اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی

امروز با موضوع اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی همراه شما هستیم.

رسیدگی به اختلافات اشخاص، اعم از حقیقی و حقوقی، سازمان‌ها، ادارات دولتی و هرموضوع اختلافی، طبق قانون اساسی برعهده دادگستری و قوه قضاییه نهاده شده است.

رسیدگی به هرموضوع اختلافی مابین اشخاص با تقدیم شکایت کیفری که به غلط شکواییه نامیده می‌شود آغاز می‌شود.

در امور حقوقی، خانواده، امور حسبی، ارث و سایر موارد حقوقی با ثبت دادخواست در سامانه ثنا آغاز می‌شود.

رسیدگی به اختلافات و حل و فصل اختلاف، به عهده قاضی است و قاضی دادگاه با صدور رای، تصمیم نهایی و قطعی، حاکم شدن یکی از طرفین دعوی را اعلام می‌نماید.

• اما آیا حکم دادگاه که پس از رسیدگی صادر می‌شود، قطعی است؟
• امکان تجدید نظر در احکام صادر شده پرونده‌های حقوقی وجود دارد؟
• مرجع تجدیدنظر دراحکام صادرشده دادگاه حقوقی کجاست؟

اطلاع و آگاهی از قوانین و مقررات و اخذ مشاوره از وکیل پایه یک دادگستری، می‌تواند راهگشای شما در تعقیب پرونده‌های حقوقی و قضایی باشد.

حکم قطعی وحکم قابل اعتراض و تجدیدنظرخواهی کدام است؟

یکی ازطرق اعتراض به حکم صادر شده از دادگاه حقوقی که قطعیت یافته، طبق قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی، اعاده دادرسی است.

آیا با مفهوم اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی آشنایی دارید؟ تفاوت اعاده دادرسی و فرجام خواهی را می‌دانید؟

جهات اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی چیست و مرجع رسیدگی به دعوای اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی کدام دادگاه است؟

مهلت درخواست اعاده دادرسی برچه اساسی معین می‌شود؟

آیا داشتن عذر موجه، جهت تاخیر درتقدیم دادخواست اعاده دادرسی،در دعاوی حقوقی،پذیرفته می‌شود؟

حکمی که پس از رسیدگی به دادخواست اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی صادر می‌شود، قابل اعتراض است؟

وکیل متخصص و پایه یک دادگستری در اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی،چه ویژگی‌هایی دارد؟

در این مقاله که به یاری وکلای پایه یک دادگستری همکار با گروه وکلای مهر و درموسسه حقوقی طلیعه عدالت و مهر پارسیان نوشته شده است به تمامی سوالات شما درباره اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی پاسخ می‌دهد.

تفاوت حکم با قرار

تصمیم نهایی در هر پرونده‌ای توسط قاضی رسیدگی کننده در هر شعبه، اتخاذ می‌شود.

ترتیب رسیدگی و ترکیب هیئت قضات رسیدگی کننده به موجب قانون معین می‌شود.

اگر تصمیم دادگاه درباره ماهیت دعوی صادر شود و دادگاه پس از رسیدگی به دلایل طرفین، حکمی که قاطع دعوی و مشخص شدن حقانیت یکی از طرفین باشد را صادر نماید،حکم نامیده می‌شود.

اما اگر بنا به دلایل شکلی، مانند صحیح نبودن موضوع دعوی، عدم ابطال تمبر برروی اوراق پیوست دادخواست یا ذینفع نبودن خواهان، تصمیمی از نظر شکلی گرفته شود، این تصمیم، قرار است و قاطع دعوی نیست.

تفاوت در اینجاست که فقط احکام دادگاه‌ها قابل درخواست اعاده دادرسی هستند و این موضوع شامل قرارهای صادرشده از دادگاه حقوقی نمی‌باشد.

احکام قابل اعتراض

طبق ماده 330قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب، کلیه آرا صادر شده از این دادگاه‌ها در امور حقوقی قطعی و لازم الاجرا هستند مگر احکامی با ماهیت زیر:

کلیه احکام دادگاه‌های حقوقی که ارزش خواسته بیش از سیصد هزار تومان باشد، قابل اعتراض و تجدیدنظرخواهی هستند.

