تقصیر در نگهداری حیوانات خانگی

تقصیر در نگهداری حیوانات خانگی

اگرچه اصل مالکیت اشخاص، به عنوان اصلی محترم و قانونی پذیرفته شده است، ولی فرای این قاعده، قاعده ای وجود دارد که مطابق ان، اعمال قاعده ی مالکیت نمی‌تواند، منافی حقوق حقه و مسلم دیگران باشد. یکی از این مسائل در این زمینه، بحث در مورد اشخاصی است که اقدام به نگهداری حیوانات خانگی در منزل خود می کنند. طبیعی است که اشخاص می‌توانند تحت شرایطی، اقدام به نگهداری حیوانات خانگی در ملک خود کنند، ولی در مقابل ملزم به مراقبت از حیوانات خانگی خود هستند که در این مورد خسارتی متوجه سایرین و همسایه ها نشود. از این رو اگر مالکین حیوانات خانگی مرتکب تقصیر در نگهداری حیوانات خانگی شوند و به همین خاطر خسارت و یا آسیبی به دیگران وارد گردد، از باب مسئولیت مدنی و ضمان، مسئول هستند و ملزم به جبران خسارات وارده خواهند بود.

در این مقاله به بررسی جنبه ی حقوقی تقصیر در نگهداری حیوانات خانگی، موارد ضمان و نفی ضمان که توسط موسسه ی حقوقی و داوری بین‌المللی طلیعه عدالت و مهر پارسیان و دفتر وکالت محمدرضا مهری وکیل پایه یک دادگستری در تهران، منتشر می گردد، پرداخته می‌شود.

سوالات مرتبط با تقصیر در نگهداری حیوانات خانگی

– موارد مسئولیت نگهداری حیوانات خانگی چیست؟ بیمه مسئولیت حیوانات خانگی چیست؟

– نظر قانون جدید در مورد نگهداری حیوانات خانگی چیست؟ نگهداری درندگان به عنوان حیوانات خانگی چه مانعی دارد؟

– مجازات نگهداری حیوانات خانگی چیست؟ بهترین وکیل کیفری در ایران کیست و چه ویژگیهایی دارد؟

مسئولیت نگهداری حیوانات خانگی

در زندگی امروزه، باید برای بررسی مسئولیت نگهداری حیوانات خانگی، بین املاک شخصی و املاک آپارتمانی که در ان اشخاص متعددی به عنوان همسایه، زندگی می کنند، تفاوت قائل گردید. مورد مشترکی که در زمینه ی نگهداری حیوانات خانگی وجود دارد این است که مالکین آن‌ها در قبال نگهداری حیوانات خانگی مسئول هستند و هرگونه ارتکاب تقصیر در نگهداری حیوانات خانگی که برای سایرین، ایجاد مزاحمت نماید، می‌تواند مستلزم جبران خسارت و ضرر و زیان وارده باشد. تقصیر در نگهداری حیوانات خانگی می‌تواند از جنبه های مختلفی قابل بررسی و دارای بعد حقوقی باشد:

یکی از جهت آسیبی که به دلیل نگهداری حیوانات خانگی نسبت به شخص حادث می‌شود. و دیگری اینکه آسیب و مزاحمتی که به دلیل نگهداری حیوانات خانگی در مناطق آپارتمانی و در مواردی که اشخاص دیگر به عنوان همسایه زندگی می کنند، به آن‌ها وارد می‌شود.

در مورد آسیب و جراحتی که به دلیل نگهداری حیوانات خانگی نسبت به شخص دیگری ایجاد می‌شود، قانون هرگونه خسارتی که از نگهداری حیوانات خانگی ایجاد می‌شود، مالک حیوان را مسئول و مقصر نمی داند، مگر اینکه مالک در نگهداری حیوان خانگی خود مرتکب تفریط یا تعدی شده باشد. به هر حال اگر به واسطه ی عمل شخص دیگری، حیوان خانگی خسارت وارد سازد، فاعل ان مسئول جبران خسارت خواهد بود.

