همکاری در پولشویی

با بررسی اتهام همکاری در پولشویی همراهتان هستیم.

همکاری در پولشویی زمانی اتفاق می‌افتد که شخصی با انجام جرایمی مثل اختلاس، ارتشا، کلاهبرداری، قاچاق کالا و ارز، مواد مخدر و… پولی را به طور غیرقانونی به دست آورده و این پول‌ها را در هر راهی خرج می‌کند که منشأ غیرقانونی آنها مشخص نشود.

هر کس که در خرج کردن این پول‌ها همکاری نماید، به جرم همکاری در پولشویی محکوم می‌گردد.

از جمله جرایمی که در آن پول به صورت غیرقانونی به دست می‌آید، جرم رشوه دادن (رشا) و رشوه گرفتن (ارتشا) می‌باشد.

برای ارتکاب هر جرم باید یکسری شرایط وجود داشته باشد، این شرایط را حقوق‌دانان ارکان تشکیل دهنده جرم می‌گویند.

این ارکان عبارتند از رکن مادی که همان عمل یا رفتاری است که در نتیجه آن رفتار، جرم واقع می‌شود و رکن قانونی که همان مجازات یا رفتارهای مجرمانه پیش‌بینی شده در قانون می‌باشد و رکن معنوی هم قصد مرتکب از انجام رفتار می‌باشد.

رکن قانونی بزه رشاء و ارتشاء

1-ماده ۳ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری

هر یک از مستخدمین و مأمورین دولتی اعم از قضایی و اداری یا شوراها یا شهردار‌ی‌ها یا نهادهای انقلابی و به طور کلی قوای سه گانه.

همچنین کارکنان نیروهای مسلح یا شرکت‌های دولتی یا سازمان‌های دولتی وابسته به دولت و یا مأمورین به خدمات عمومی خواه رسمی یا غیر رسمی برای انجام دادن یا انجام ندادن امری که مربوط به سازمان‌های مزبور می‌باشد، وجه یا مال یا سند پرداخت وجه یا تسلیم مالی را مستقیما یا غیر مستقیم قبول نماید در حکم مرتشی است.

اعم از این که امر مذکور مربوط به وظایف آنها بوده یا نبوده و انجام آن بر طبق حقانیت و وظیفه بوده یا نبوده باشد و یا آن که در انجام یا عدم انجام آن موثر بوده یا نبوده باشد به ترتیب زیر مجازات می‌شود.

مجازات ارتشاء

در صورتی‌که قیمت مال یا وجه دریافت شده، بیش از بیست هزار ریال نباشد، برای مدت شش ماه تا سه سال از کار کردن محروم شود (انفصال موقت).

چنانچه مرتکب در مرتبه مدیر کل یا هم‌طراز مدیر کل یا بالاتر باشد برای همیشه از کارکردن محروم می‌شوند. (انفصال دائم) از مشاغل دولتی محکوم خواهد شد.

بیش از این مبلغ تا دویست هزار ریال از یکسال تا سه سال حبس و جزای نقدی معادل قیمت مال یا وجهی که دریافت شده و محرومیت از شغل خود برای مدتی (انفصال موقت) از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.
همکاری در پولشویی

مجازات مدیر کل در صورت گرفتن رشوه

چنانچه مرتکب در مرتبه مدیر کل یا هم‌طراز مدیر کل یا بالاتر باشد به جای محرومیت موقت از شغل خود، به طور دائم از کار کردن محروم می‌شود. (انفصال موقت به انفصال دائم) از مشاغل دولتی محکوم خواهد شد.

در صورتی که قیمت مال یا وجه دریافت شده، بیش از دویست هزار ریال تا یک میلیون ریال باشد مجازات مرتکب دو تا پنج سال حبس به علاوه جزای نقدی معادل قیمت مال یا وجه دریافتی و محرومیت دائم از خدمات دولتی و تا ۷۴ ضربه شلاق خواهد بود.

چنانچه مرتکب در مرتبه پایین‌تر از مدیر کل یا هم‌طراز آن باشد به جای محرومیت دائم به محرومیت موقت، (انفصال دائم به انفصال موقت) از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.

