دادسرای ویژه روحانیت تهران

دادسرای ویژه روحانیت تهران

دادسرای ویژه روحانیت تهران، یکی از دادسراهای تخصصی و اختصاصی شهر تهران است که پیرو تشکیل دادسرا و دادگاه ویژه روحانیت، به دستور بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران، و آیین نامه بعدی ان در سال 1369 تشکیل گردید. وظیفه دادسرای ویژه روحانیت تهران، علاوه بر رسیدگی به جرایم و تخلفات خلاف شان روحانیون، حفظ شان و جایگاه نهاد روحانیت نیز می‌باشد. کما اینکه در آیین نامه تشکیل دادسرای ویژه روحانیت، پیشگیری از وقوع جرم و تخلف و همچنین تذکر به روحانیون محترم نیز به عنوان یکی از رسالت های دادسرای ویژه روحانیت ذکر شده است. در بعضی از شهرها که دادسرای ویژه روحانیت تشکیل و دایر نشده است، دادسرای انقلاب، در موارد فوری و لزوم دخالت مقام قضایی در جرایمی که مرتکب ان روحانی باشد، امکان ورود و جمع آوری ادله را دارد. اما آشنایی با مفهوم روحانی، جرایم روحانیون، تخلفات روحانیون، اعمال خلاف شان روحانیت و همچنین سازمان و تشکیلات دادسرای ویژه روحانیت تهران، مورد بررسی و کنکاش دفتر وکالت محمدرضا مهری، وکیل پایه یک و قاضی سابق دادگستری قرار گرفته است. گروه وکلای مهر، وابسته به موسسه حقوقی و پژوهشی محمدرضا مهری، در تکمیل مطالب مرتبط با دادسرای ویژه روحانیت تهران، تحقیق حاضر را تکمیل نموده و در سایت رسمی محمدرضا مهری، حقوقدان و مدرس دانشگاه، منتشر خواهد نمود.

سوالات متداول درباره دادسرای ویژه روحانیت تهران

• به چه کسی روحانی اطلاق می‌شود؟ آیا ممکن است فرد لباس شخصی هم مشمول تعریف روحانی باشد؟
• صلاحیت دادسرای ویژه روحانیت تهران در چه جرایمی است و شروع به رسیدگی در دادسرای ویژه روحانیت چگونه است؟
• وکیل متخصص در دادسرای ویژه روحانیت تهران چگونه انتخاب می‌شود؟
• آیا امکان اعتراض به قرارهای صادر شده در دادسرای ویژه روحانیت تهران برای شاکی وجود دارد؟
• دعاوی حقوقی و مطالبات عادی اشخاص علیه روحانیون و روحانیون علیه اشخاص عادی در چه مرجعی رسیدگی می‌شود؟
• آیا به شکایت فرد روحانی علیه اشخاص عادی هم در دادسرای ویژه روحانیت تهران رسیدگی می‌شود؟
• موارد احاله پرونده در دادسرای ویژه روحانیت تهران کدام است و به دستور کدام مرجع انتخاب می‌شود؟
• انتصاب دادستان ویژه روحانیت تهران با چه مقامی است؟

تعریف روحانی

بر اساس آیین نامه دادسراها و دادگاه ویژه روحانیت، روحانی به کسی اطلاق می‌شود که ملبس به لباس روحانیت و یا مشغول به تحصیل در یکی از حوزه های علمیه سراسر کشور باشد. اشخاص روحانی که با لباس شخصی تردد می‌نمایند و یا شاغل در دستگاهها به صورت لباس شخصی باشند، اگر عرفا روحانی محسوب شوند، مشمول تعریف روحانی قرار می گیرند و رسیدگی به جرایم آن‌ها نیز در صلاحیت دادسرای ویژه روحانیت قرار دارد.

صلاحیت دادسرای ویژه روحانیت تهران

دادسرای ویژه روحانیت و دادگاه ویژه روحانیت، برای اولین بار در سال 1358 به دستور بنیانگذار جمهوری اسلامی، بنا نهاده شد. در سال 1369، آیین نامه دادسرا و دادگاه ویژه روحانیت به تصویب مقام معظم رهبری قرار گرفته و برای اجرا به دادسرای ویژه روحانیت ارسال گردید. دادسرای ویژه روحانیت، علاوه بر رسیدگی به جرایم روحانیون طبق تعریف پیش گفته، نسبت به حفظ شان و جایگاه روحانیت از طریق پیشگیری از جرایم احتمالی اقدام می‌نماید. دادسرای ویژه روحانیت، در شهرهای تهران، اصفهان، قم، اهو از، کرمان، رشت، همدان و تبریز، دایر شده است. وظایف اصلی دادسرای ویژه روحانیت، پیشگیری از نفوذ افراد تبهکار به جامعه روحانیت و همچنین به کیفر رساندن روحانیون متخلف است. پیشگیری از تخلفات روحانیون و پیشگیری از وقوع جرم توسط روحانیون با تذکر و تبیین مسائل خلاف شان روحانیت، ارشاد روحانیون در موارد خلاف شان، رسیدگی به جرایم روحانیون و شکایت علیه روحانیون، رسیدگی به موضوعاتی که توسط مقام معظم رهبری به دادسرای ویژه روحانیت ارجاع می‌شود، رسیدگی به اختلافات محلی که به روحانیت مرتبط است، عمده صلاحیت دادسرای ویژه روحانیت است. البته بنا به تصمیم دادستان ویژه روحانیت، پرونده‌های خاص که مرتبط با روحانیون باشد، قابل ارجاع به دادسرا و دادگاه ویژه روحانیت است. با توجه به تخصصی و اختصاصی بودن دادسرا و دادگاه ویژه روحانیت و همچنین صلاحیت برتر این مرجع قضایی نسبت به سایر مراجع قضایی، وقوع اختلاف در صلاحیت با دادسرای ویژه روحانیت تهران متصور نیست و نظر دادستان ویژه روحانیت تهران در این گونه موارد اختلافی لازم الاتباع است.

