تفاوت ماده 477 و 474 قانون آئین دادرسی کیفری

با بررسی تفاوت ماده 477 و 474 قانون آئین دادرسی کیفری همراهتان هستیم.

در ایران دعاوی به چند دسته حقوقی و کیفری و خانواده و… تقسیم می‌ شوند، همچنین در سیستم قضائی ایران، دادگاه‌ های رسیدگی کننده به دعاوی حقوقی و کیفری متفاوت می‌ باشد. به همین دلیل به شیوه‌ های مختلف نیز میتوان به دعاوی حقوقی و کیفری اعتراض نمود.

شیوه‌ های اعتراض به رای صادر شده در محاکم قضائی، در قانون پیش‌ بینی شده است. از جمله شیوه‌ هایی که میتوان به آراء کیفری اعتراض نمود، اعاده دادرسی می‌ باشد.

اعاده دادرسی از موارد فوق‌ العاده اعتراض به آراء کیفری می‌ باشد. این نوع اعتراض به رای در مواد 474 و 477 قانون آئین دادرسی کیفری، پیش‌ بینی شده و جهات و شیوه استفاده از این مواد نیز بیان شده است.

اعاده دادرسی مدنی، در دعوای حقوقی، در فصل سوم و مبحث اعاده دادرسی در قانون آئین دادرسی مدنی، بیان شده است.

از جمله تفاوت‌ های مهم اعاده دادرسی در آئین دادرسی کیفری و آئین دادرسی مدنی، محدودیت زمانی است که در آئین دادرسی کیفری محدودیت زمانی وجود ندارد.

همچنین به این نکته نیز باید توجه شود، که به هر دلیلی نمیتوان نسبت به رای صادر شده، اعاده دادرسی کرد، بلکه باید دلایل خاصی که مد نظر قانون می‌ باشد، وجود داشته باشد تا با استناد به آن‌ ها بتوان اعاده دادرسی نمود، بطور مثال یکی از جهات اعاده دادرسی ماده 474 قانون آئین دادرسی کیفری، در جرم قتل زنده بودن مقتول می‌ باشد، به این دلایل در قانون، جهات اعاده دادرسی گفته می‌ شود، جهات اعاده دادرسی دعوی کیفری و دعوی مدنی با یکدیگر متفاوت می‌ باشد.

در قانون آئین دادرسی کیفری دو نوع اعاده دادرسی پیش‌ بینی شده است. یکی از موارد اعاده دادرسی در ماده 474 و دیگری در ماده 477. در این نوشتار به بررسی تفاوت اعاده دادرسی در ماده 474 و 477 پرداخته ایم. اعاده دادرسی پیش‌ بینی شده در ماده 477 قانون آئین دادرسی کیفری مشمول تمام آراء صادر شده در دادگاه‌ های حقوقی و کیفری می‌ شود.

جهت دریافت مشاوره در خصوص تفاوت ماده 477 و 474 قانون آئین دادرسی کیفری با گروه مشاوره تخصصی موسسه مهر پارسیان از طریق شماره تماس های 88663925-88663926-88663927 با ما در ارتباط باشید.

اعاده دادرسی چیست؟

در لغت اعاده به معنی بازگرداندن و بازگشت می‌ باشد و دادرسی به معنی رسیدگی به دادخواهی می‌ باشد. بنابراین اعاده دادرسی در لغت به معنی بازگشت به دادرسی و دادخواهی می‌ باشد.

در اصطلاح حقوقی به معنی به جریان انداختن مجدد رسیدگی است که یکی از موارد فوق‌ العاده اعتراض به آرا محاکم قضائی می‌ باشد.

به این جهت از موارد فوق‌ العاده اعتراض به آراء محسوب می‌ شود که حتی پس از قطعیت رای صادر شده و مختومه بودن پرونده، باز هم میتوان اعاده دادرسی نمود.

اعاده دادرسی دارای جهات و دلایل خاص رسیدگی می‌ باشد که در دعاوی حقوقی و کیفری متفاوت می‌ باشد. این جهات و دلایل خاص ، در قانون آئین دادرسی کیفری و قانون آئین دادرسی مدنی بیان شده است.

اعاده دادرسی کیفری چیست؟

قانونگذار در سال 1392 با تصویب قانون آئین دادرسی کیفری، در فصل چهارم، تحت عنوان اعاده دادرسی، دو نوع اعاده دادرسی در امور کیفری پیش‌ بینی کرده است که در مواد 474 و 477 قانون آئین دادرسی کیفری مدون شده‌ اند.

حقوقدانان اعاده دادرسی موجود در ماده 474 را اعاده دادرسی خاص و اعاده دادرسی پیش‌ بینی شده در ماده 477 را اعاده دادرسی عام می‌ دانند.

در ماده 474، چند مورد بیان شده است که جهات اعاده دادرسی می‌ باشند و به دلیل اینکه فقط در همین چند مورد میتوان اعاده دادرسی نمود، اعاده دادرسی خاص گفته می‌ شود.