مجازات پرداخت رشوه به مامور پلیس

در صورتی که قیمت مال یا وجه دریافت شده بیش از یک میلیون ریال باشد مجازات مرتکب پنج تا ده سال حبس به علاوه جزای نقدی معادل قیمت مال یا وجه دریافت شده و محرومیت همیشگی (انفصال دائم) از خدمات دولتی و تا ۷۴ ضربه شلاق خواهد بود.

اگر مرتکب در مرتبه پایین تر از مدیر کل یا هم‌طراز آن باشد به جای محرومیت همیشگی، به محرومیت موقت (انفصال دائم به انفصال موقت) از شش ماه تا سه سال محکوم خواهد شد.

حد نصاب رشوه گرفتن در دفعات مختلف

مبالغ مذکور در بالا از حیث میزان مجازات و اینکه چه دادگاهی به جرم رسیدگی کند، اعم از اینست که جرم یک مرتبه انجام شده و یا چندبار واقع شده و جمع مبلغ دریافت شده بیشتر از نصاب بیان شده در بالا باشد.

در تمامی موارد فوق مالی که به عنوان رشوه داده می‌شود، به عنوان تعزیر رشوه دهنده به نفع دولت ضبط خواهد شد و چنانچه رشوه دهنده (راشی) به وسیله رشوه امتیازی تحصیل کرده باشد این امتیاز لغو خواهد شد.

خیانت در امانت کارمند شرکت خصوصی

قانون‌گذار، در برخی از جرایم، به لحاظ اهمیتی که دارند، حتی برای شروع به انجام آن جرایم هم مجازات تعیین کرده است.

رشوه گرفتن از جمله جرایمی است که به دلیل اینکه منجر به بی‌اعتمادی مردم نسبت به دولت و حاکمیت می‌شود، شروع به انجام آن هم جرم بوده و قابل مجازات می‌باشد.

مجازات شروع به رشوه گرفتن (ارتشاء) با توجه به کارهای انجام گرفته، برای تحقق جرم ارتشا، حداقل مجازات مقرر در آن مورد خواهد بود. (در مواردی که در اصل ارتشاء محرومیت همیشگی از انجام کار (انفصال دائم)

پیش بینی شده است در شروع به ارتشاء به جای محرومیت همیشگی سه سال محرومیت از انجام کار تعیین می‌شود) و در صورتی که همان میزان عمل انجام شده برای انجام جرم ارتشا، جرم باشد به مجازات این جرم نیز محکوم خواهد شد.

به طور مثال کارمند دولت مقداری پول برای دادن امتیازی به یکی از مراجعه کنندگان دریافت نموده، آن مبلغ را در کشوی میز خود قرارداده و در همین حین، توسط بازرسان شناسایی و بازداشت می‌شود.

رفع قرار بازداشت موقت در جرم ارتشاء و پولشویی

هر‌گاه میزان رشوه بیش از مبلغ دویست هزار ریال باشد، در صورت وجود دلایل کافی، صدور قرار بازداشت موقت به مدت یک ماه الزامی است.

این قرار در هیچ یک از مراحل رسیدگی قابل تبدیل نخواهد بود.

همچنین وزیر دستگاه می‌تواند پس از پایان مدت بازداشت موقت، کارمند را تا پایان رسیدگی و تعیین تکلیف نهایی از خدمت تعلیق کند.

به ایام تعلیق مذکور در هیچ حالت، هیچ‌گونه حقوق و مزایایی تعلق نخواهد گرفت .

در هر مورد از موارد ارتشاء هرگاه رشوه دهنده قبل از کشف جرم مامورین را از وقوع جرم رشوه دادن آگاه سازد از تعزیر مالی معاف خواهد شد/

در مورد امتیاز طبق مقررات عمل می‌شود و چنانچه رشوه دهنده، در ضمن تعقیب با اقرار خود موجباب تسهیل تعقیب مرتشی را فراهم نماید تا نصف مالی که به عنوان رشوه پرداخته است به وی بازگردانده می‌شود و امتیاز نیز لغو می‌گردد.