تمامی احکامی که در دعاوی با خواسته غیر مالی صادر می‌شود قابل تجدیدنظرخواهی هستند.

حکم صادرشده درهر دعوای فرعی که دعوای اصلی ،طبق قانون قابل اعتراض باشد.

احکام صادرشده از دادگاه‌های حقوقی، که بر اساس اقرار یکی از طرفین دعوی صادرشده باشد و یا براساس نظریه کارشناسانی صادر شده باشد که طرفین دعوی، نظر آن‌ها را قاطع دعوی اعلام کرده باشند، قابل اعتراض نیستند.

مگر اینکه یکی از طرفین درباره صلاحیت قاضی صادرکننده رای و یا صلاحیت دادگاه اعتراضی داشته باشد که به این اعتراض در دادگاه تجدید نظر رسیدگی خواهد شد.

اعاده دادرسی

اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی، یکی از طرق اعتراض به احکام حقوقی می‌باشد.

اعاده دادرسی فقط درباره احکام صادر شده از دادگاهها قابل پذیرش است و شامل قرار صادر شده از دادگاه حقوقی نمی‌شود.

وصف دیگری که برای پذیرش اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی می‌باشد، قطعیت حکم صادر شده از دادگاه حقوقی می‌باشد.

به دیگر سخن، درباره آرای غیر قطعی محاکم حقوقی، درخواست اعاده دادرسی پذیرفته نمی‌شود.

چون این احکام غیر قطعی، قابل اعتراض عادی به وسیله تجدیدنظر خواهی می‌باشند و اعاده دادرسی در این احکام، موضوعیت ندارد.

حکم قطعی به حکمی اطلاق می‌شود که بر اثر عدم تجدیدنظرخواهی، غیرقابل اعتراض بودن به جهات پیش گفته و یا رسیدگی به اعتراض در دادگاه تجدیدنظر و یا دیوان عالی کشور قطعیت یافته باشد.

در صورت وجود جهات و شرایط اعاده دادرسی که در ادامه خواهد آمد، درخواست اعاده دادرسی در احکام قطعی حقوقی، قابل پذیرش است.

توجه داشته باشید اعاده دادرسی در امور کیفری با اعاده دادرسی در امور حقوقی متفاوت است و دارای سازوکار مختص به خود می‌باشد.

علاوه بر این اعاده دادرسی نوعی خاصی از اعاده دادرسی وجود دارد که در ماده 477 قانون آیین دادرسی کیفری پیش بینی شده و به موجب آن هرگاه رایی برخلاف شرع بین صادر شده باشد می‌توان از طریق دیوان عالی کشور اعاده دادرسی نمود.

این نوع اعاده دادرسی مختص امور حقوقی و یا کیفری نیست و مشمول کلیه دعاوی اعم از حقوقی و کیفری و… می‌شود.

جهات اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی

اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی ،به دلایل زیر قابل پذیرش است:

در صورتی که دردعوایی حکمی صادر شود که مورد درخواست خواهان نبوده باشد و قاضی صادر کننده حکم به اشتباه رای خارج ازخواسته خواهان صادر کرده باشد.

به عنوان مثال،خواسته خواهان، خلع ید بوده ولی دادگاه صادرکننده رای به قلع بنا داده باشد.

اگر در دعوایی ،حکم به بیشتر از میزان خواسته داده شده و این حکم قطعیت یافته باشد، راه اعتراض به این حکم، دادخواست اعاده دادرسی می‌باشد.

مانند اینکه دادخواست،مطالبه بیست میلیون تومان باشد و قاضی دادگاه حقوقی به پنجاه میلیون تومان رای صادر کرده باشد.

وجود تضاد در مندرجات حکم دادگاه که ناشی از استناد و اشتباه قاضی صادرکننده در استناد به اصول متضاد و متناقض ،رای اشتباه صادر کرده باشد.

حکمی که از سوی دادگاه حقوقی صادر شده است، با حکم دیگری که بین همان اصحاب دعوی و با یک موضوع دعوی قبلا در همین دادگاه صادرشده است در تضاد و تناقض باشد و این تضاد منشا قانونی نداشته باشد.