در ماده 477، جهات خاصی برای اعاده دادرسی وجود ندارد، و دامنه اعمال ماده 477 بسیار گسترده و جامع‌ تر از ماده 474 می‌ باشد.

ماده 477 آئین دادرسی کیفری چیست؟

همانگونه که بیان شد، ماده 477، نوعی اعاده دادرسی خاص می‌ باشد. که نسبت به هر تصمیم قضائی اعم از حکم یا قرار صادر شده که خلاف شرع باشد، میتوان از ریاست قوه قضائیه درخواست اعاده دادرسی نمود که خود از تفاوت‌ های مهم ماده 474 و 477 قانون آئین دادرسی کیفری می‌ باشد.

ریاست قوه قضائیه پس از بررسی حکم صادر شده، در صورتی که حکم (اعم از رای یا قرار یا دستور) را خلاف شرع بین تشخیص دهد، اجازه اعاده دادرسی به پرونده را صادر می‌ نماید.

به جهت اینکه خلاف شرع بین بسیار گسترده می‌ باشد، میتوان در خصوص تمام دعاوی اعاده دادرسی پیش‌ بینی شده در ماده 477 را انجام داد.

این ماده چنان حائز اهمیت است، که برای سهولت در امر اعاده دادرسی ماده 477، در سال 1398، ریاست قوه قضائیه دستورالعمل اجرائیه این ماده را ابلاغ نمودند.

ماده 477 آئین دادرسی کیفری

در صورتی که رئیس قوه قضائیه رای قطعی صادر شده از هریک از مراجع قضائی را خلاف شرع بین تشخیص دهد، با تجویز (اجازه) اعاده دادرسی، پرونده را به دیوان عالی کشور ارسال مینماید تا در شعبی خاص که توسط رئیس قوه قضائیه برای این امر تخصیص می‌ یابد (اختصاص یافته) رسیدگی (نماید) و رای قطعی صادر نماید.

شعب خاص مذکور مبنیاً بر خلاف شرع بین اعلام شده، رای قطعی قبلی را نقض و رسیدگی مجدد اعم از شکلی و ماهوی به عمل می‌ آورند و رای مقتضی (مناسب) صادر می‌ نمایند.

تبصره ۱- آراء قطعی مراجع قضائی (اعم از حقوقی و کیفری) شامل احکام و قرارهای دیوان عالی کشور، سازمان قضائی نیروهای مسلح، دادگاه‌ های تجدیدنظر و بدوی، دادسراها و شوراهای حل اختلاف می‌ باشند.

تبصره ۲- آراء شعب دیوان عالی کشور در باب تجویز (اجازه) اعاده دادرسی و نیز دستورهای موقت دادگاه‌ ها، اگر توسط رئیس قوه قضائیه خلاف شرع بین تشخیص داده شود، مشمول احکام این ماده خواهد بود.

تبصره ۳- در صورتی که رئیس دیوان عالی کشور، دادستان کل کشور، رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح و یا رئیس کل دادگستری استان در انجام وظایف قانونی خود، رای قطعی اعم از حقوقی یا کیفری را خلاف شرع بین تشخیص دهند، میتوانند با ذکر مستندات از رئیس قوه قضائیه درخواست تجویز اعاده دادرسی نمایند. مفاد این تبصره فقط برای یک بار قابل اعمال است؛ مگر اینکه خلاف شرع بین آن به جهت دیگری باشد.

ماده 474 آئین دادرسی کیفری چیست؟

یکی دیگر از تفاوت‌ های ماده 474 و 477 قانون آئین دادرسی کیفری، در این است که، اعاده دادرسی موجود در ماده 474، فقط در خصوص مواردی است که در همین ماده گفته شده است و در خصوص مواردی که دلایل گفته شده در این ماده را ندارند میتوانند از طریق ماده 477 اقدام به اعاده دادرسی نمایند.

برای ثبت اعاده دادرسی ماده 474 قانون آئین دادرسی کیفری، در صورتی‌ که اشخاص بخواهند شخصا اعاده دادرسی نمایند، باید به دفاتر خدمات الکترونیک قضائی، مراجعه نمایند.

درخواست اعاده دادرسی در مورد احکام محکومیت قطعی دادگاه‌ ها اعم از آن‌ که حکم مذکور به اجراء گذاشته شده یا نشده باشد در موارد زیر پذیرفته می‌ شود:

الف – کسی به اتهام قتل شخصی محکوم شود و سپس زنده بودن وی (مقتول) مشخص شود.

ب – چند نفر به اتهام ارتکاب جرمی محکوم شوند و ارتکاب آن جرم به گونه‏‌ ای باشد که نتوان بیش از یک مرتکب برای آن قائل شد.

