حقوقی تخصصی موسسه مهر پارسیان از طریق شماره تماس 88663925 یا 88663926 یا 88663927 با ما در ارتباط باشید.

ارکان اصلی یک قرارداد

منظور این است که در هر قرارداد چند نکته اصلی وجود دارد که ارکان قرارداد رو مشخص می­کنند. بدون ارکان آن برای قرارداد  هیچ معنا و مفهومی ایجاد نمی­کند. در نگارش یک قرارداد ارکان ذیل ذکر میشود؛

عنوان قرارداد؛

منظور از عنوان قرارداد موضوعی است که طرفین برای انجام آن توافق کرده­اند و مفهوم و موضوع قرارداد را مشخص می­کند. مانند: قرارداد کارگر و کارفرما، قرارداد اجاره، قرارداد خرید و فروش، قرارداد پیش فروش آپارتمان، قرارداد اجاره به شرط تملیک و… که معمولا در بالای صفحه اول قرارداد نوشته می­ شود. عنوان قرارداد نشان دهنده فعالیت قرارداد است. تعیین کننده هدف طرفین قرارداد و در نهایت نوع قرارداد را مشخص می­کند.

نام و مشخصات کامل طرفین قرارداد؛

در هر قراردادی باید نام، مشخصات کامل و آدرس دقیق دو طرف قرارداد به صورت مشخص ذکر شود. منظور از نام و مشخصات کامل عبارت اند از نام و نام خانوادگی، شماره شناسنامه، کد ملی، آدرس صحیح، تلفن، کد پستی می ­باشد و اگر طرف قرارداد شما شخص حقوقی باشد از موجودیت ثبتی شرکت مثل شماره ثبت، شناسه ملی اطمینان حاصل کنید که به صورت رسمی در اداره ثبت شرکت­ها به ثبت رسیده باشد. اگر امضاء کننده قرارداد نماینده شرکت باشد باید اسم، سمت شخص، آدرس دقیق و تلفن شرکت، شناسه ملی وشماره ثبت شرکت در آن درج شود. اگر امضاء کننده قرارداد وکیل شخص یا شرکت باشد باید در قرارداد مشخصات وکیل اعم از نام و نام خانوادگی، شماره شناسنامه، کد ملی، آدرس صحیح، تلفن و کد پستی درج شود. همین ظور مشخصات وکالتنامه اعم از شماره سند، تاریخ، شماره دفترخانه.

نکته: در امضا قرارداد توسط وکیل باید وکالتنامه از دفاتر اسناد رسمی صادره کننده استعلام شود که اعتبار وکالتنامه به قوت خود باقی است و وکیل عزل نشده باشد. همچنین در متن وکالتنامه حق امضاء، دریافت وجه و سایر موارد قانونی دیگردر ارتباط با موضوع قرارداد کاملا بررسی شود.(توضیحات کامل در این خصوص در ادامه به آن خواهیم پرداخت…)

موضوع قرارداد؛

موضوع قرارداد همان عملی است که طرفین متعهد به انجام آن می­ شوند که این عمل می­ تواند اعم از تسلیم مال، انجام دادن یک کار و یا انجام ندادن یک کار مشخص باشد. یعنی اینکه موضوع قرارداد؛

الف) باید موجود باشد مانند: خانه، ماشین با مشخصات کامل و… این اموال باید در زمانی که قرارداد بسته می­ شود وجود داشته و قابل رویت باشند و از طرفی اگر مالی در آینده تحویل داده می­ شود. مثل: پیش فروش ملک، قرارداد بیع نیست، قرارداد تعهد به ساخت است. اگر در قرارداد بیع مشخص شود مورد معامله  وجود نداشته قرارداد باطل است. قرار داد پیش فروش آپارتمان ها در واقع تعهد به ساخت است و آن را بیع معلق می­نامند که در آینده موجودیت پیدا می­کند.