با توجه به قانون موجود در زندگی آپارتمان نشینی، همسایه ها و مالکین ساختمان، باید به نحوی در قسمتهای اختصاصی و مشترک آپارتمان، تصرف داشته باشند که با تصرف خود ایجاد مزاحمت و خسارت برای طرف دیگر نکنند. بر اساس قانون، نگهداری حیوانات خانگی در قسمتهای مشترک یا مشاع ممنوع می باشد و با شخصی که اقدام به نگهداری حیوانات خانگی در قسمتهای مشترک یا مشاع می کنند، می توان از باب ایجاد مزاحمت و رفع ان، به دادگاه حقوقی و یا حتی دادسرا و دادگاه کیفری شکایت کرد؛ ولی در مورد قسمتهای اختصاصی آپارتمان، نگهداری حیوانات خانگی در صورتی که موجب آزار و اذیت و دردسر برای همسایه ها نشود، ایجاد مزاحمت نکند و مالک ان در نگهداری دچار تقصیر نگردد، می توان اقدام به نگهداری آن‌ها کرد.

قانون جدید در مورد نگهداری حیوانات خانگی

در مورد مسئولیتهای ناشی از تقصیر در مورد نگهداری حیوانات خانگی، قانون مجازات اسلامی جدید، احکامی را وضع نموده است که تحت شرایط خاص، مالک ان ضامن و مسئول خواهد بود:

– مالک حیوانی که از احتمال حمله ان آگاه است، موظف به نگهداری حیوان خود می باشد و اگر به دلیل تقصیر در نگهداری حیوانات خانگی، صدمه و تلف جانی حادث شود، مسئول جبران خسارات وارده خواهد بود، مگر اینکه از احتمال حمله حیوان آگاه نبوده و عدم آگاهی ناشی از تقصیر او نباشد، که در این صورت ضامن نخواهد بود.

– هرگاه مالک حیوان، توانایی نگهداری حیوان را نداشته باشد، و با این حال آسیبی به شخصی وارد گردد، مقصر شناخته می‌شود.

– هرگاه شخصی با اذن کسی که حق اذن دارد، وارد منزل یا محلی که در تصرف اوست، گردد و از ناحیه حیوان که در ان مکان است صدمه و خسارت ببیند، اذن دهنده ضامن است. در این مورد هیچ فرقی بین اینکه حیوان قبل از اذن در ان محل بوده یا بعدا در ان قرار گرفته باشد و خواه اذن دهنده نسبت به آسیب رسانی ان علم داشته باشد خواه نداشته باشد، وجود ندارد، مگر اینکه آسیب مستند به مصدوم باشد و اذن دهنده از حمله ی حیوان ان آگاه نبوده و یا قادر به رفع خطر نمی‌باشد.

– هرگاه مالک عملی انجام دهد که موجب تحریک یا وحشت حیوان گردد، در این صورت ضامن خسارات و جنایاتی است که حیوان در اثر تحریک یا وحشت وارد می کند مگر انکه عمل مزبور مصداق دفاع مشروع باشد.

– هرگاه مالک سوار حیوان باشد و ان را در معابر عمومی یا دیگر محل های غیر مجاز متوقف نماید، در مورد تمام خسارت‌هایی که ان حیوان وارد می کند و مستند به فعل شخص مزبور می باشد، مالک ضامن است.

مجازات نگهداری حیوانات خانگی

با توجه به تفکیک موضوعاتی که در مورد تقصیر در نگهداری حیوانات خانگی و مزاحمت هایی که از ناحیه ی نگهداری حیوانات خانگی ایجاد می‌شود، انجام شد، در صورتی که مالک مرتکب تقصیر در نگهداری حیوانات خانگی خود گردد، و از ناحیه ی آن‌ها خسارت و یا جراحتی نسبت به اشخاص ایجاد شود، مالک ان ضامن و مشمول مجازات مالی دیه خواهد بود.

از طرفی دیگر هرگاه نگهداری حیوانات خانگی در قسمتهای اختصاصی و یا مشترک آپارتمان، برای همسایه و دیگر مالکین، ایجاد مزاحمت نماید، مشمول مزاحمت می گردد و می توان از مالک مزاحم به خاطر مزاحمت به دادسرا یا دادگاه شکایت نمود.

خدمات موسسه ی حقوقی مهر پارسیان

موسسه ی حقوقی و داوری بین‌المللی طلیعه عدالت و مهر پارسیان به مدیریت جناب آقای محمدرضا مهری، به همراه جمعی از وکلای تخصصی و حقوقی در زمینه ی پرونده‌های مزاحمت و تصرف عدوانی، آماده ی مشاوره و راهنمایی شما عزیزان می‌باشد. جهت تنظیم دادخواست های حقوقی خود با گروه وکلای مهر تماس بگیرید.

نویسنده: سید محسن میرقاسمی – کارشناس ارشد حقوق خصوصی