مجازات ارتشاء

مجازات ارتشاء در پی وقوع جرم رشوه تعیین می‌شود و جرم رشوه از دو جرم رشا و ارتشا تشکیل شده است؛ رشا به معنی رشوه دادن و ارتشا به معنی رشوه گرفتن است و مجرمین هر دو جرم مجازات خواهند شد.

قبل از ارائه هر چیز باید بگوییم چنانچه درگیر پرونده و دعاوی حقوقی مانند دعاوی خانوادگی و یا دعاوی کیفری مانند کلاهبرداری، فروش مال غیر، پولشویی و… هستید، جهت دسترسی به بهترین وکلای پایه یک دادگستری از طریق شماره تماس‌های درج شده در این مقاله با ما در تماس باشید.

کارمندان دولت در چارچوب قانون و آیین‌نامه‌ها، موظف به انجام وظیفه هستند.

اما گاهی کارمندان ادارات و نهاد‌های دولتی با تحت فشار گذاشتن اشخاص یا دادن وعده‌های واهی (بیهوده)، اعمال نفوذ‌های غیرقانونی و سایر اعمال مشابه از آنان وجوهی دریافت می‌کنند.

این وجوه در برابر انجام دادن یا انجام ندادن عملی که قانوناً وظیفه آن کارمند دولت بوده است، دریافت می‌شود.

این جرم در حقوق کیفری ایران، رشا (رشوه دادن) و ارتشا (رشوه گرفتن) نام دارد و به پرداخت رشوه توسط شخص، رشا و به دریافت آن توسط مامور دولت، ارتشا گفته می‌شود.

به عبارت دیگر رشوه به مالی گفته می‌شود که به کارمند دولت در قبال اجرا کردن یا اجرا نکردن وظایف او یا وظایف کارمند دیگری در همان سازمان پرداخته می‌شود به شرط آن‌که آن کار مربوط به وظایف او یا یک کارمند دیگر باشد.

هر دو جرم رشوه دادن و رشوه گرفتن، در زمره جرایم علیه امنیت آسایش عمومی است و گسترش آن موجب فساد در نظام اداری و اقتصادی کشور خواهد شد.

نکات مهمی که در این مقاله پیرو بحث مجازات ارتشاء بررسی خواهند شد:

1) در چه شرایطی جرم ارتشاء (رشوه گرفتن) تحقق می‌یابد؟

2) نحوه شکایت از جرم ارتشاء چگونه است؟

3) چه مجازاتی برای جرم ارتشاء در قانون پیش‌بینی شده است؟

4) آیا وکیل تخصصی پرونده رشاء (رشوه دادن) و ارتشاء را می شناسید؟

تعریف قانونی جرم رشاء و ارتشاء

برای تحقق هر جرم باید سه شرط وجود داشته باشد که حقوق‌دانان به آنها ارکان تشکیل دهنده جرم می‌گویند و عبارتند از رکن قانون و رکن مادی و رکن معنوی.

رکن قانونی یعنی رفتار انجام شده در قانون جرم باشد و برای آن مجازات تعیین شده است.

بنابراین رکن قانونی جرم ارتشا ماده ۳ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا (رشوه گرفتن)، اختلاس و کلاهبرداری است که مقرر می‌دارد:

هر یک از مستخدمین و مأمورین دولتی اعم از قضایی و اداری یا شورا‌ها یا شهرداری‌ها یا نهاد‌های انقلابی و به طور کلی قوای سه‌گانه.

همچنین نیرو‌های مسلح یا شرکت‌های دولتی یا سازمان‌های دولتی وابسته به دولت یا مأمورین به خدمات عمومی خواه رسمی یا غیر رسمی برای انجام دادن یا انجام ندادن امری که مربوط به سازمان‌های مزبور است، وجه یا مال یا سند پرداخت وجه (مانند چک و سفته) یا تسلیم مالی را مستقیماً یا غیر مستقیم قبول کند، در حکم مرتشی است.

اعم از اینکه امر مذکور مربوط به وظایف آن‌ها بوده یا آن که مربوط به مأمور دیگری در آن سازمان باشد، خواه آن کار را انجام داده یا نداده و انجام آن بر طبق حقانیت و وظیفه بوده یا نبوده باشد یا آن که در انجام یا عدم انجام آن مؤثر بوده یا نبوده باشد، مجازات می‌شود.

قبول هدیه غیر مستقیم هم از مصادیق رشوه گرفتن و رشوه دادن هستند.

نحوه شکایت از جرم ارتشاء

طبق قانون، رشوه‌دهنده نیز مجرم بوده و مجازات می‌شود مگر اینکه ثابت کند که از دادن رشوه ناگزیر بوده و تحت شرایط اضطرار، رشوه پرداخت کرده است.

آیا رشوه دهنده مجبور هم مجازات می‌شود؟

اثبات شرایط اضطرار، امری فنی و حقوقی است که باید با کمک و نظارت متخصص حقوقی انجام شود یا پرداخت رشوه را گزارش داده یا شکایت کند که در این صورت از مجازات حبس (زندان) معاف می‌شود.

برای اثبات جرم اضطرار نیز مانند سایر جرایم، باید ادله (دلایل) و مستندات قابل قبولی داشت.