نمونه رای تحصیل مال از طریق نامشروع

ماده ۵۸۸ قانون مجازات

هر یک از داوران و ممیزان و کارشناسان اعم از این که توسط دادگاه معین شده باشد یا توسط طرفین، چنانچه در مقابل دریافت وجه یا مال به‌ نفع یکی از طرفین اظهار نظر یا اتخاذ تصمیم نماید به حبس از شش ماه تا دو سال یا مجازات نقدی از بیست و پنج میلیون ریال تا صد میلیون ریال محکوم و آنچه گرفته‌ است به نفع دولت ضبط خواهد شد.

ماده ۵۸۹ قانون مجازات اسلامی

در صورتی که قاضی دادگاه به واسطه ارتشاء حکم به مجازاتی بیشتر از مجازات مقرر در قانون داده باشند علاوه بر مجازات ارتشاء، به مجازات مقدار بیشتری که مورد حکم واقع شده محکوم خواهند شد.

همکاری در پولشویی

ماده ۵۹۰ قانون مجازات اسلامی

اگر رشوه به صورت وجه نقد نباشد بلکه مالی به صورت رایگان یا به مقدار خیلی ارزان‌تر از قیمت معمولی یا ظاهراً به قیمت معمولی و واقعاً به ‌مقدار فاحشی (خیلی زیاد) کمتر از قیمت به مستخدمین دولتی اعم از قضائی و اداری به طور مستقیم یا غیر مستقیم منتقل شود یا برای همان مقاصد مالی به مقدار‌ فاحشی گران‌تر از قیمت از مستخدمین یا مأمورین مستقیم یا غیر مستقیم خریداری گردد، مستخدمین و مأمورین مزبور مرتشی و طرف معامله راشی ‌محسوب می‌شود.

ماده ۵۹۱ قانون مجازات اسلامی

هر گاه ثابت شود که رشوه دهنده برای حفظ حقوق حقه خود ناچار از دادن وجه یا مالی بوده تعقیب کیفری ندارد و وجه یا مالی که داده به او ‌باز‌گردانده می‌شود.

ماده ۵۹۲ قانون مجازات اسلامی

هر کس آگاهانه و به صورت عمد، برای اقدام به امری یا امتناع (خودداری) از انجام امری که از وظایف اشخاص مذکور در ماده (۳) قانون تشدید مجازات مرتکبین ‌ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری مصوب ۱۳۶۷/۹/۱۵ مجمع تشخیص مصلحت نظام می‌باشد، وجه یا مالی یا سند پرداخت وجه یا تسلیم مالی را ‌مستقیم یا غیر مستقیم بدهد در حکم راشی است.

به عنوان مجازات علاوه بر ضبط مال ناشی از ارتشاء به حبس از شش ماه تا سه سال و یا، تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شود.

در صورتی‌که رشوه ‌دهنده مجبور به پرداخت رشوه شده باشند، یا پرداخت رشوه را گزارش دهد یا شکایت نماید از مجازات حبس مزبور معاف‌ خواهد بود و مال به وی بازگردانده می‌شود.

ماده ۵۹۳ قانون مجازات اسلامی

هر کس آگاهانه و از روی عمد، موجبات تحقق جرم ارتشاء (رشوه گرفتن) از قبیل مذاکره، جلب موافقت یا وصول و رساندن وجه یا مال سند پرداخت وجه را‌ فراهم نماید به مجازات راشی بر حسب مورد محکوم می‌شود.

ماده ۴ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری

کسانی که با تشکیل یا رهبری شبکه چند نفری به امر ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری مبادرت ورزند علاوه بر ضبط (گرفتن) کلیه اموالی که از طریق رشوه کسب کرده‌اند به نفع دولت و استرداد اموال مذکور در مورد اختلاس و کلاهبرداری و رد آن حسب مورد به دولت یا افراد، به جزای نقدی معادل مجموع آن اموال و محرومیت همیشگی (انفصال دائم) از خدمات دولتی و حبس از پانزده سال تا ابد محکوم می‌شوند.