پ – شخصی به علت انتساب جرمی محکوم شود و فرد دیگری نیز به موجب حکمی از مرجع قضائی به علت انتساب همان جرم محکوم شده باشد، بطوری که از تعارض و تضاد مفاد دو حکم، بی گناهی یکی از آنان مشخص گردد.

ت – درباره شخصی به اتهام واحد، احکام متفاوتی صادر شود.

ث – در دادگاه صالح ثابت شود که اسناد جعلی یا شهادت خلاف واقع گواهان، مبنای حکم بوده است.

ج – پس از صدور حکم قطعی، واقعه جدیدی حادث و یا ظاهر یا ادله جدیدی ارائه شود که موجب اثبات بی گناهی محکوم علیه یا عدم تقصیر وی باشد.

چ – عمل ارتکابی جرم نباشد و یا مجازات مورد حکم بیش از مجازات مقرر قانونی باشد.

جهت دریافت مشاوره در خصوص تفاوت ماده 477 و 474 قانون آئین دادرسی کیفری با گروه مشاوره تخصصی موسسه مهر پارسیان از طریق شماره تماس های 88663925-88663926-88663927 با ما در ارتباط باشید.

تفاوت ماده 474 و 477 آئین دادرسی کیفری چیست؟

همانگونه که گفته شد، با توجه به متن ماده 474 و 477، در ماده 474 جهات و دلایل اعاده دادرسی فقط همان مواردی است که در ماده ذکر شده اما در ماده 477 به هر دلیل که رای خلاف شرع بین باشد، میتوان اعاده دادرسی نمود.

برای ارائه درخواست اعاده دادرسی ماده 474، باید به دفاتر خدمات قضائی مراجعه نمود، اما برای ارائه درخواست اعاده دادرسی ماده 477، با توجه به دستورالعمل اجرایی ماده 477 مصوب 1398، باید به دفتر رئیس کل دادگستری استان، مراجعه نمود.

یکی دیگر از تفاوت‌ های ماده 474 و 477 قانون آئین دادرسی کیفری این است که، بر اساس ماده 475 آئین دادرسی کیفری، کسی که رای بر علیه او صادر شده است، وکیل یا نماینده قانونی او و دادستان کل کشور و دادستان اجرا کننده حکم میتوانند درخواست اعاده دادرسی ماده 474 را ارائه نمایند.

علاوه بر محکوم علیه (کسی که رای بر علیه او صادر شده است) و شاکی، دادستان کل کشور، رئیس دیوان عالی کشور، رئیس کل دادگستری استان نیز میتوانند درخواست اعاده دادرسی نمایند.

پس از ارائه درخواست اعاده دادرسی ماده 474، در صورت موافت با درخواست اعاده دادرسی، دیوان عالی کشور پرونده را به شعبه هم‌ عرض ارسال می‌ کند.

اما در ماده 477 در صورت پذیرش و موافقت رئیس قوه قضائیه با درخواست اعاده دادرسی، پرونده برای رسیدگی ماهوی و شکلی به دیوان عالی کشور ارسال می‌ گردد.

اعاده دادرسی موجود در ماده 474، فقط در خصوص حکم محکومیت قطعی (حکم قطعی حکمی است که امکان واخواهی و تجدیدنظر خواهی ندارد و باید اجرا گردد) میتوان اعمال نمود.

اما اعاده دادرسی موجود در ماده 477 علاوه برای حکم محکومیت، شامل؛ قرارها و دستورهای صادر شده از مراجع قضائی حتی شورای حل اختلاف نیز می‌ شود.

در همین خصوص تبصره 1 ماده 477 قانون آئین دادرسی کیفری بیان می‌ دارد:

آراء قطعی مراجع قضائی (اعم از حقوقی و کیفری) شامل؛ احکام و قرارهای دیوان عالی کشور، سازمان قضائی نیروهای مسلح، دادگاه‌ های تجدیدنظر و بدوی، دادسراها و شوراهای حل اختلاف می‌ باشد.

بهترین وکیل در حوزه اعمال ماده 477 و 474 قانون آئین دادرسی کیفری

بهترین وکیل در حوزه اعمال ماده 477 و 474 قانون آئین دادرسی کیفری، وکیلی است که علاوه بر دانش و مهارت کافی در امر وکالت، اشراف کامل به مواد قانونی و مبحث اعاده دادرسی مدنی و کیفری داشته باشند.

همچنین پرونده‌ های زیادی را برای اعمال ماده 477 و 474، پذیرفته و به نتیجه مطلوب رسانده باشد و موکلین میزان رضایت بالایی را از عملکرد ایشان داشته باشند.

بدین منظور، موسسه حقوقی مهرپارسیان، با مدیریت وکیل پایه یک دادگستری، محمدرضا مهری متانکلائی، جهت ارائه هرگونه مشاوره و پذیرش پرونده در خصوص اعاده دادرسی و اعمال ماده 474 و 477، به شما مخاطبان گرامی، معرفی می‌ گردد.