تمکین خاص

امروز با موضوع تمکین خاص با شما هستیم.

تمکین به معنی اطاعت و پیروی کردن، می‌باشد. در قانون کشور ما در بحث خانواده از تمکین سخن به میان آمده است. تمکین کردن یا تمکین نکردن زن در قانون خانواده دارای آثار متفاوتی می‌باشد که در مقاله تمکین خاص، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

تمکین خاص زن چیست و مجازات تمکین خاص نکردن برای زن چیست؟
نحوه اثبات تمکین خاص نکردن زن، چیست و چه راه‌هایی برای اثبات آن متصور است؟
حق حبس چیست و تمکین نکردن زن به واسطه اعمال حق حبس، چه آثاری دارد؟
عدم تمکین (تمکین نکردن) درباره مرد هم متصور است؟
در این صورت زن چه حقوقی دارد؟
راه اثبات انجام وظایف زناشویی و تمکین خاص زن، چیست؟

برای پاسخگویی به این سوالات با ما همراه باشید

تمکین چیست؟ انواع آن کدامند؟

تمکین در قانون خانواده کشور ما یکی از وظایف زن در برابر شوهر می‌باشد که به دو نوع «تمکین خاص» و «تمکین عام» تقسیم می‌شود.

تمکین عام چیست؟

تمکین عام به انجام وظایف خانوادگی، اطاعت از شوهر و پذیرفتن ریاست شوهر بر خانواده است. وظیفه تمکین عام باعث می‌شود که زن نظرات مرد را در مورد تربیت فرزندان، امور خانوادگی، کارها و روابط اجتماعی خود را بپذیرد و از آن اطاعت کند.

تمکین خاص چیست؟

تمکین خاص به برآوردن درخواست‌های جنسی شوهر می‌گویند، در واقع تمکین خاص، حقی است که مرد به عهده زن دارد.

آثار حقوقی عدم تمکین خاص چیست:

از آثار حقوقی عدم تمکین (تمکین نکردن) خاص زن از مرد، می‌توان به تعلق نگرفتن نفقه به زن و اجازه ازدواج مجدد به مرد اشاره نمود.

البته وظایف خاص زناشویی هم برای مرد و هم برای زن وجود دارد. اگر مرد، امکان برطرف کردن نیاز جنسی همسرش را نداشته باشد، زن با اثبات موضوع، می‌تواند از باب عسر و حرج، درخواست طلاق نماید.

الزام به تمکین در صیغه موقت

در نقطه مقابل، تمکین نکردن زن نسبت به مرد و انجام ندادن وظایف خاص زناشویی، می‌تواند موجب درخواست، الزام به تمکین از سوی مرد در دادگاه خانواده باشد. در صورت صدور حکم قطعی مبنی بر الزام زن به تمکین و باز تمکین نکردن زن، مرد می‌تواند از دادگاه خانواده، اجازه ازدواج مجدد دریافت نموده و ازدواج نماید.

امکان عدم تمکین زن

اکثر فقهای شیعه معتقدند که تمکین زن مشروط به رعایت وظایف از سوی مرد نیست. پس زن در هر حال باید وظایف خود را انجام دهد حتی اگر مرد وظایفش را به انجام نرساند. اما مواردی نیز استثنا هستند.

قطعاً زن می‌تواند در صورت عدم انجام  وظایف از سوی مرد الزام او را از دادگاه بخواهد ولی حق تمکین نکردن را ندارد.

تمکین خاص

اگر زن مانع مشروع و عذر موجهی برای تمکین نکردن داشته باشد می‌تواند از شوهرش تمکین نکند. برای مثال در ماده ۱۱۲۷ قانون مدنی آمده که اگر شوهر بعد از عقد مبتلا به یک بیماری مقاربتی شود زن حق دارد از نزدیکی با او خودداری کند.

در قوانین ایران پذیرفته شده است که زن در صورت پرداخت نشدن هزینه‌های زندگی (نفقه) می‌تواند به دادگاه مراجعه و الزام شوهر به پرداخت نفقه را بخواهد و اگر شوهر حاضر به پرداخت نفقه نباشد یا ناتوان از پرداخت باشد می‌تواند از دادگاه درخواست اجبار او را به طلاق کند.

نمونه دادخواست الزام به تمکین

البته به جز نفقه تکالیف دیگر شوهر مانند حسن معاشرت، استحکام مبانی خانواده، حق قسم و نزدیکی، اصولاً از نوعی نیستند که دادگاه بتواند شوهر را به آن‌ها مجبور کند، پس زن تنها می‌تواند برای الزام شوهر به طلاق اقدام کند.

حق حبس چیست؟

حق حبس به حقی گفته می‌شود که در آن، زن حق دارد از برقراری رابطه زناشوئی خودداری کند تا زمانی که مرد مهریه او را به طور کامل پرداخت نکرده باشد.به عبارتی ساده‌تر در قانون مدنی و در مواردی که مهریه زن عندالمطالبه است، برای زن، حقی قرار داده شده است که حق حبس نامیده می‌شود.

