شرایط ازدواج محجورین

شرایط ازدواج محجورین

محجور، از ریشه ی حجر به معنای ممانعت و  بازدارندگی می‌باشد. در اصطلاح حقوقی، به شخصی که از تصرف در اموال و حقوق مالی خود ممنوع است، محجور گفته می‌شود. قانون مدنی، سه گروه را به عنوان محجورین، نام برده است. صغار، مجانین و سفیه یا غیر رشید. به عبارت دیگر، محجورین کسانی هستند که به دلیل شرایط خاص خود، نمی‌توانند به راحتی در بعضی از امور خود دخالت کنند. قانون‌گذار نیز، محجورین را در سایه ی حمایت خود آورده است. یکی از موضوعاتی که ممکن است در خصوص محجوران مطرح شود، مساله ی ازدواج محجوران است. ممکن است این سوال پیش آید که:

 آیا در قوانین ایران، ازدواج محجوران، پذیرفته شده است؟ به طور کلی، اهلیت در ازدواج به چه معنایی می باشد؟ چه کسانی، صلاحیت تصمیم گیری در خصوص ازدواج محجورین را دارند؟ آیا، تفاوتی در نحوه ی ازدواج محجورین دختر و محجورین پسر، وجود دارد یا خیر؟ وکیل متخصص خانواده در تهران چه ویژگیهایی دارد؟ کدام مجتمع قضایی خانواده تهران عهده دار ازدواج محجورین است؟ نقش دادستان در ازدواج محجورین چیست؟

موارد گفته شده، از جمله سوالاتی است که در مورد ازدواج محجورین مطرح می‌شود. بدین منظور، این مقاله توسط مشاورین و کارشناسان ارشد موسسه حقوقی طلیعه ی عدالت و مهر پارسیان، برای شما عزیزان، گردآوری شده است و سعی شده تا پاسخگوی سوالات شما عزیزان در خصوص شرایط ازدواج محجورین باشد.

ازدواج محجوران در قوانین ایران

نظام حقوقی ایران، از ابتدا تا کنون، تغییرات زیادی را داشته، اما در نهایت، ، ماده ی 1041 از قانون مدنی، به موضوع سن ازدواج، پرداخته است. طبق ماده ی 1041 از قانون مدنی، عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن 13 سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن 15سال تمام شمسی، منوط است به اذن ولی، به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح..
همانگونه که ملاحظه می‌شود، قوانین ایران، ازدواج محجوران را با شرایطی، پذیرفته است.

اهلیت در ازدواج

اهلیت در قوانین ایران، با توجه به بلوغ و رشد، در نظر گرفته می‌شود  بلوغ یعنی رسیدن به مرحله ای که غریزه ی جنسی شخص، به حدکافی رشد کرده است. بلوغ در اشخاص مختلف و با توجه به شرایط مختلف، متفاوت است. اما بلوغ شرعی، برای دختران 9 سال تمام قمری و برای پسران، 15 سال تمام قمری می‌باشد.قانون مدنی، در ماده ی 1041 ، حداقل سن ازدواج را 13 سال برای دختران و 15 سال برای پسران در نظر گرفته و این طور فرض کرده که دختران و پسران، در این سن، به آمادگی لازم برای ازدواج، می رسند.

اشخاص صالح برای ازدواج محجوران

قانون مدنی، 3 گروه اشخاص را برای نمایندگی محجورین، بیان کرده است. اول، ولی یا همان پدر یا جد پدری می‌باشد. که عنوان ولایت را دارا می‌باشد. دوم، وصی می باشد که از سوی پدر یا جد پدری تعیین می‌شود و در آخر، قیم است که از سوی دادستان و در صورت نبودن ولی و وصی، از سوی دادگاه، تعیین می‌شود. در خصوص ازدواج محجوران، هر یک از این افراد، اختیارات مخصوص به خود را دارند که در ادامه، به بررسی هر یک از محجوران با توجه به اختیارات نمایندگان انان، می‌پردازیم.