این نکته قابل ذکر است که بر خلاف اغلب جرایم، کشف جرم ارتشا (رشوه گیرنده) اکثراً توسط بازرسی و یا اطلاع یافتن مسئولین است.

اما گاهی افراد عادی در برخورد با کارمندان دولت قربانی این جرم می‌شوند.

در این موارد چنانچه شخص مایل به طرح شکایت کیفری باشد، باید مستندات و مدارک قابل قبولی دلیل بر ارتکاب این جرم ارائه دهد.

به طور مثال، قبوض پرداخت پول به حساب مرتکب جرم، تصویر سند منتقل‌شده به وی و… لازم به ذکر است که بیشتر مرتشیان، درخواست واریز پول یا انتقال مال به نام شخص ثالث را دارند که غالباً از اقوام و نزدیکان آنهاست.

در این صورت نیز ارتشا (رشوه گرفتن) قابل اثبات است، زیرا دادرس رسیدگی‌کننده به پرونده، تنها به انتقال به نام خود آن شخص بسنده نمی‌کند و هر موضوعی که باعث علم وی شود، می‌تواند اثبات کننده ادعای شاکی باشد.

رسیدگی به جرم ارتشا در دادسرای کارکنان دولت صورت می‌گیرد و این رسیدگی به غیر از رسیدگی هیأت رسیدگی به تخلفات اداری به موضوع فوق است.

مجازات جرم ارتشاء

در صورتی که قیمت مال یا وجه مأخوذ (دریافتی) بیش از بیست هزار ریال نباشد به انفصال (برکناری) موقت از ۶ ماه تا سه سال و چنانچه مرتکب در مرتبه مدیر کل یا همتراز مدیر کل یا بالاتر باشد به انفصال (برکناری) دایم از مشاغل دولتی محکوم خواهد شد.

بیش از این مبلغ تا دویست هزار ریال از یک سال تا سه سال حبس (زندان) و جزای نقدی معادل قیمت مال یا وجه مأخوذ و انفصال موقت از ۶ ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.

چنانچه مرتکب در مرتبه مدیرکل یا همتراز‌ مدیر کل یا بالاتر باشد به جای انفصال موقت به انفصال دایم از مشاغل دولتی محکوم خواهد شد.

در صورتی که قیمت مال یا وجه مأخوذ بیش از دویست هزار ریال تا یک میلیون ریال باشد مجازات مرتکب دو تا پنج سال حبس به علاوه جزای نقدی معادل قیمت مال یا وجه مأخوذ و انفصال دایم از خدمات دولتی و تا هفتاد و چهار ضربه شلاق خواهد بود.

چنانچه مرتکب در مرتبه پایین‌تر از مدیر‌کل یا همتراز آن باشد به جای انفصال (برکناری) دایم به انفصال موقت از ۶ ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.

مجازات رشوه گرفتن مدیر کل و وزیر

در صورتی که قیمت مال یا وجه مأخوذ بیش از یک میلیون ریال باشد مجازات مرتکب پنج تا ۱۰ سال حبس به‌علاوه جزای نقدی معادل قیمت مال یا وجه مأخوذ و انفصال دایم از خدمات دولتی و تا هفتاد و چهار ضربه شلاق خواهد بود.

چنانچه مرتکب در مرتبه پایین‌تر از مدیرکل یا همتراز آن باشد به جای انفصال دایم به انفصال موقت از ۶ ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.

وکیل متخصص جرم ارتشاء و رشاء

قبول وکالت در پرونده‌های حقوقی و مشاوره تلفنی و حضوری با وکیل پایه یک دادگستری و مشاوره حقوقی آنلاین با وکیل پایه یک دادگستری، توسط وکلای متخصص امکان پذیر است.

موسسه حقوقی مهرپارسیان تحت نظر دفتر وکالت محمدرضا مهری و مسعود تیموری هیچ شعبه دیگری در تهران ندارد.

جهت هماهنگی با موسسه حقوقی مهرپارسیان با مدیریت دکتر محمدرضا مهری وکیل پایه یک دادگستری و سایر وکلای موسسه حقوقی مهرپارسیان و مشاور حقوقی تماس بگیرید.

تفاوت اختلاس و ارتشا چیست؟

در اختلاس، مرتکب وجوه و اموال دولتی را تصاحب می‌نماید اما در ارتشا، کارمند دولت از ارباب رجوع برای انجام کاری در راستای انجام وظایف خود، وجهی دریافت می‌نماید.

به جرم ارتشا در کجا رسیدگی می‌شود؟

با توجه به اینکه ارتشا از جرایم کارکنان دولت است؛ بنابراین در دادسرا و دادگاه ارشاد رسیدگی می‌شوند.

 

 

شماره تلفن دفتر وکیل تخصصی مجتمع قضایی کارکنان دولت

021-88663925

021-88663926

021-88663927

021-88663628

021-88799562

021-88795408

021-88796143

شماره موبایل وکیل ویژه کارکنان دولت

09120067661

09120067662

09120067663

09120067664

09120067665

09120067669

تماس آنلاین در تمامی ساعات شبانه روز با دفتر حقوقی محمدرضا مهری از طریق شماره موبایل‌های اعلامی امکان پذیر است.

گروه وکلای رسمی مهر پارسیان