طرف مقابل دعوی اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی،حیله و تقلبی به کاربرده باشد که در رای دادگاه موثر بوده و پس از اتمام دعوی کشف شده باشد.

استناد حکم دادگاه به اسناد و مدارکی باشد که بعدا جعلیت این اسناد به اثبات برسد، قابل اعاده دادرسی می‌باشد.

اگر پس از رسیدگی به پرونده ای، اسناد و مدارکی به دست آید که دلیل اثبات حقانیت درخواست کننده اعاده دادرسی باشد و اثبات شود که این اسناد و مدارک بدون تقصیر مدعی، در جریان دادرسی مکتوم مانده است، حکم دادگاه قابل درخواست اعاده دادرسی می‌باشد.

انواع اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی

اعاده دادرسی اصلی واعاده دادرسی طاری

اعاده دادرسی اصلی، در صورتی است که یکی از طرفین دعوی که در رسیدگی های قبلی حضور داشته، با تحقق یکی از شرایط مذکور، دادخواست اعاده دادرسی به صورت مستقل، تقدیم دادگاه می‌نماید.

دادخواست اعاده دادرسی اصلی،به صورت مستقیم به دادگاه صادرکننده حکم قطعی رای مورد درخواست اعاده دادرسی تقدیم می گردد.

اعاده دادرسی طاری، به حالتی اطلاق می‌شود که در اثنای رسیدگی به دعوایی، رای قطعی دادگاه دیگری به عنوان دلیل اقامه می گردد.

کسی که حکم علیه او اقامه شده است، درخواست اعاده دادرسی می‌نماید.

این درخواست اعاده دادرسی طاری، درجلسه دادگاهی که حکم به عنوان دلیل اقامه شده، تقدیم می گردد و مدعی مکلف است ظرف 3روز پس از تقدیم درخواست اعاده دادرسی، دادخواست اعاده دادرسی خود را به دفتر دادگاه تقدیم نماید.

این دادخواست توسط دادگاه، به دادگاه صادر کننده حکم مورد درخواست اعاده دادرسی طاری، جهت رسیدگی به درخواست اعاده دادرسی ارسال می گردد.

 اگر به نظر قاضی دادگاه دادخواست اعاده دادرسی و مستندات آن قوی باشد، ادامه رسیدگی را تا حصول نتیجه اعاده دادرسی متوقف می‌نماید.

در غیر اینصورت به رسیدگی ادامه داده و تصمیم مقتضی اتخاذ خواهد نمود.

مهلت درخواست اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی

اشخاصی که در ایران حضور دارند، ظرف بیست روز و اشخاصی که در خارج از ایران حضور دارند، ظرف دو ماه به شرح زیر، می‌توانند دادخواست اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی خود را تقدیم دادگاه نمایند.

در صورتی که رای قطعی دادگاه به صورت حضوری صادر و ابلاغ شده باشد، از تاریخ ابلاغ، بیست روز مهلت اعاده دادرسی برای اشخاص مقیم ایران ودو ماه برای اشخاص خارج از کشور، پیش‌بینی شده است.

برای درخواست اعاده دادرسی درباره آرای غیابی، محکوم علیه غایب که بیست روز حق واخواهی وبیست روز نیز حق تجدیدنظرخواهی دارد.

(این مهلت با اضافه شدن روز ابلاغ واقدام به 42روز افزایش می یابد)

پس محکوم علیه غایب، در صورتی که ساکن ایران باشد بیست روز پس از آنقضا این مهلت‌ها و اشخاص ساکن خارج از ایران ظرف دو ماه پس از آنقضا ان مهلت ها، امکان اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی را دارند.

در موارد فورس ماژور و یا عذر موجه، همه این مهلت ها پس از رفع مانع محاسبه خواهد شد.

این موانع و عذرهای موجه عبارتند از:

مرضی که مانع ازحرکت باشد.

فوت والدین ، همسر و یا اولاد

توقیف یا در حبس بودن به نحوی که نتواند دادخواست اعاده دادرسی خود رادر مهلت تقدیم نماید.