در صورتی‌ که مصداق مفسد فی‌‎الارض (یکی از جرایم علیه امنیت ملی می‌باشد) باشند مجازات آنها، مجازات مفسد فی‌الارض خواهد بود.

در خصوص ماده فوق اعضای شبکه که موسس نبودند و عضو ساده هستند شبکه محسوب نمی‌شوند.

همکاری در پولشویی

وضعیت واسطه در کنوانسیون مریدا و قانون مجازات اسلامی
پیامبر اکرم(ص) می فرمایند: لعنت خدا بر رشوه دهنده و رشوه گیرنده و واسطه بین آنها باد.

واسطه گری برای رشوه دادن و رشوه گرفتن

هر کس عالماً و از روی عمد سبب شود تا جرم ارتشا محقق شود (برای مثال با طرفین رشوه‌دهنده و رشوه گیرنده مذاکره کند یا در پرداخت و گرفتن وجه کمک کند) به مجازات رشوه‌ دهنده محکوم می‌شود.

این شخص واسطه را در فقه رائش گویند و دهنده مال را راشی و گیرنده مال را مرتشی می‌گویند.

رَائِش : تیر پردار، میانجى بین رشوه‌دهنده و رشوه‌گیرنده.

وکیل کیفری تضمینی

وعده، ارائه یا دادن امتیاز بی‏‌مورد به یك مقام دولتی به‏‌ صورت مستقیم یا غیرمستقیم برای خود آن مقام یا هر شخص یا واحد دیگر برای این‌كه آن مقام در انجام وظایف رسمی خود عملی را انجام دهد یا از انجام آن اجتناب ورزد.

هركس عالما (آگاهی) و عامدا (با قصد) موحبات تحقق جرم ارتشاء از قبیل مذاكره، جلب موافقت یا وصول و ایصال (رساندن) وجه یا مال یا سند پرداخت وجه را فراهم نماید به مجازات راشی، محكوم می‌شود.

وکیل دادگاه پولی و بانکی

در بند الف ماده 15 مریدا (قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران، به کنواسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با فساد) مجرم، حتما کارمند دولت است.

در این بند حتما نباید ارتشا محقق شود برخلاف ماده 593 قانون مجازات اسلامی که حتما باید (مرتشی) وجود داشته باشد و رایش کارمند دولت و غیر کارمند دولت است.

در بند الف ماده 15 مریدا رایش با واسطه می تواند این کار را انجام دهد ولی در ماده 593 قانون مجازات اسلامی حتما رایش مستقیما یا بدون واسطه این کار را می‌کند.

تفاوت واسطه با اعمال نفوذ چیست؟

علت اینکه قانون‌گذار در سال 75 تصمیم گرفت واسطه را مجازات کند دلیل آن همان بحث فساد است.

مجازات های معاون در حقوق جزای ایران:

معاون به شخصی گفته می‌شود، که به طور مستقیم، در ارتکاب جرم دخیل نبوده اما با انجام یکسری کارها، انجام جرم را راحت‌تر کرده است.

به طور مثال شخصی که واسطه بین رشوه‌دهنده و رشوه‌گیرنده، می‌باشد.

در حقوق جزای ایران مجازات معاون خفیف‌تر (کمتر) از انجام دهنده (مباشر) جرم است.

اما در حقوق جزای مدرن مجازات معاون با مجازات مباشر (شخصی که مستقیما مرتکب جرم شده است) مساوی است.

مبنای این امر اصل تساوی مسولیت کیفری است. در حقوق جزای ایران 4 سیستم وجود دارد: اول حداقلی ماده 726 دوم خفیف‌تر ماده 43 سوم مستقل ماده 664 و چهارم مجازات معاون مساوی مجازات مباشر ماده 624.

رشوه دادن و رشوه گرفتن

مطابق ماده 593 در جرم رشوه “رایش” به عنوان معاون است، مجازات آن مجازات راشی است. چون رایش غیر کارمند دولت است.

