مجازات فرار از زندان

با بررسی موضوع مجازات فرار از زندان همراهتان هستیم.

 فرار مجرمان و متهمان از جمله جرایمی هستند که موجب بی‌نتیجه ماندن اجرای حکم قضایی خواهد شد، بنابراین جرم فرار از زندان در زمره جرایم علیه عدالت قضایی محسوب خواهد شد. فرار از اجرای عدالت، آن هم در زمانی که شخص به دلیل ارتکاب جرمی محکوم شده است، جرم سنگینی محسوب خواهد شد و قانون‌گذار هم مجازات خاصی را برای آن تعیین می‌نماید.

در گروه وکلای کیفری مهرپارسیان، تیم پژوهشی به بررسی موضوع مجازات فرار از زندان پرداخته و همچنین آماده ارائه خدمات در این زمینه به شما مخاطبان گرامی می‌باشد.

سوالات مهم در بررسی موضوع مجازات فرار از زندان

1. فرار از زندان به چه دلیل است؟
2. انواع فرار از زندان چیست؟
3. علل فرار زندانی از زندان چیست؟
4. مجازات فرار از زندان چیست؟
5. آیا دریافت کمک از وکیل متخصص در زمینه مجازات فرار از زندان الزامی است؟

فرار از زندان به چه دلیل است؟

در حقیقت زندان به عنوان اصلی‌ترين روش مجازات شخص مجرم است و از جمله مجازات‌های رسمی ارتكاب جرم می‌باشد، كه با این وجود دارای آسيب‌ها و صدمات اجتماعی مختلفی می‌باشد که شامل: از دست دادن شغل، طرد شدن از اجتماع، كاهش منزلت اجتماعی و… است.

از طرفی، در خصوص اینکه شخص اولين دفعه زندانی شود و دفعات ديگر، يادگيری ترفندهای خاص ارتكاب مجدد جرم، آشنايی با افراد جديد، و فرار از مجازات‌های قانونی و چگونگی تاثيرات این موارد ذکر شده بر روی یکدیگر ارتباط وجود دارد و به عوامل مختلفی از جمله شرايط داخل زندان، امكانات و مديريت زندان و… بستگی خواهد داشت.

در برخی موارد اشخاص زمانی که مرتکب جرمی می‌شوند، حکم حبس (زندان) خواهند گرفت و به زندان می‌روند، در صورتی که اقدام به فرار از زندان نمایند این موضوع از مجازات سنگینی برخوردار می‌باشد.

انواع فرار از زندان چیست؟

فرار متهم یا مجرم از زندان به چند نوع صورت می‌گیرد:

1. در بعضی موارد امکان دارد شخصی متهم به جرمی باشد ولی هنوز حکم محکومیت برای او صادر نشده باشد و فقط دستور بازداشت او صادر شده باشد و در اینجا شخص از بازداشتگاه فرار کند.
2. در بعضی موارد دیگر امکان دارد شخصی مجرم باشد و حکم محکومیت او هم صادر شده باشد و در اینجا شخص از زندان فرار کند.

در هر دو مورد بیان شده، شخص به مجازات مقرر در قانون مجازات اسلامی محکوم خواهد شد.

3. مورد دیگر این است که در برخی اوقات امکان دارد، متهم یا مجرم از کسانی برای فرار کمک گرفته باشد و یا بعد از فرار او کمک به مخفی نمودن مرتکب کنند یا وسایل فرار را برای او فراهم کنند که در این موارد نیز مجازات شخصی که به مرتکب کمک کرده است و هم متهم یا مجرم در قانون مشخص شده است.

علل فرار زندانی از زندان چیست؟

در حقیقت سلب آزادی مرتکبان جرایم، توسط مراجع قضایی یک اهرم سنگین برای فشار روی اشخاص زندانی شده می‌باشد، به همین دلیل بعضی از زندانیان که محکومیت‌های بالایی دارند، جان خود را در معرض خطر می‌بینند، اقدام به فرار از زندان خواهند کرد:

زندان اصلاحی: این نوع زندان برای اصلاح افرادی می‌باشد که به عادت بدی گرفتار هستند. به عنوان مثال معتادان به مواد مخدر.

زندان احتیاطی: این نوع زندان، برای افرادی است که برای حادثه مهمی مانند قتل نفس و… برای مدت موقت زندانی هستند.

زندان تأدیبی: این نوع زندان بیشتر برای کودکانی می‌باشد که دارای جنبه تأدیبی و تربیتی است.