ب) باید معلوم و معین باشد. یعنی: از نظر جنس، وصف، مقدار و مشخصات مبهم نباشد. منظور این است که مورد معامله نباید بین دو مورد مردد باشد. برای مثال: وقتی موضوع معامله ماشین پراید سفید رنگ است نباید بین اینکه موضوع معامله کدام پراید سفید باشد ابهام ایجاد شود بلکه با توجه به ویژگی­ های خودرو مثل سال تولید، شماره پلاک، شماره شاسی و غیره دقیقا بدانیم کدام پراید سفید موضوع معامله است و یا برای مثال اگر موضوع  معامله ملک باشد تعیین دقیق مورد معامله از این جهت که زمین است یا ساختمان و آپارتمان و مغازه و …. به همراه مشخصاتی همچون میزان دقیق مساحت و متراژ مورد معامله و اوصاف مهم از جمله: نوع کاربری، پلاک ثبتی، آدرس پستی، طبقه، واحد و سایر متعلقات مثل: پارکینگ، انباری، انشعابات و…….ضروری می ­باشد.

قابل نقل و انتقال بودن موضوع قرارداد؛

باید موضوع قرارداد قابل نقل و انتقال باشد. یعنی: مالی را می­توان مورد معامله قرار داد که قابلیت نقل و انتقال و خرید و فروش داشته باشد و در توقیف نباشد. برای مثال اموال عمومی همانند خیابان را نمی­توان فروخت، مال رهنی را نمی ­توان مورد نقل و انتقال قرارداد. خرید و فروش بعضی چیزها مثل مواد مخدر، اراضی شهری و ….. در قانون منع شده است یا خرید و فروش مال وقفی ممنوع است. در واقع چیزی که فروشنده قدرت بر تسلیم آن ندارد باطل است .

مالیت داشتن مورد قرارداد؛

مالی که مورد معامله قرار می­گیرد باید دارای ارزش اقتصادی باشد. یعنی در بازار قابلیت داد و ستد داشته باشد و تبدیل به پول شود و به عبارت دیگر باید ارزش مالی داشته باشد.

قابل تسلیم بودن موضوع قرارداد؛

وقتی مالی می­ تواند موضوع قرارداد باشد که تحویل دادن مال مورد معامله ممکن باشد یعنی قابل تسلیم به طرف دیگر باشد. قابلیت تسلیم مربوط به زمانی است که طبق قرارداد زمان تحویل دادن مال فرا رسیده باشد. برای مثال درموضوع قرارداد چنین توصیف می­ شود که فروشنده متعهد است که سه ماه بعد ملک مورد معامله را تحویل خریدار دهد.

مهمترین رکن هرقرارداد قیمت موضوع قرارداد می ­باشد بطوری­ که در صورت عدم درج قیمت در هر قراردادی بخصوص مبایعه ­نامه، اجاره­نامه وهر نوع قرارداد خرید و فروش، آن قرارداد یکی ازمهمترین اصول لازمه برخوردار نمی ­باشد و قرارداد باطل است. در واقع مبلغ قرارداد هدف اصلی طرفین به انجام عقد قرارداد است که اگر نباشد هیچ انگیزه ای در عقد قرارداد وجود نخواهد داشت.

مدت قرارداد؛

درکلیه قراردادها مدت انجام معامله حتما می­بایست روشن و واضح ذکر شود. تا درصورتی­که طرفین در مدت تعیین شده به تعهدات خود عمل ننمایند بر اساس شروط دیگر قرارداد، تصمیمات لازم مطابق توافقات مندرج در قرارداد اجرا شود. منظور از مدت قرارداد زمان آغاز و خاتمه می باشد.

مبلغ قرارداد؛

منظور از مبلغ قرارداد ثمن معامله یا همان بهاء موضوع معامله می­ باشند.

شیوه پرداخت؛

نحوه پرداخت مورد توافق دو طرف قرارداد که ممکن است نقدی یا اقساطی باشد و بر این اساس روش‌های پرداخت در قراردادها را می­توان به سه دسته تقسیم نمود؛

• پرداخت به روش قیمت مقطوع
• پرداخت به روش قیمت واحد یا فهرست بهایی
• پرداخت به روش بازپرداخت هزینه

تعهدات طرفین؛

طرفین می­ توانند طبق قانون شروطی را که مخالف نظم عمومی و قوانین آمره نباشد در قالب تعهد برای یکدیگر ضمن عقد قرار بدهند.