جرایم روحانیون

علاوه بر جرایم عمومی که در قانون مجازات اسلامی و سایر قوانین کیفری ایران جرم بوده و برای آن‌ها مجازات تعیین شده است، ممکن است عملی که برای سایر افراد جامعه عادی بوده و جرم محسوب نشود، برای شخص روحانی به واسطه جایگاه بالای اجتماعی وی، جرم محسوب شود. حتی رسیدگی به تخلفات و امور خلاف شان روحانیت، ممکن است که برای شخص روحانی جرم محسوب شود و موجب محرومیت وی از به تن کردن لباس روحانیت و یا به اصطلاح، خلع لباس شود. دادسرای ویژه روحانیت تهران به جرایم ارتکابی روحانیون در حوزه قضایی استان تهران رسیدگی می‌نماید و با نظر دادستان ویژه روحانیت به جرایم روحانیون سایر شهرها هم امکان ورود دارد.

دادستان ویژه روحانیت

انتصاب دادستان ویژه روحانیت کشور، مستقیما توسط رهبر معظم جمهوری اسلامی ایران صورت می‌گیرد. دادستان ویژه روحانیت سایر شهرها، با حکم مستقیم دادستان ویژه روحانیت منصوب انجام می‌شود و سایر مقامات قضابی نیز با حکم  دادستان منصوب، به این سمت گمارده می‌شوند. رییس شعبه اول دادگاه ویژه روحانیت و حاکم شرع شعبه اول نیز مستقیما توسط مقام معظم رهبری انتخاب و منصوب می‌شود.

نحوه رسیدگی در دادسرای ویژه روحانیت

با طرح شکایت شاکی و یا گزارش واصله از ارتکاب تخلف و یا جرم توسط شخص روحانی و ارجاع دادستان ویژه روحانیت، دادیار دادسرای ویژه نسبت به رسیدگی به موضوع اقدام می‌نماید. در مراحل رسیدگی، سعی در ایجاد صلح و سازش بین شاکی و روحانی مشتکی عنه خواهد شد و در صورت احراز جرم و یا تخلف و عدم گذشت شاکی و یا غیر قابل گذشت بودن موضوع، پرونده با صدور کیفرخواست توسط دادستان، به دادگاه ویژه روحانیت همان حوزه ارجاع می‌شود. حکم دادگاه ویژه روحانیت قابل اعتراض در دادگاه تجدید نظر ویژه روحانیت می باشد که فقط در تهران مستقر است. حکم دادگاه تجدید نظر، فقط از جانب روحانی مشتکی عنه قابل اعاده دادرسی می‌باشد. ذکر این نکته لازم است که فقط به شکایت های کیفری علیه روحانی در دادسرای ویژه روحانیت رسیدگی می‌شود. دعاوی حقوقی و یا خانوادگی شخص روحانی و یا شکایت روحانی از اشخاص در محاکم عمومی دادگستری قابل طرح و رسیدگی است. به اتهامات شرکای جرم و معاونین جرم و کلیه افراد دخیل در پرونده‌های دادسرای ویژه روحانیت تهران، در دادسرای ویژه روحانیت انجام می‌شود.

نحوه رسیدگی در دادگاه ویژه روحانیت

دادگاه ویژه روحانیت فقط به جرایمی رسیدگی می کند که با صدور کیفر خواست به دادگاه ارجاع شده باشد. در صورتی که دادگاه ویژه روحانیت در حین رسیدگی متوجه ارتکاب جرم دیگری از سوی شخص یا اشخاص روحانی و مرتبط با آن‌ها برخورد نماید و موضوع در کیفر خواست قید نشده باشد، مجاز به رسیدگی می‌باشد. دادگاه ویژه روحانیت به عنوان حکم تکمیلی می‌تواند روحانی مجرم را به خلع لباس روحانیت محکوم نماید. امکان تعلیق اجرای مجازات روحانی مجرم نیز از سوی دادگاه ویژه روحانیت وجود دارد.

نشانی دادسرای ویژه روحانیت تهران و حدود صلاحیت ان

دادسرای ویژه روحانیت تهران، در خیابان ولیعصر- سه راه زعفرانیه- خیابان مقدس اردبیلی- جنب فرمانداری شمیرانات واقع شده است و رسیدگی به کلیه جرایم مذکور در آیین نامه دادسرا و دادگاه ویژه روحانیت استان تهران را بر عهده دارد. در مواردی که حسب صلاحدید دادستان منصوب، احاله پرونده ای به دادسرای ویژه روحانیت تهران ضرورت دارد، دادسرای ویژه روحانیت تهران، صلاحیت رسیدگی به جرم را دارد.

وکیل دادسرای ویژه روحانیت

بر اساس مصو به مجمع تشخیص مصلحت نظام، روحانی مشتکی عنه یا متهم، امکان انتخاب وکیل پایه یک دادگستری را فقط از بین روحانیونی دارد که به عنوان وکیل دادسرای ویژه روحانیت معرفی شده اند. اما شاکی می‌تواند وکیل غیر روحانی داشته باشد و این مصو به درباره مشتکی عنه و روحانی متهم مقرر شده است. جهت مشاوره حقوقی درباره صلاحیت دادسرای ویژه روحانیت تهران و یا انتخاب وکیل پایه یک دادگستری جهت طرح شکایت در دادسرای ویژه روحانیت تهران، با دفتر وکالت دکتر محمدرضا مهری وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی تماس حاصل فرمایید.