زندان سیاسی: زندان سیاسی معمولا برای افرادی می‌باشد که فعالیت‌های سیاسی آن‌ها مخالف مصلحت جامعه و نظام است.

زندان استحقاقی: مقصود از استحقاق در این‌جا گرفتن حق می‌باشد. به عنوان مثال بدهکاری که از ادای دین خودداری کرده است.

زندان حفاظتی: این نوع زندان در انقلاب‌ها و طوفان‌های اجتماعی و هیجان احساسات عمومی مطرح است.

مجازات فرار از زندان چیست؟

ماده ۵۴۷ قانون مجازات اسلامی:

«هر زندانی که از زندان یا بازداشتگاه فرار نماید به شلاق تا (۷۴) ضربه یا سه تا شش ماه حبس محکوم می‌شود و اگر برای فرار درب زندان‌ را شکسته یا آن را خراب کرده باشد، علاوه بر تامین خسارت وارده به هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

تبصره – زندانیانی که مطابق آئین‌نامه زندانها به مرخصی رفته و خود را در موعد مقرر بدون عذر موجه معرفی ننمایند فراری محسوب و به‌ئمجازات فوق محکوم میگردند.»

بنابراین مطابق ماده قانونی فوق در صورتی که زندانی از زندان فرار کند به شلاق تا ۷۴ و یا حبس از سه تا شش ماه محکوم خواهد شد و این مجازات اگر زندانی حین فرار خسارتی وارد کند مانند شکستن درب زندان مشمول هردو مجازات یعنی هم مجازات شلاق و هم حبس خواهد بود.»

ماده ۵۴۸ قانون مجازات اسلامی:

«هرگاه ماموری که موظف به حفظ یا ملازمت یا مراقبت متهم یا فرد زندانی بوده در انجام وظیفه مسامحه و اهمالی نماید که منجر به فرار‌ وی شود به شش ماه تا سه سال حبس یا جزای نقدی از سه تا هجده میلیون ریال محکوم خواهد شد.»

ماده 549  قانون مجازات اسلامی:

«هر کس که مامور حفظ یا مراقبت یا ملازمت زندانی یا توقیف شده‌ای باشد و مساعدت در فرار نماید یا راه فرار او را تسهیل کند یا برای ‌فرار وی تبانی و مواضعه نماید به ترتیب ذیل مجازات خواهد شد:

‌الف – اگر توقیف شده متهم به جرمی باشد که مجازات آن اعدام یا رجم یا صلب است و یا زندانی به یکی از این مجازات‌ها محکوم شده ‌باشد به ‌سه تا ده سال حبس و اگر محکومیت محکوم‌علیه حبس از ده سال به بالا باشد و یا توقیف شده متهم به جرمی باشد که مجازات آن حبس از ده سال به‌ بالاست به یک تا پنج سال حبس و چنانچه محکومیت زندانی و یا اتهام توقیف شده غیر از موارد فوق‌الذکر باشد به شش ماه تا سه سال حبس محکوم‌خواهد شد.

ب – اگر زندانی محکوم به قصاص یا توقیف شده متهم به قتل مستوجب قصاص باشد. عامل فرار موظف به تحویل دادن وی می‌باشد. و در صورت‌ عدم تحویل زندانی می‌شود و تا تحویل وی در زندان باقی می‌ماند. و چنانچه متهم غیاباً محاکمه و برائت حاصل کند و یا قتل شبه عمد یا خطئی ‌تشخیص داده شود عامل فرار به مجازات تعیین شده در ذیل بند (‌الف) محکوم خواهد شد و اگر فراری فوت کند و یا تحویل وی ممتنع شود چنانچه‌ حکوم به قصاص باشد فراری دهنده به پرداخت دیه به اولیای دم مقتول محکوم خواهد شد.

ج – اگر متهم یا محکومی که فرار کرده محکوم به امر مالی یا دیه باشد:

عامل فرار علاوه بر مجازات تعیین شده در ذیل بند الف ضامن پرداخت دیه‌ و مال محکوم به نیز خواهد بود.»

ماده 550 قانون مجازات اسلامی:

«هر یک از مستخدمین و مامورین دولتی که طبق قانون مامور دستگیری کسی بوده و در اجرای وظیفه دستگیری مسامحه و اهمال (کوتاهی) کرده‌ باشد به پرداخت یکصد هزار تا پانصد هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد و چنانچه مسامحه و اهمال به قصد مساعدت (همکاری) بوده که منجر به فرار وی‌ شده باشد علاوه بر مجازات مذکور به حبس از شش ماه تا سه سال محکوم می‌شود.»