شروط ضمن عقد؛

برای توافق ­های نهایی و از بین رفتن تمام اختلافات باید در قسمت شروط ، تمامی موارد مربوط به خسارت­ها و میزان آن­ها ، اختیارات و فسخ، زمان­ها، ضمانت اجراها، حق داوری، تعهدات و تمام فرض­ها وحالت­ها پیش بینی شود. شروط قرارداد باید مورد تایید دو طرف باشد و تعهداتی را برای طرفین بوجود آورد.

منظور شروطی است که با توافق طرفین در ضمن عقد لحاظ گردیده که در صورت عدم رعایت آن ها از جانب هریک از طرفین قراداد برای طرف دیگر حقوقی مانند: حق فسخ قرارداد و یا طرح دعوا در نزد دادگاه صالح را فراهم می­آورند. برای مثال وجه التزام قراردادی، شرط صفت، شرط نتیجه و… می­ توانند از جمله شروط ضمن عقد باشند.

خیارات(اختیارات قانونی هر یک از طرفین برای برهم­زدن قرارداد)

فورس ماژور یا قوه قهریه؛

عوامل غیرقابل پیش­بینی و خارج از اراده. مانند: بلایای طبیعی

مرجع حل و فصل اختلاف؛

منظور دادگاه صالح به رسیدگی به موضوع مورد اختلاف می ­باشد. می­ تواند دادگاه محل انعقاد قرارداد، انجام تعهد، محل تحویل ثمن معامله باشد. همچنین طرفین می­ توانند حل و فصل اختلاف خود را به مرجع شبه­قضایی داوری ارجاع دهند.

تاریخ و شماره قرارداد

قرارداد باید شماره و تاریخ داشته باشد. درج تاریخ در قرارداد باعث می­ شود اقدامات قرارداد قابل اثبات باشند. مهمترین اثر حقوقی یک قرارداد، انتقال مالکیت مال مورد معامله از فروشنده به خریدار است و مالکیت مال مورد معامله از تاریخی به خریدار انتقال می‌کند که عقد بیع توسط او و فروشنده امضا می‌شود یا مهمترین اثر حقوقی امضای برخی قراردادها مانند قرارداد پیمانکاری، ایجاد تعهداتی برای طرفین آن است. پیمانکار به واسطه امضای قراردادپیمانکاری متعهد می‌شود که پروژه پیمانی مدنظر کارفرما را اجرا کند. کارفرما نیز متعهد خواهد شد که حق الزحمه کارفرما را بپردازد.

امضاء طرفین و شاهدین قرارداد

قرارداد بدون امضا طرفین اعتبار ندارد و لازم است درذیل قرارداد دو نفر به عنوان شاهد ذیل قرارداد را امضاء نمایند. استفاده از شهادت یا گواهی شاهد در محاکم دادگستری برای کسانی که دچار مشکلات حقوقی می شوند نقش تعیین کننده ای دارد. امکان اثبات ادعا با شهادت شهود وجود دارد و اهمیت این موضوع نیز بر هیچ کس پوشیده نیست.

تعداد صفحه، نسخه و مواد قرارداد

با توجه به اینکه قرارداد بین طرفین به­طور معمول در دو نسخه تهیه می­ شود، به­منظور مشخص شدن تعداد صفحات و بندهای قرارداد و همین­طور درج یکسان بودن قرارداد در پایان متن قرارداد به این موضوع اشاره می­ شود.

جهت دریافت مشاوره در خصوص قرارداد و تنظیم قرارداد با گروه مشاوره حقوقی تخصصی موسسه مهر پارسیان از طریق شماره تماس 88663925 یا 88663926 یا 88663927 با ما در ارتباط باشید.