حوادثی که مانع ازحضور به موقع شخص باشد مانند سیل، زلزله و امثالهم

در صورتی که تقدیم دادخواست اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی به جهت مغایرت دو حکم باشد، مهلت‌های مذکور، از تاریخ ابلاغ هر کدام ازدو حکمی است که دیرتر ابلاغ شده باشد.

اگر به دلیل جعلی بودن مستندات و یا به کاربردن تقلب و حیله باشد، درخواست اعاده دادرسی و مهلت تقدیم دادخواست اعاده دادرسی، پس ازقطعیت حکم درباره جعل و یا تقلب مورد ادعا می‌باشد.

مهلت تقدیم دادخواست اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی، به دلیل مکتوم بودن اسناد و مدارک پس از به دست آمدن و اطلاع از اسناد و مدارک مکتوم محاسبه می‌شود.

این موضوع و تاریخ دسترسی به اسناد و مدارک مکتوم ،باید در دادگاهی که به درخواست اعاده دادرسی رسیدگی می کند،به اثبات برسد.

مدارک لازم جهت تقدیم دادخواست اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی

تنظیم صحیح دادخواست اعاده دادرسی،به طرفیت کلیه کسانی که درپرونده قبلی،به عنوان طرف دعوی حضور داشته اند.

اصل و تصویر کارت ملی.

تصویری از رای مورد درخواست اعاده دادرسی در صورت عدم دسترسی، شماره دادنامه و مشخصات دادگاه صادر کننده حکم مورد درخواست اعاده دادرسی باید کامل درج شود.

کلیه مدارک و مستندات مرتبط با موضوع ادعایی.

آثار و نتایج اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی

پس از اینکه دادخواست اعاده دادرسی ثبت و به شعبه دادگاه ارجاع گردید،ابتدا قاضی و یا قضات رسیدگی کننده درباره پذیرش و یا عدم پذیرش ادعای اعاده دادرسی، تصمیم اتخاذ نموده و تصمیم ابتدایی خود را در قالب قرار قبولی اعاده دادرسی و یا رد آن صادر می‌نماید.

سپس با تعیین وقت رسیدگی و دعوت از طرفین ،مانند همه دعاوی، رسیدگی و اتخاذ تصمیم خواهد شد.

در صورتی که رای دادگاه مبنی بر عدم پذیرش اعاده دادرسی باشد؛ درخواست اعاده دادرسی از همین جهت دیگر پذیرفته نخواهد شد.

در دعاوی غیرمالی، در صورت صدور قرار قبولی اعاده دادرسی، اجرای حکم متوقف می‌شود.

در دعاوی مالی، اگر امکان اخذ تامین مناسب از محکوم‌له وجود داشته باشد، دادگاه پس از اخذ تامین مناسب، اجرای حکم را ادامه می‌دهد.

در غیر این صورت، دستور توقف اجرای حکم را تا رسیدگی ماهوی و صدور رای، صادر می‌نماید.

وکیل متخصص اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی

تمامی وکلای پایه یک دادگستری که دارای پروانه وکالت پایه یک دادگستری می‌باشند،امکان مشاوره حقوقی درباره اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی را دارند.

به دلیل اینکه اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی،تقریبا آخرین راه حل برای احقاق حق احتمالی می باشد، بهتر است از خدمات وکیل پایه یک دادگستری که دارای سابقه درتقدیم دادخواست اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی دارد،استفاده شود.

مشاوره حقوقی با وکیل متخصص اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی

برای مشاوره حقوقی با وکیل پایه یک دادگستری، وکیل دادگستری شمال تهران همه روزه با شماره‌های موسسه حقوقی مهرپارسیان تماس حاصل فرمایید.

021-88663925

021-88663926

021-88663927

021-88663628

021-88795408

021-88796143

شماره های همراه مشاوره وکیل متخصص اعاده دادرسی در دعاوی حقوقی

09120067661

09120067662

09120067663

09120067664

09120067665

09120067669

دفتر وکالت و مشاوره حقوقی محمدرضا مهری