تنها زمانی زن می‌تواند از تمکین مرد خودداری کند که مرد از پرداخت مهریه خودداری کند. این حق که نوعی «حق حبس» معروف به «حق امتناع زن» است بنا به نظر مشهور تا قبل از اولین آمیزش جنسی است.

الزام به تمکین

ماده ۱۰۸۵ قانون مدنی در این مورد گفته ‌است: «زن می‌تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء (انجام) وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع (خودداری) کند مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع (خودداری) مسقط (ساقط کننده) حق نفقه (هزینه و مخارج زندگی) نخواهد بود».

گاهی زن با استفاده از حق حبس، در ابتدای زندگی مشترک، تا زمان دریافت مهریه در مهریه عندالمطالبه (مهریه‌ای که به محض مطالبه زن باید پرداخت شود)، می‌تواند از تمکین خاص (برقراری رابطه زناشوئی) خودداری نماید. در این حالت حق عدم پرداخت نفقه و یا ازدواج مجدد برای مرد وجود ندارد.

لیست بهترین وکلای خانواده

به بیانی کامل‌تر، زن باکره‌ای که با همسرش رابطه جنسی برقرار نکرده است، می‌تواند تا زمان وصول مهریه، از ایفای (انجام) وظایف زناشویی و تمکین خاص، خودداری نماید. در این حالت شوهر نمی‌تواند به تمکین نکردن زن استناد نموده و نفقه زن را پرداخت نکند، یا برای اثبات تمکین نکردن زن و الزام به تمکین، دادخواست تقدیم دادگاه نماید. اعمال حق حبس، حق ازدواج مجدد و یا عدم پرداخت نفقه به زن را برای مرد، ثابت نمی‌کند.

راه های اثبات عدم تمکین خاص چیست؟

• ترک زندگی مشترک توسط زن و ادامه ندادن زندگی مشترک با شوهر
• درخواست معرفی به پزشکی قانونی و معاینه زن
• اقرار زن در جلسه دادگاه و نزد قاضی
• شهادت شهودی که احتمالا زن نزد آنان تمکین نکردن خود را بازگو کرده است.
• سایر اوضاع و احوالی که موجب علم قاضی شود.

مجازات عدم تمکین خاص

تمکین کردن یا تمکین نکردن زن، امری شخصی است و به هیچ عنوان برای تمکین زن، مجازاتی اعمال نمی‌شود. البته مقصود از مجازات، جنبه کیفری و مجازات موضوع است.

وکیل خانواده مشهد

اما مرد می‌تواند با مراجعه به دادگاه خانواده، الزام به تمکین زن را درخواست کند. دادگاه با بررسی موضوع، در صورت اثبات تمکین نکردن  زن بدون عذر موجه، رای به الزام زن به تمکین از شوهرش می‌دهد. رای الزام به تمکین، اعلام کننده است و زن را مجبور به تمکین از شوهر نمی‌کنند.

وکیل تخصصی الزام به تمکین

 آثار حقوقی در صورت تمکین نکردن زن، حتی با وجود محکومیت قطعی به الزام به تمکین برای زن را در بردارد، که به شرح زیر است:

• زن مستحق دریافت نفقه نخواهد بود، در صورت عدم تمکین خاص، دیگر نفقه‌ای به زن تعلق نمی‌گیرد.
• اجازه ازدواج مجدد مرد، در صورت قطعیت حکم الزام به تمکین زن و عدم اجرای رأی و نظر دادگاه و در صورت طرح دعوای تجویز ازدواج مجدد توسط مرد، دادگاه اجازه ازدواج مجدد به مرد خواهد داد.

عدم تمکین مرد

همانطور که پیشتر بیان شد مرد نیز موظف است به وظایف زناشویی عمل کند، هرچند در حقوق خانواده و قانون مدنی اصطلاحی با عنوان عدم تمکین مرد نداریم.

وکیل تمکین

اما اگر مرد، به وظایف زناشویی و برقراری رابطه جنسی با همسرش خودداری کند و این موضوع در دادگاه به اثبات برسد، و یا ناتوانی جنسی مرد، با طرح دعوا توسط همسرش در دادگاه به اثبات برسد، زن، از باب عسر و حرج (سختی در زندگی)، می‌تواند تقاضای طلاق نماید، چرا که نه پرداخت نفقه به عهده اوست که در صورت انجام ندادن وظایف از سوی شوهر، حق عدم پرداخت نفقه داشته باشد و نه برای مرد حق حبس متصور است.

حق حبس زن

از آنجایی که حق ازدواج مجدد زن شوهردار هم، امکان‌پذیر نیست، حق طلاق زن در این گونه موارد تنها حقی  است که زن می‌تواند از آن استفاده نماید.

حقوق متقابل زن و مرد در زندگی مشترک، در قانون مدنی و همچنین تعالیم اسلامی و قران مجید به دقت برشمرده شده است و زن و مرد، مکلف به حسن معاشرت با یکدیگر و رعایت احترام متقابل هستند.

حق حبس زوجه چیست؟

موسسه حقوقی بین‌المللی مهر پارسیان آمادگی خود را جهت ارائه خدمات مشاوره و قبول وکالت در مورد موضوع تمکین خاص اعلام می‌دارد.