در اینجا بر مبنای تخفیف معاون مجازات راشی در نظر گرفته شده است و نه مجازات مرتشی و نه مجازات مستقل و نه مجازات خفیف‌تر است. بنابراین مجازات مستقل دارد اما بر مبنای تخفیف.

موقعیت رایش کارمند دولت نیست.

اما در بند الف کنوانسیون مریدا کارمند دولت است و در بند الف ماده 15 ارتشا لزوما اتفاق نمی‌افتد.

اما اگر پذیرفت بند 15 می‌رسد. اما مخالف ماده 593 است و گرایش به سمت مرتشی بیشتر است.

اما در ماده 593 گرایش به سمت راشی است. واسطه مستقیم بین راشی و مرتشی باشد.

در بند الف رابطه غیرمستقیم نیز شامل می‌شود. همچنین امتیاز دادن بی‌مورد در بند الف جرم ارتشا است.

اما در ایران مال، وجه، سند را شامل می‌شود. گاهی ماهیت امتیاز بی مورد، بر وجه یا مال بودن غلبه دارد.

ماده 15 کنوانسیون مریدا دارای دو بند است.

مرتکب مقام دولتی داخلی است و مقام دولتی در 2 حالت می‌تواند مرتکب این جرم شود.

اول: “مرتشی” در معنای اصطلاحی در بند ب (درخواست یا پیشنهاد و یا قبول درخواست)

دوم: در بند الف مقام دولتی می‌تواند واسطه شخص راشی و مرتشی قرار گیرد ولی باز هم مرتشی نامیده می‌شود در مقایسه با “مرتشی” در معنای اصطلاحی و این نوع آوری کنوانسیون مریدا است .

تفاوت رایش و اعمال نفوذ

رایش، مرتشی و راشی را می شناسد، رایش جرم مستقل نیست بلکه واسطه گری است. ولی اعمال نفوذ جرم مستقل است و نیازی به طرف دیگر ندارد.

این تفاوت اعمال نفوذ با ادعای واهی با کلاهبرداری در قانون اعمال نفوذ 1315 است.

در اعمال نفوذ گاهی این نفوذ واهی است. اما در رایش این اعمال نفوذ واقعی است و در اعمال نفوذ PASSIVE واهی اصلا مرتشی وجود ندارد.

اگر اعمال نفوذ واهی باشد بدون ارتشا اتفاق می‌افتد ولی اگر اعمال نفوذ واقعی باشد و پیشنهاد بدهد جرم مستقل است در حالی که رایش جرم مستقل نیست و معاونت در جرم رشا یا ارتشا است.

در اعمال نفوذ ادعای اعتبار مانور است اما وسایل متقلبانه در کلاهبرداری اعم است و اعمال نفوذ فقط وجه نیست.

شرایط تفهیم اتهام معاونت در پولشویی

قانون‌گذار، در ماده 1 از قانون پولشویی صرفا به بیان معانی و مفاهیم عبارات مورد استفاده در قانون پولشویی پرداخته است.

یکی از عبارات مهم مورد استفاده در این قانون عبارت جرم منشأ می باشد.

جرم منشا همان جرم زمینه‌ای و اولیه است که از عواید (درآمد) آن، تطهیر پول صورت می‌گیرد.

مثلا شخصی که رشوه گرفته است و سپس وجه آن را در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می‌دهد و با فروش واحدهای ساختمانی چندین برابر سود می‌کند.

در این مثال، ارتشاء جرم منشأ می‌باشد.

وقوع جرم منشأ مانند گرفتن رشوه و یا واسطه‌گری در پرداخت رشوه با جرم پولشویی جرم واحد محسوب نمی‌شود.

وکیل جرایم مالی و اقتصادی

ممکن است جرم منشا توسط یک شخص و بزه پولشویی توسط شخص دیگری واقع شود.

مطابق با بند ب از ماده 2  قانون مبارزه پولشویی کمک به مرتکب جرم منشا به نحوی که وی مشمول آثار و تبعات قانونی ارتکاب آن جرم نشود، هرچند ماهیتا معاونت در جرم است اما مجازات مباشرت در پولشویی بر کمک کننده اعمال می‌شود.