ازدواج محجوران

ازدواج صغیر غیر ممیز:  ازدواج صغیر غیر ممیز، بدون تفاوت در نوع جنسیت، یعنی چه صغیر غیر ممیز دختر و چه صغیر غیر ممیز پسر، منوط است به اجازه ی پدر، با رعایت مصلحت و با اجازه ی دادگاه.
ازدواج صغیر ممیز: درباره ی ازدواج صغر ممیز، باید قایل به تفکیک شد. ازدواج صغر ممیز دختر، منوط است به اجازه ی پدر یا جد پدری و نیازی به مراجعه به دادگاه نیست و رعایت مصحت، کافی است. اجازه ی وصی یا قیم نیز در این مورد لازم نیست. چون فقط پدر یا جد پدری، صلاحیت اجازه به دختر برای ازدواج را دارا هستند که در صورت نبودن انان، این اجازه، به شخص دیگری تعلق نمی گیرد. اما برای ازدواج صغیر ممیز پسر، نیازی به اجازه ی پدر و اجازه ی دادگاه و همینطور اجازه ی وصی و قیم نیست و صغیر ممیز پسر، با رعایت مصلحت، می‌تواند ازدواج بنماید.
ازدواج مجنون دائمی: به طور کلی، شخص مجنون یا دیوانه، فاقد اراده و قصد انشای اعمال حقوقی است.نکاح نیز یک عقد است که زن و شوهر باید در ان، تراضی کنند و اگر یکی از انان، مجنون باشد، نکاح باطل است و تنفیذ ولی یا قیم، هیچ تاثیری در نفوذ عقد ندارد. هرگاه، جنون متصل به صغر باشد، ولایت ولی، همچنان بر شخص، بقی می ماند.ولی قهری می‌تواند در صورت مصلحت مجنون و ضروری بودن ازدواج برای او، به ولایت، برای او ازدواج کند. ماده ی 88 قانون امور حسبی نیز، در خصوص ازدواج شخص مجنون با داشتن قیم، اشاره کرده و مقرر می دارد در صورتی که پزشک، ازدواج مجنون را لازم بداند، قیم، با اجازه ی دادستان می‌تواند برای مجنون،، ازدواج بنماید.
ازدواج مجنون ادواری: ازدواج مجنون ادواری دختر، و مجنون ادواری پسر، با یکدیگر، متفاوت است. اگر مجنون ادواری دختر، در زمان افاقه بخواهد ازدواج نماید، اجازه ی پدر یا جد پدری وی به عنوان ولایت لازم است و در صورت نداشتن پدر یا جد پدری، بدون نیاز به اجازه ی وصی یا قیم، می‌تواند ازدواج بنماید. اما ازدواج مجنون ادواری پسر، در دوران افاقه، نیاز به اجازه ی هیچ کس، حتی پدر یا جد پدری نیز ندارد و می‌تواند به راحتی، ازدواج بنماید.
ازدواج سفیه یا غیررشید: باید به ین نکته اشاره کرد که شخص سفیه، با مجنون، متفاوت است. غیررشید یا سفیه، به شخصی گفته می‌شود که پس از بلوغ، توانایی استیفای  حقوق مالی خود را ندارد یا ان را از دست داده است. توضیح ان که، شخص سفیه، تا حدودی قوه‌ی درک و فهم دارد اما به دلیل ضعف قوای دماغی، توانایی اداره ی  اموال خود را ندارد یعنی، فاقد عقل معاش است. اما شخص مجنون، اصولا فاقد قوه‌ی تمییز و درک می‌باشد.
سن رشد در قانون ایران، مشخص نشده است. اما عرف و بعضی از قوانین خاص، مثل قانون راهنمایی و رانندگی، 18 سال را به عنوان سن رشد برای انجام بعضی امور در نظر گرفته است.
ازدواج شخص سفیه به دلیل این که از امور غیر مالی محسوب می‌شود، ممکن است. البته ازدواج سفیه دختر، به اجازه ی پدر یا جد پدری، به عنوان ولایت، نیاز دارد اما شخص غیر رشید یا سفیه پسر، بدون نیاز به اجازه و همین طور بدون نیاز به رعایت مصلحت، می‌تواند اقدام به ازدواج نماید.

بهترین وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی

رسیدگی به دعاوی مربوط به امور خانواده، نیازمند داشتن تخصص و تجربه در این زمینه است. گروه وکلای مهر، با سرپرستی محمدرضا مهری، و با داشتن کادر متخصص و با تجربه، به شما مشاوره ی حقوقی ارائه می‌نماید. چنانچه شما عزیزان، سوال یا سوالاتی داشتید، می توانید با شماره های موسسه ی طلیعه عدالت و مهر پاسیان، تماس حاصل فرماید.گروه وکلای مهر، آمادگی خود را برای قبول پرونده‌های شما عزیزان، اعلام می دارد.

دپارتمان حقوق خانواده و امور حسبی گروه وکلای مهر