ماده ۵۵۱ قانون مجازات اسلامی:

«اگر عامل فرار از مامورین مذکور در ماده (۵۴۹) نباشد و عامداً موجبات فرار اشخاصی که قانوناً زندانی یا دستگیر شده‌اند را فراهم آورد به‌طریق ذیل مجازات خواهد شد:

‌الف – چنانچه زندانی محکوم به اعدام یا حبس دائم یا رجم (سنگسار) یا صلب (دار زدن) بوده مجازات او یک تا سه سال حبس و اگر زندانی متهم به جرمی بوده که ‌مجازات آن اعدام یا رجم یا صلب است مجازات از شش ماه تا دو سال حبس و چنانچه محکومیت زندانی و یا مجازات قانونی توقیف شده غیر از‌موارد فوق‌الذکر باشد مجازات او سه ماه تا یک سال حبس خواهد بود.

ب – اگر زندانی محکوم به قصاص باشد عامل فرار موظف به تحویل دادن وی می‌باشد و در صورت عدم تحویل زندانی می‌شود و تا تحویل وی‌در زندان باقی می‌ماند. چنانچه فراری فوت کند و یا تحویل وی ممتنع شود فراری‌دهنده به پرداخت دیه به اولیای دم مقتول محکوم خواهد شد.»

ماده ۵۵۲ قانون مجازات اسلامی:

«هر کس به شخص زندانی یا توقیف شده برای مساعدت به فرار اسلحه بدهد به حبس از دو تا پنج سال محکوم می‌شود.»

ماده ۵۵۳ قانون مجازات اسلامی:

«هر کس شخصی را که قانوناً دستگیر شده و فرار کرده یا کسی را که متهم است به ارتکاب جرمی و قانوناً امر به دستگیری او شده است ‌مخفی کند یا وسایل فرار او را فراهم کند به ترتیب ذیل مجازات خواهد شد:

‌چنانچه کسی که فرار کرده محکوم به اعدام یا رجم یا صلب یا قصاص نفس و اطراف و یا قطع ید (دست) بوده مجازات مخفی‌کننده یا کمک‌کننده او در فرار،‌حبس از یک تا سه سال است و اگر محکوم به حبس دائم یا متهم به جرمی بود که مجازات آن اعدام یا صلب است محکوم به شش ماه تا دو سال حبس‌خواهد شد.

در سایر حالات مجازات مرتکب یک ماه تا یک سال حبس خواهد بود.

تبصره – در صورتی که احراز شود فرد فراری ‌دهنده و یا مخفی‌کننده یقین به بی‌گناهی فرد متهم یا زندانی داشته و در دادگاه نیز ثابت شود از مجازات‌ معاف خواهد شد.»

ماده ۵۵۴ قانون مجازات اسلامی:

«هر کس از وقوع جرمی مطلع شده و برای خلاصی مجرم از محاکمه و محکومیت مساعدت کند از قبیل این که برای او منزل تهیه کند یا ‌ادله جرم را مخفی نماید یا برای تبرئه مجرم ادله جعلی ابراز کند حسب مورد به یک تا سه سال حبس محکوم خواهد شد.

تبصره – در موارد مذکور در ماده (۵۵۳) و این ماده در صورتی که مرتکب از اقارب درجه اول متهم باشد مقدار مجازات در هر مورد از نصف حداکثر‌ تعیین شده بیشتر نخواهد بود.»

وکیل متخصص پرونده فرار از زندان 

دریافت مشاوره از وکیل متخصص و مجرب در زمینه موضوع مجازات فرار از زندان موجب کسب اطلاعات دقیق می‌شود. همچنین با ارائه راهکارهای قانونی و اصولی در زمینه موضوع مجازت فرار زندان موجب می‌شود. تا مطابق ظرفیت های قانونی و با سرعت بالاتر و روند راحت‌تر به نتیجه برسید.

جهت مشاوره درباره موضوع مجازات فرار از زندان، ما موسسه حقوقی مهر پارسیان، با مدیریت محمدرضا مهری را به شما معرفی می‌کنیم که دارای وکلای متخصص و باتجربه در زمینه موضوع مجازات فرار از زندان است.

جهت دریافت نوبت مشاوره و کسب اطلاعات بیشتر درباره موضوع مجازات فرار از زندان، می‌توانید با شماره تماس‌های موسسه حقوقی مهر پارسیان نیز، تماس حاصل نمایید.