ذیل تبصره 1 ماده 2 قانون مبارزه با پولشویی علم قاضی را ملاک قرار داده است.

مستندا و ارجاع شده به ماده 211 قانون مجازات اسلامی.

حبس مشارکت در کلاهبرداری

با عنایت به اینکه مجازات جرم پولشویی قبل از اصلاحات 1397 جزای نقدی به میزان یک چهارم عواید (درآمد) حاصل از جرم بود، مجازات جدید به اشخاصی که در زمان قبل از اصلاح مرتکب جرم شده‌اند و در زمان اصلاحیه دستگیر شده‌اند سرایت نمی‌کند.

مطابق اصلاحات به‌ عمل آمده، بدون توجه به شدت و میزان جرم، اصل مال و درآمد حاصل از جرم منشا و جرم پولشویی از مرتکبین جرم پولشویی، مصادره می‌شود.

همچنین جزای نقدی نیز بدون توجه به شدت و میزان جرم، برابر و یا معادل مال مورد پولشویی اخذ می‌گردد.

همکاری در پولشویی

اگر شخص یا اشخاصی در گرفتن رشوه به رشوه گیرنده کمک کرده باشند.
به عنوان مثال در تبدیل پول ناشی از رشوه به ساختمان کمک کرده باشند.
با همکاری رشوه‌گیرنده و رشوه‌دهنده وجه را تبدیل به طلا یا ارز خارجی کرده باشند.
علاوه بر تعیین مجازات معاونت در ارتشاء به مجازات پولشویی نیز محکوم خواهند شد.
ضمن اینکه مجازات مرتکب بر اساس قانون زمان وقوع جرم تعیین می‌شود.

مرجع رسیدگی به جرم همکاری در پولشویی

به صورت معمول دادسرای ناحیه 28 تهران ویژه رسیدگی به جرایم کارکنان دولت در تهران عهده‌دار رسیدگی به این اتهام برای مدیران دولتی است.
اما گاهی این پرونده‌ها به دادسرای فرهنگ و رسانه تهران، ساختمان شماره دو کارکنان دولت نیز ارجاع می‌شود.

دادسرای ویژه جرائم اقتصادی تهران نیز به جرائم مالی کارکنان دولت رسیدگی و اتخاذ تصمیم می‌کند.
بنابراین بنا به تشخیص دادستان و یا وجود سابقه در هر کدام از دادسراهای مذکور امکان ارجاع پرونده با موضوع اتهامی همکاری در پولشویی وجود دارد.

پرونده در صورت صدور کیفرخواست (با صدور قرار خواستار مجازات و کیفر می‌شوند) در دادگاه کیفری یک تهران و یا دادگاه کیفری دو تهران ویژه جرائم کارکنان دولت ارجاع می‌شود.

معرفی وکیل خوب برای پرونده ارتشاء و پولشویی

موسسه حقوقی بین المللی مهر پارسیان، در پرونده‌های کیفری با بهره گرفتن از بهترین وکلای کیفری تهران، که همگی دارای سابقه قضایی در جرائم کارکنان دولت بوده‌اند، تیم تحقیقاتی را به کار گرفته و با موازین علمی و قانونی نسبت به پیگیری پرونده‌های جرائم مالی کارکنان دولت و پرونده های اقتصادی اقدام خواهد نمود.

در صورت نیاز به مشاوره حقوقی درباره همکاری در پولشویی با دفتر وکالت محمد رضا مهری تماس بگیرید.

جرم منشا چیست؟

جرم منشا همان جرم زمینه‌ای و اولیه است که از عواید (درآمد) آن، پولشویی صورت می‌گیرد.

پولشویی چیست؟

مشروع و قانونی جلوه دادن پول‌هایی که به شیوه نامشروع و غیرقانونی به دست آمده‌اند، پولشویی گفته می‌شود.

 

مشاوره حقوقی فروش مال غیر